Arşiv

  • Mart 2024 (17)
  • Şubat 2024 (19)
  • Ocak 2024 (18)
  • Aralık 2023 (17)
  • Kasım 2023 (14)
  • Ekim 2023 (15)
  • Eylül 2023 (12)
  • Ağustos 2023 (21)
  • Temmuz 2023 (18)
  • Haziran 2023 (13)
  • Mayıs 2023 (9)
  • Nisan 2023 (9)

    Hâlâ fırsat var
    Fatih Özatay, Dr. 27 Mart 2024
    Son açıklanan mevduat ve kredi faizi verilerine göre, mevduatın büyük kısmının toplandığı üç aya kadar vadeli mevduatın bileşik faizi bir hafta öncesine kıyasla 2 puan artarak yüzde 55,6 oldu. Ortalama mevduat faizi ise 1,4 puan yükseldi ve yüzde 49,6’ya çıktı. Kredi faizleri ise şöyle: İhtiyaç kredisi faizi 12,6 puan artarak yüzde 76, ticari kredi faizi 2,7 puan artarak yüzde 58,5 ve tüketici kredi faizi ise 3,2 puan artarak yüzde 67,4 oldu. Bunlar 15 Mart haftasının verileri. [Devamı]
    Neyse halin o çıkar CDS’in
    Fatih Özatay, Dr. 22 Mart 2024
    Küresel finans piyasalarında bir gerginlik yoksa ve dolayısıyla risk alma iştahı yerindeyse, Türkiye gibi cari açık vererek büyüyebilen ve bu nedenle yurtdışı finansmana bağımlı ülkelerde, uygulanmakta olan ekonomi programının ne ölçüde başarılı olduğunun temel göstergesi risk primindeki hareketlerdir. Cümle çok uzun olduğu için bir koşulu eklemedim. Şu: Risk primindeki hareketleri o ülkede ekonomi dışında olan biten de etkileyebilir; risk primini değerlendirirken bunları da dikkate almak gerekir. Ama o olan biten, ekonomiyi ve uygulanmakta olan ekonomi programını etkiledikleri ölçüde risk primini değiştirirler. Kısacası, yurtdışı sakinse, gönül rahatlığıyla risk primindeki hareketlere bakıp bir değerlendirme yapabilirsiniz. [Devamı]
    Son günlerde kurdaki hareketlenmenin arkasında ne var?
    Fatih Özatay, Dr. 20 Mart 2024
    Döviz kurunda neler yaşanıyor? Şu alıntı, 22 Şubat’ta gerçekleştirilen Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısından sonra yapılan basın duyurusundan: “Para politikasındaki kararlı duruş, dezenflasyonun ana unsurlarından olan Türk Lirası reel değerlenme sürecine katkı vermeyi sürdürecektir”. Devam etmeden önce bir özür: Alıntıda yer aldığı için ‘dezenflasyon’ sözcüğüne zorunlu olarak yer verdim; neden bu sözcüğü kullanmakta ısrar ediyor Merkez Bankası anlamakta zorluk çekiyorum. ‘Enflasyonda düşüş’ ya da benzeri bir ifade kullansalar da Türkçe katliamına onlar da katılmasalar? [Devamı]
    Bir üst lige terfi ve hukuk sistemi
    Fatih Özatay, Dr. 15 Mart 2024
    Salı günü, Türkiye’nin doğru işler yapması halinde sıçrama yapabilecek bir potansiyele sahip olduğundan söz ediyordum. ‘Doğru’ işlerin başında adil bir hukuk sisteminin oluşturulması, hızlı çalışan bir yargı sistemi tasarlanması ve kural hakimiyetinin sağlanması geliyor. Hukuk ile ekonomi arasındaki ilişki üç boyutta ele alınabilir: Makroekonomik istikrar, büyüme-kalkınma ve gelir dağılımı. [Devamı]
    Bir yanıyla güzel bir yanıyla çirkin
    Fatih Özatay, Dr. 13 Mart 2024
    2023 GSYH verilerine göre Türkiye dünyanın on yedinci büyük GSYH’sine sahip. Uluslararası karşılaştırmalarda daha çok kullanılan satın alma gücü ile (düzeltilmiş kurlar ve fiyatlar ile) ölçüldüğünde ise sıralamada on birinciliğe yükseliyor. Karşılaştırmayı kişi başına yapmak daha doğru; sonuçta çok büyük bir ekonomi olabilirsiniz ama nüfus o kadar fazladır ki, kişi başına çok az gelir düşer. Kişi başına (ve yine satın alma gücü paritesi ile ölçülen) gelir sıralamasında ise elli birinci sıraya düşüyoruz. Ama tahmin edeceğiniz gibi araya petrol zenginleri ve bazı zengin ada ülkeleri giriyor. Bu nedenle, mesela İngiltere otuzuncu, İspanya ise kırkıncı sırada. Elbette bu bir avuntu olmamalı. Zira hala zengin ülkelerle aramızda önemli bir gelir farklılığı var. Kişi başına düşen gelirimiz, G7 ül [Devamı]
    Şubat enflasyonu TCMB’yi mutsuz etti (etmiştir)
    Fatih Özatay, Dr. 06 Mart 2024
    Şubat enflasyonu beklenenden yüksek geldi. Para politikası açısından sevimsiz bir gelişme. Merkez Bankası’nın yıl sonu tüketici enflasyon tahmini yüzde 36. Tahminin elbette bir alt bir de üst sınırı var. Alt sınırı yüzde 30, üst sınırı ise yüzde 42. Başkan Karahan 8 Şubat’ta gerçekleştirilen yılın ilk enflasyon raporunun sunum toplantısında, mevsim etkilerinden arınmış olarak aylık enflasyonun yılın ilk yarısında Ocak hariç yüzde 3 civarında hareket etmesini öngördüklerini açıklamıştı. Enflasyonun daha sonra yüzde 2,5 ve yılın son çeyreğinde ise yüzde 1,5 oranında gerçekleşmesi halinde yılsonu tahminine ulaşılacağının altını çizmişti. Bu çerçevede, enflasyonun ana eğiliminde bu senaryoya ters düşen kalıcı ve belirgin bir artış gözlenmedikçe, politika faizini daha fazla yükseltmeyeceklerini [Devamı]
    İhracatçıyı anlamaya çalışan bir yazı - II
    Fatih Özatay, Dr. 01 Mart 2024
    TÜİK, dün Ocak ayı dış ticaret verilerini açıkladı. Bir yıl öncesine kıyasla, ihracatımız yüzde 3,5 oranında yükselirken, ithalatımız yüzde 22 oranında azaldı. İthalatın bu kadar azalmasında altın ve enerji ithalatındaki düşüş önemli rol oynadı. Ama bunlar hariç tutulduğunda da belirgin bir düşüş var: Yüzde 6,2. Son on iki aylık ihracatımız 256,2 milyar dolar oldu, ithalatımız ise 354,4 milyar dolar. [Devamı]
    İhracatçıyı anlamaya çalışan bir yazı
    Fatih Özatay, Dr. 28 Şubat 2024
    İhracatçılar açısından Türk Lirası’nın yabancı paralar karşısında aldığı reel değer (döviz kurunun yurtdışı ve yurtiçi enflasyon farklarından arındırılmış hali) çok önemli. Kur yurtiçi enflasyonla yurtdışı enflasyon farkına kıyasla daha yüksek bir oranda artıyorsa, yurtiçinde üretilen malların yabancı para cinsinden fiyatları o denli düşük oluyor; mallarımız yabancılar açısından cazibe kazanıyor. Dolayısıyla, yerli paranın reel olarak değersiz olmasının ihracatı artırıcı etkisi, tartışılacak bir konu değil; açık. [Devamı]
    Keşke...
    Fatih Özatay, Dr. 23 Şubat 2024
    Para Politikası Kurulu (PPK) okumakta olduğunuz yazının yayımlandığı gün toplanıp kararını açıklayacak. 8 Şubat’ta kamuoyuna açıklanan yılın ilk enflasyon raporunda ve aynı günkü bilgilendirme toplantısında Başkan’ın yaptığı sunumda, enflasyonun ana eğiliminin 2024 sonu için ara hedef olarak alınan yüzde 36 ile uyumlu olduğu belirtildi. Dolayısıyla, PPK çok büyük ihtimalle politika faizini değiştirmeyecek. [Devamı]
    Para politikasının gücünü azaltmak zorunda kalmak
    Fatih Özatay, Dr. 21 Şubat 2024
    Soru şu: Her likidite artışı enflasyonist midir? Şimdi, bu soru da nereden çıktı diyebilirsiniz. Bu yazı günışığına kavuştuğunda TEPAV’ın altıncı Para Politikası Değerlendirme Notu da yayımlanmış olacak.  Notun ilk taslakları, uzun ve zevkli tartışmaların yapıldığı bir toplantıdan sonra yayınlanan biçimini alıyor. O toplantıdaki hararetli bir tartışma nedeniyle bu soruyla işe başladım. [Devamı]