Neden kalıplarla düşünüyor çoğu iktisatçı?
Fatih Özatay, Dr.
31 Ocak 2010
'Çok zor' bir soruyla yazıya başlayayım: Kilogramı 5 lira olan portakalın biriminin lira karşılığını 'kilogramı 5 lira olan' yerine daha kısaca nasıl ifade edersiniz? Herhalde şöyle: 5 lira/kg. Arsaysa bin lira/metrekare. Hadi biraz daha bilimsel gidelim: Hız için metre/saniye, basınç için mesela Newton/metrekare.Ciddi iktisat bölümlerinde makroiktisat derslerinin ikinci sınıf düzeyinde olanlarında okutulan birkaç kitaptan biri, MIT profesörlerinden Blanchard'ın makroiktisat kitabı. Bizim üniversitede de o kitabı okutuyoruz. Son baskısında kitabın 'açık ekonomi' kısmında bir değişiklik yapmış Blanchard. Şu: Döviz kurunun tanımını değiştirmiş. Eski baskılarda ki kendisi Fransız kökenli olduğundan olacak, daha çok Avrupalıların kullandığı gibi kullanıyordu kuru: Kurdaki artış yerli
[Devamı]
Mali kuralı inandırıcı ve sürdürülebilir kılmak. Nasıl?
Fatih Özatay, Dr.
28 Ocak 2010
Bari ben de eksik kalmayayım. Eksik kalmamak için yazmam gerekiyor. Böylelikle 'o' toplantıya benim de katıldığımı öğrenmiş olacak bu köşenin okuyucuları. 'O' toplantı ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın çarşamba günü İstanbul'da bazı akademisyen ekonomi köşe yazarlarıyla yaptığı toplantı. Benim dışımdaki köşe yazarlarının hepsi İstanbul'da ikamet etmekteyken, bu karda kışta Ankara'dan ta oralara giden bendenizin bu eylemi sanırım bu köşenin okuyucuları tarafından takdir edilecektir. Herkes yazdı; haber değerini yitirdi denilebilir. Ama tam da öyle değil. Toplantının en çok süre alan konusu 'mali kural'dı. Bu çok önemli bir konu. Muhtemelen bu köşede daha önce de bu konuya birkaç kez değinildiğine şahit oldunuz. Bir kez daha ele almak istiyorum. Bu sefer bir de
[Devamı]
Dövizle borçlan, likiditeyi önle
Fatih Özatay, Dr.
25 Ocak 2010
Başka bir şey düşünürken insan okuduğunu pek de anlamıyor. En azından benim için öyle. Bu sıralar hayat biraz yoğun geçiyor; yine başka bir şeylere dalmışken okumuşumdur herhalde diye düşünmeye başlamıştım ki öyle değilmiş. Cuma gününün gazetelerine tekrar baktım; aklımda kalanda bir yanlışlık yokmuş.
[Devamı]
İşbilir finansal piyasalar
Fatih Özatay, Dr.
24 Ocak 2010
Eugene Fama Ekonomist dergisine olan aboneliğini kesmiş geçenlerde. Ekonomist'te son zamanlarda finansal piyasalardaki hava kabarcıkları (balon ya da köpük de diyen var) üzerine çok sayıda yazı yayınlandı. Fama bundan hoşlanmamış ve dergiyi bir daha satın almak istememiş. Neden?
[Devamı]
Hayat bayram olsa: UPF için FMI kullanılsa
Fatih Özatay, Dr.
21 Ocak 2010
Sarkozy'nin Türkiye'nin AB'ye girmesine açıktan karşı çıkmaması zaten beklenemezmiş. 'Miş' çünkü çok önemli bir neden varmış ve bunu yeni fark ettim. Birden 'malum' oldu. Şöyle oldu:
[Devamı]
Yeni bir perakende güven endeksi
Fatih Özatay, Dr.
18 Ocak 2010
Ekonomimizin 2010'da uzun dönemli ortalama büyüme hızına yakın bir düzeyde büyüyeceği konusunda iktisatçılar arasında uzlaşma olduğunu belirtebiliriz. Bu büyüme, büyük ölçüde ihracatımızın çok kötü bir yıl geçirdiği 2009'a göre belirgin biçimde toparlanması sayesinde olacak. Son haftalarda ihracat cephesinden gelen olumlu haberler büyüme senaryosunun bu kısmını doğrular nitelikte.
[Devamı]
Üçüncü 'geleneksel' pazar yazısı
Fatih Özatay, Dr.
17 Ocak 2010
Madem 'geleneksel', bari 'birinci geleneksel' değil de 'üçüncü geleneksel' olsun, olsun da 'geleneksel' sözcüğüne ayıp olmasın. Küresel krizle birlikte iktisat teorisine yine önde gelen iktisatçılar tarafından getirilen eleştiriler had safhaya çıktı. Bir süredir bu konuyu ele alıyorum; 'pazar yazısı' yazmak gibi bir adetim yoktu, artık olacağa benziyor. En azından bir süre... Bu da bir 'pazar yazısı'.
[Devamı]
Zamanda geriye mi, ileriye mi?
Fatih Özatay, Dr.
14 Ocak 2010
Ekim ayındaki hızlı artıştan sonra sanayi üretimindeki artış kasım ayında çok sınırlı bir düzeyde kaldı. Aralık ayı kapasite kullanım oranında ise önemli bir artış gerçekleşti. Bu yıl için yapılan ve genellikle yüzde 4 ile yüzde 5 arasında dolaşan, kimi zaman da yüzde 5'i biraz aşan büyüme tahminlerinin ne ölçüde gerçekçi oldukları hakkında yeni bir şey söylemiyor bu veriler. Bu tahmin aralığı birkaç ay önce de gerçekçi görünüyordu, bu yeni bilgilerin ışığında da gerçekçi görünüyor.
[Devamı]
İşsizliği azaltacak büyüme eşiği
Fatih Özatay, Dr.
11 Ocak 2010
Son zamanlarda 2010'a ilişkin çok sayıda büyüme tahmini verildi. Bu tahminlerin ortak noktaları Orta Vadeli Program'da (OVP) verilen resmi tahminden yüksek olmaları. OVP'de yüzde 3.5 olarak tahmin ediliyor. 2010'daki büyüme hızımız. İktisatçıların ve kurumların açıkladıkları tahminler ise genellikle yüzde 3.8 5 aralığında geziniyor, hatta yüzde 5'in biraz üzerine çıkan tahminler de var.
[Devamı]
Piyasaya iman
Fatih Özatay, Dr.
10 Ocak 2010
Ekonomi kuramının zor günler geçirmekte olduğuna değinmiştim geride bıraktığımız yılın son günlerinde. Özellikle, milli gelir, işsizlik oranı, faiz, kur, fiyatlar genel düzeyi gibi değişkenlerin zamanın belli bir noktasında nasıl belirlendiğini ve zaman boyutunda ne tür bir yol izlediklerini açıklamaya çalışan, bu yolun devletin ekonomi politikası müdahaleleriyle değiştirilip değiştirilemeyeceğini incelemeye çalışan makroekonomi kuramı için geçerli bu zorluk.
[Devamı]
