Merkez Bankası saçmalayarak mı, enflasyonu düşürürken mi zarar etti?
Fatih Özatay, Dr.
17 Nisan 2024
Merkez Bankası 2023 yılında zarar etti: 818 milyar lira. Merkez Bankası’nın günlük olarak yayımlanan analitik bilançosunu takip edenler açısından sürpriz bir durum yok; çok önceden belliydi. Analitik bilançoda ‘zarar’ kalemi ayrıca gösterilmiyor. Ama bilançonun ‘varlık’ tarafında yer alan ‘diğer’ kaleminin büyük bir kısmı zarardan oluşuyor. Bu kalem, yatay seyrederken, Temmuz 2023’te lira cinsinden kur korumalı mevduattan gelen yükün de Merkez Bankası’nın sırtına yüklenmesi sonucunda göğe doğru seyahate başladı. Kurdaki kötü gidişatın -suni yollarla da olsa- kontrolü sonucunda göğe yükseliş yerini tekrar yatay bir seyre bıraktı. Ama çok daha yüksek bir düzey etrafında. Grafikte gösteriliyor.
[Devamı]
Kur artar mı, düşer mi?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
06 Nisan 2024
Yerel seçimler bitti. Seçim öncesi ekonomi/finans gündeminin en çok konuştuğu konu, “seçimlerden sonra kur artar mı, düşer mi” sorusu idi. Seçimleri arkamıza bıraktığımız bugünlerde, kur üzerinde bir gevşeme olduğunu görüyoruz. Ancak bu sürecin geçici mi, yoksa kalıcı mı olacağı hala en çok merak edilen sorular arasında yer alıyor.
[Devamı]
Asgari ücretin temmuzda artırılması kaçınılmaz hale geliyor
Fatih Özatay, Dr.
05 Nisan 2024
TÜİK’in açıkladığı Mart tüketici aylık enflasyonu hem beklenenden daha düşük oldu hem de Merkez Bankası’nın yılın ilk yarısı için açıkladığı yılsonu tahmini ile uyumlu enflasyona yakın çıktı. Mart ayında tüketici fiyatları yüzde 3,16 oranında arttı. Yıllık enflasyon ise yüzde 68,5 oldu. Merkez Bankası’nın yılsonu tahmini ile uyumlu mevsim hareketlerinden arındırılmış aylık enflasyon yüzde 3. Mevsim hareketlerinden arındırılmış aylık enflasyon gerçekleşmesi ise yüzde 3,22 oldu; olumlu bir gelişme. Buna karşılık İTO’nun İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi ile ölçülen Mart enflasyonu yüzde 3,9 olarak açıklandı (yıllığı yüzde 78,3).
[Devamı]
Düşük emekli maaşı kader mi?
Fatih Özatay, Dr.
03 Nisan 2024
Emeklilere reva görülen çok düşük maaşlar 31 Mart yerel seçim sonuçlarını ne ölçüde etkilemiştir? Sorunun yanıtı bende yok; muhtemelen konunun uzmanları harıl harıl cevap arıyorlardır soruya. Ama şurası kesin: Çoğu emekliye 10 bin lira ya da bilemediniz 15 bin lira vererek Türkiye’nin bir üst lige terfi etmesi mümkün değil. Tıpkı açlık sınırında bir asgari ücret vererek, çalışanların büyük çoğunluğuna asgari ücreti layık görerek ve açlık sınırındaki asgari ücretten “rekabet edemiyoruz” diye şikâyet eden bir üretim yapısı ile bırakın bir yere gitmenin, yerinde saymanın bile söz konusu olamayacağı gibi.
[Devamı]
Nisan geliverdi işte
Güven Sak, Dr.
02 Nisan 2024
Dün itibariyle seçim dönemi sona erdi. Biten seçimin sonucu ne olursa olsun ortada değişmeyecek bir gerçek var: Türkiye’nin hem ekonomide hem de dış politikada bugünkü politika perspektifinin dışına çıkabilmesi mümkün değil. Açıktır ki, eğer mümkün olabilseydi, bu seçimden hemen önce Merkez Bankası o politika faizi artışını yapamazdı. Emeklilere beklenen ikramiye artışı kesinlikle yapılmış olurdu.
[Devamı]
Hâlâ fırsat var
Fatih Özatay, Dr.
27 Mart 2024
Son açıklanan mevduat ve kredi faizi verilerine göre, mevduatın büyük kısmının toplandığı üç aya kadar vadeli mevduatın bileşik faizi bir hafta öncesine kıyasla 2 puan artarak yüzde 55,6 oldu. Ortalama mevduat faizi ise 1,4 puan yükseldi ve yüzde 49,6’ya çıktı. Kredi faizleri ise şöyle: İhtiyaç kredisi faizi 12,6 puan artarak yüzde 76, ticari kredi faizi 2,7 puan artarak yüzde 58,5 ve tüketici kredi faizi ise 3,2 puan artarak yüzde 67,4 oldu. Bunlar 15 Mart haftasının verileri.
[Devamı]
Bir üst lige terfi ve hukuk sistemi
Fatih Özatay, Dr.
15 Mart 2024
Salı günü, Türkiye’nin doğru işler yapması halinde sıçrama yapabilecek bir potansiyele sahip olduğundan söz ediyordum. ‘Doğru’ işlerin başında adil bir hukuk sisteminin oluşturulması, hızlı çalışan bir yargı sistemi tasarlanması ve kural hakimiyetinin sağlanması geliyor. Hukuk ile ekonomi arasındaki ilişki üç boyutta ele alınabilir: Makroekonomik istikrar, büyüme-kalkınma ve gelir dağılımı.
[Devamı]
Şubat enflasyonu TCMB’yi mutsuz etti (etmiştir)
Fatih Özatay, Dr.
06 Mart 2024
Şubat enflasyonu beklenenden yüksek geldi. Para politikası açısından sevimsiz bir gelişme. Merkez Bankası’nın yıl sonu tüketici enflasyon tahmini yüzde 36. Tahminin elbette bir alt bir de üst sınırı var. Alt sınırı yüzde 30, üst sınırı ise yüzde 42. Başkan Karahan 8 Şubat’ta gerçekleştirilen yılın ilk enflasyon raporunun sunum toplantısında, mevsim etkilerinden arınmış olarak aylık enflasyonun yılın ilk yarısında Ocak hariç yüzde 3 civarında hareket etmesini öngördüklerini açıklamıştı. Enflasyonun daha sonra yüzde 2,5 ve yılın son çeyreğinde ise yüzde 1,5 oranında gerçekleşmesi halinde yılsonu tahminine ulaşılacağının altını çizmişti. Bu çerçevede, enflasyonun ana eğiliminde bu senaryoya ters düşen kalıcı ve belirgin bir artış gözlenmedikçe, politika faizini daha fazla yükseltmeyeceklerini
[Devamı]
Enflasyonu düşürmek için faiz ne olmalı?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
24 Şubat 2024
Bu haftanın en önemli konusu Merkez Bankası para politikası kararıydı. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan Enflasyon Raporu Toplantısı’nda faiz artırım döngüsünde sona geldiğimizi iletmişti.
[Devamı]
Merkez Bankası Toplantısından Gözlemler
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
10 Şubat 2024
Bu hafta gerek yurt içinde gerekse yurt dışında gözler göreve sürpriz bir şekilde atanan Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın yapacağı Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısındaydı. Peki, toplantıda öne çıkan konular neydi; gelin bunları değerlendirelim.
[Devamı]
