Arşiv

  • Mart 2024 (17)
  • Şubat 2024 (19)
  • Ocak 2024 (18)
  • Aralık 2023 (17)
  • Kasım 2023 (14)
  • Ekim 2023 (15)
  • Eylül 2023 (12)
  • Ağustos 2023 (21)
  • Temmuz 2023 (18)
  • Haziran 2023 (13)
  • Mayıs 2023 (9)
  • Nisan 2023 (9)

    ECB Başkanı'nın zor durumu
    Fatih Özatay, Dr. 13 Mayıs 2010
    Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Trichet'in yerinde olmak ister miydiniz? Olan biteni izleyenlerin büyük çoğunluğunun bu soruya yanıtı sanırım olumsuz olacaktır. Küresel kriz sürecinde, adamcağız sonradan geriye aldığı dahası tam tersini yapmak zorunda kaldığı kaç tane açıklama yaptı? Çetelesini tutmadım elbette; ama çok sayıda. En sonuncusunu ekonomi kanalları sabah sabah alt yazı ile duyuruyorlardı. Sabah mahmurluğu işte, tam aklımda kalmadı. Ama 'ECB bağımsızdır, bağımsız kalacak' mealinde bir şeydi. Komikti. Avrupa Birliği'nin (AB) büyük liderlerinin hafta sonu apar topar bir araya gelmeleri sonucunda ortaya çıkan plan pazartesi günü büyük sevinç gösterileriyle karşılandı dünya piyasalarında. Önemli borsalar bir coştu ki sormayın. Çok değil, 24 saat geçmedi ki coşku yerini [Devamı]
    'Mali Kural' açıklamasının zamanlaması son derece doğrudur
    Güven Sak, Dr. 13 Mayıs 2010
    Avrupa'nın üzerinde hâlâ bir hayalet dolaşmaktadır: Borç krizi hayaleti. Nasıl operasyonel hale getirileceği, ne işe yarayacağı daha tam anlaşılamayan trilyon dolarlık tedbir paketlerine rağmen Batı cephesinde değişen bir şey yoktur. Trilyon dolarlık kurtarma paketinin tek operasyonel sonucu Avrupa Merkez Bankası'nın Yunan devlet iç borçlanma senetlerini (DİBS) ikinci el piyasalarda almak için hareketlenmiş olmasıdır. Bu da bir şeydir ama daha ortada sorunlu ülkelerin kamu maliyesine yönelik yapısal bir adım yoktur. İşte bu ahval ve şerait içerisinde, evvelki gün, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan'ın bir basın toplantısı ile açıkladığı "Mali Kural Kanunu" taslağı Avrupa'da gelişmekte olan krizin Türkiye'ye etkilerini sınırlandırmaya yönelik doğru bir adımdır [Devamı]
    Yoksa bu Yunanistan 'Brady Planı'nın ilk adımı mıdır?
    Güven Sak, Dr. 11 Mayıs 2010
    Yunanistan krizinin tüm 'Euro Bölgesi'ne bulaşmasını engellemek için artık ciddi bir adım atıldı. 110 milyar euroluk ilk paket yetmedi. Şimdi 440 milyarı Avrupa Birliği üyesi ülkelerden 60 milyarı komisyondan ve 250 milyarı IMF'den olmak üzere 750 milyar euroluk bir paket daha geldi. Böylece ABD'nin paketinden daha büyük, yaklaşık 1 trilyon dolarlık bir likidite sağlama paketi açıklanmış oldu. Peki, ne oldu? Şimdi Yunanistan krizi çözülmüş mü oldu? Portekiz artık tehlikede değil mi? İspanya'nın problemleri artık yok mu oldu? Hayır. Hepsi yine ortada. Ama bu problemler artık dev aynasında görünmüyorlar. Avrupa Birliği, 'Euro Bölgesi'ni toparlamak için bu paketle birlikte zaman kazanmış oldu. Krizin büyük bir hızla bölgenin tümüne yayılmasını engelleyecek tedbirler alınmış oldu. Ş [Devamı]
    Büyük AB 'liderleri'
    Fatih Özatay, Dr. 10 Mayıs 2010
    Avrupa Birliği'nde (AB) büyük bir liderlik sorunu var. Bir finansal krizde yapılmaması gerekenler listesinin başında yer alan ne varsa yapıyorlar. Büyük bir bütçe açığına sahip olan ve çok yüksek borcu bulunan bir üyelerini düzlüğe çıkaracak ekonomik programı evelediler, gevelediler bir türlü yürürlüğe koyamadılar. Önce, kamuoyu önünde kurtarmaya karşı olduklarını, böyle bir kurtarmanın bugüne kadar ayaklarını yorganlarına göre uzatan ülkeler için kötü örnek olacağını açıkladılar. AB yasalarının kurtarmaya iznin vermediğini belirttiler. Öte yandan AB üyesi bir ülkenin IMF ile anlaşmasına da karşı çıktılar.    Tüm bunlara karşın, yaklaşık iki ay önce Yunanistan için bir kredi desteği anlaşmasına varılmak üzere olunduğu haberleri çıktı. Bu haberlerin çıkmasının bile Yunanistan tah [Devamı]
    Portekiz ve İspanya, Yunanistan'a ne kadar benziyor
    Hasan Ersel, Dr. 10 Mayıs 2010
    Yunanistan sorunu bitmedi ama mali piyasaların dikkati Portekiz'e ve İspanya'ya kaydı. Her iki ülke de 2008-9 küresel krizinden olumsuz etkilenmiş. Portekiz'in büyüme hızı 2008 yılında sıfır, 2009'da ise yüzde -2,7. İspanya'da bu değerler sırasıyla yüzde 0,9 ve yüzde -3,6. Bu durum kendisini işsizlik rakamlarında da gösteriyor. Portekiz'de 2008'de yüzde 7,6 olan işsizlik oranı 2009'da yüzde 9,5'e çıkmış. İspanya'da ise yüzde 11,3'ten yüzde 18'e. Her iki ülkenin de kamu borç stokunun GSYH'lere oranı Yunanistan'dan düşük. Portekiz'in durumu görece daha sorunlu. 2009 sonu itibariyle kamu borç stoku/GSYH oranı yüzde 76,8. İspanya bu açıdan daha rahat. Çünkü bu oran sadece yüzde 53,2. Portekiz'in bir derdi daha var. O da borcunun yabancılar elindeki kısmının çok yüksek olması (yüzd [Devamı]
    Hangi AB?
    Fatih Özatay, Dr. 09 Mayıs 2010
    Bir süredir 'son iki krizde' başlığı ile bir dizi yazı kaleme aldım. Üstelik diziye devam da edeceğim. Ama 'son ikinin' ne anlama geldiği konusunda açık değilim artık. Dizinin daha önceki yazılarında olduğu gibi 2001 krizi ve küresel kriz mi? Yoksa 'eski' küresel kriz ve 'yeni' küresel kriz mi? Muhtemelen eskisi yenisi yok; bileşikler. Sağ olsunlar, AB'nin çok büyük ve de dahi liderleri, aylarca bir türlü karar almayıp (alamayıp) küresel sistemin başını belaya sokma 'becerisini' gösterdiler de bizlere de şu köşelerde biraz 'cak cuk' yapmak olanağı doğdu. Teşekkür ederiz efendim. Teşekkürlerimiz bununla da sınırlı değil. Yıllarca, özellikle kredi notu veren kuruluşların bazı haksız kararları nedeniyle mağdur olup da derdini bir türlü anlatamayan yükselen piyasa ekonomilerinin biz [Devamı]
    Yunanistan krizinin bulaşma etkisi bundan öncekiler gibi olmaz
    Güven Sak, Dr. 08 Mayıs 2010
    Evvelki gün Dow Jones tarihsel bir hıçkırık nöbeti geçirdi. Bakıp bakıp ders çıkarılabilecek bir gelişmeydi. Şimdilerde herkes kendi arasında tartışıyor. Efendim, "Accenture şirketine ait bir hisse senedinin fiyatı, bir anlık bile olsa, nasıl olur da 1 kuruş değerine inermiş?" Olsa olsa ortada bir hatalı işlem, o hatalı işlemi takip eden bir işlem programı olmalıymış. Hatta hatta borsa yönetimleri oturup hatalı işlemleri ayıklamaya başlıyorlarmış. Ne olursa olsun. Bir saatlik bir sürede Amerikan borsaları ve işlem sistemlerinde hızlı bir fiyat düşüşü görüldü. Bu arada milyarlarca adet hisse senedi de işlem gördü. Sonradan fiyatlar azıcık toparlandı. Ama esasen bakarsanız, son derece hayırlı oldu. Hepimiz hep birlikte piyasalarda sinirlerin ne kadar gergin olduğunu önceden görmü [Devamı]
    İlginç gelişmeler
    Fatih Özatay, Dr. 06 Mayıs 2010
    Küresel finansal sistem çok zorlu bir sınavla karşı karşıya. Salı günü hem Avrupa, hem de ABD borsalarında büyük düşüşler yaşandı. Şüphesiz borsalarda bu tip keskin hareketler yakın geçmişte de yaşandı; hemen heyecanlanmamak öğütlenebilir. Ama bu düşüşün ana nedenlerinden biri olarak İspanya'ya yönelik bir dedikodu gösteriliyor. Web sayfalarını Yunanistan, Portekiz, İspanya, İrlanda ve İtalya'nın bütçe açıkları, önümüzdeki birkaç yıl içinde yapacakları borç geri ödemeleri, bu ülkelerin devlet tahvillerinin Avrupa'da hangi ülkeler tarafından tutulduğuna dair çok sayıda tablo kapladı. Hem de Yunanistan için açıklanan kurtarma planına karşın gerçekleşti bunlar. Bu hareket çarşamba günü ve izleyen birkaç günde sürmese de ortada önemli bir yara var ve bu yara 'kaşınıyor'. Yara küçük [Devamı]
    Yunanistan'da borç stoku daha da büyüyecek
    Güven Sak, Dr. 06 Mayıs 2010
    Avrupa Birliği zor günler yaşıyor. Güncel zorluk sayısı üçtür. Merak edenleri aşağıya bekleriz efendim. Birincisi, Yunanistan için hazırlanan 110 milyar euroluk kurtarma paketinin 80 milyar eurosunu AB ülkeleri karşılamaktadır. Kalan tutarı IMF karşılamaktadır. Şimdi bu neden zorluktur? Gayet basit bir nedenle: AB'nin anayasası olan Lizbon Antlaşması'na göre ülkeler için kurtarma paketi olmaz. Lizbon Antlaşması'nın 125. maddesinin getirdiği "Her ülke kendi bacağından asılır" hükmü Yunanistan için hazırlanan kurtarma paketi ile hükümsüz kalmıştır. Yunanistan kurtarma paketi AB Anayasası'na aykırıdır. Hadi bakalım, buyurun buradan yakın. Şimdi zar zor kabul edilen AB Anayasası'nın yeniden elden geçirilmesi zamanıdır. Hayat, anayasayı aşmış bulunmaktadır. Bu, ilk zorluktur. Ortada [Devamı]
    Avrupa'da olup bitenlerden korkmalı mıyız?
    Hasan Ersel, Dr. 05 Mayıs 2010
    Hafta sonu alınan kararla Yunanistan'ın derdi artık Avrupa'nın sorunu haline geldi. Taraflar sorunu çözme niyetlerini açıkladılar. Bu niyeti başarılı bir uygulamaya dönüştürecek iradenin var olup olmadığını henüz bilmiyoruz. İşin zor tarafına asıl şimdi gelindi. Yunanistan'ın uygulaması öngörülen program 2014 sonuna kadar bütçe dengesinde 30 milyar euro iyileştirme yapılmasını hedefliyor. Bu rakam Yunanistan'ın GSYH'sinin yaklaşık yüzde 11'i. Bu daha önce açıklanan paketin üzerine geliyor. Toplam büyüklük de GSYH'nin yüzde 16'sına çıkıyor. Bu, çok iddialı bir hedef; üstelik, daralan bir ekonomide tutturulmaya çalışılacak. Yunanistan Maliye Bakanı 2010'da GSYH'nin yüzde 4'ten fazla düşeceğini, 2011'de ise yüzde 2,6 azalacağını tahmin ettiklerini söylüyor. Bakana göre Yunanistan [Devamı]