TEPAV Direktörü Sak: "İstanbul Forumu'nda Küçük Ama Sağlam Adımlara Odaklandık" "4. Afganistan Bölgesel Ekonomik İşbirliği Konferansı"nda konuşan Sak,  Türkiye'nin Afganistan ve Pakistan ile yürütmekte olduğu İstanbul Forumu'nda küçük ama ayakları yere sağlam basan önemli adımlara odaklandıklarını söyledi.

İSTANBUL -  TEPAV Direktörü  Prof. Dr. Güven Sak, Afganistan, Pakistan ve Türkiye arasında yürütülmekte olan İstanbul Forumu çalışmalarında küçük ama önemli adımlara odaklandıklarını söyledi. Sak, çatışmalı alanlarda gelişme için ayakları yere sağlam basan küçük adımların en doğru çözüm olarak gözüktüğünü belirtti. Bu çerçevede Afganistan'la madencilik sektöründe işbirliği imkanlarına işaret eden Sak, ülkeyle ticaret ve yatırım alanında geliştirilebilecek büyük bir potansiyelden bahsetti.

Sak, TEPAV'ın 3 Kasım 2010 tarihinde TOBB, DEİK ve Afganistan Yatırım Destek Ajansı'yla birlikte düzenlediği "4. Afganistan Bölgesel Ekonomik İşbirliği Konferansı" (RECCA) kapsamında gerçekleştirilen ''Afgan İş Forumu''nda bir konuşma yaptı. Konuşmasında Türkiye, Afganistan ve Pakistan iş dünyası örgütleri arasında diyalog çalışmalarını içeren İstanbul Forumu'ndan bahseden Sak, TEPAV'ın 2007 yılından bu yana çalışmalarını yürüttüğü Forum'un üçlü diyalogla sorunların çözümü ile güven inşasının yanında yeni fırsatların yaratılması ile yerel kapasitenin artırılmasını da amaçladığını kaydetti. Sak, bu çerçevede "küçük ama önemli" adımlara odaklanıldığını ve özel sektör ile yatırım ortamının geliştirilmesi için çalışıldığını belirtti.

Afganistan'ın madencilik alanında sahip olduğu kaynaklara dikkat çeken  Prof. Dr. Güven Sak, ülkenin bu alanda yeni iş ortaklıkları kurabileceğini ve örneğin Türkiye'den de sermaye malı ithal edebileceğini belirtti. Sak, bu alanda gelişme sağlamak için işe özel sektöre dönük eğitimler ile network/iş ağı oluşturma çalışmalarından başlanabileceğini kaydetti. Sak ayrıca, Türkiye ile ortak ticarette Afganistan'ın kendi aleyhine olan açığı kapatması için ihracat potansiyelini geliştirmesi gerektiğini söyledi. Bunun için ise hem insan kaynağı hem de fiziksel altyapı konularındaki eksikliklerin giderilmesine ihtiyaç olduğunu belirten Sak, somut projelerin geliştirilmesinin önemi üzerinde durdu.

Umut getirecek projeler yapmak istiyoruz

Toplantıda konuşan TOBB ve DEİK Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu da Afganistan'ın Avrasya bölgesinin kesişme noktası olduğunu,  Avrasya kıtasının dünya gayri safi milli hasılasının yaklaşık yüzde 60'ına ve dünyanın bilinen enerji kaynaklarının dörtte üçüne sahip olduğunu hatırlattı. Böyle önemli bir bölge olmanın ekonominin gündemin ilk sırasında yer almasını güçleştirdiğini söyleyen Hisarcıklıoğlu, gündem ekonomi olmayınca da istikrarı tehdit eden birçok unsurun ortaya çıktığını dile getirdi. İş dünyası olarak Afgan ekonomisinin geleceğine inandıklarını ve katkı sağlamak istediklerini belirten Hisarcıklıoğlu, İstanbul Forumu'nun çalışmalarına değindi. Hisarcıklıoğlu, bu çerçevede yatırım ve ticaret yapmak, istihdam üretmek ve insanların geleceğe umutla bakmasını sağlayacak projeler üzerinde yoğunlaşmak istediklerini dile getirdi. Bu konuda hükümetlerin desteğine her zamankinden çok ihtiyaç olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, "Birlikte çalışmak istiyoruz. İş yapma önündeki engellerin kaldırılması çalışmalara ivme kazandıracaktır'' dedi.

Türkiye ve Afganistan arasındaki ticaretin 2002'de 21 milyon dolar iken geçen yıl 230 milyon doları aştığını bildiren Hisarcıklıoğlu, Türk girişimcilerin ülkede 2002'den bu yılın Eylül ayına kadar üstlendikleri ve büyük bölümü altyapı projesi olan yaklaşık 3 milyar dolarlık toplam 355 projenin bulunduğunu da belirtti. Hisarcıklıoğlu, bu çerçevede Türk işadamlarının vize sorununa çözüm istedi.

Afganistan demek, Asya'nın kalbi demek

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ise Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı dış yardım programını Afganistan'a yönelik başlattıklarını, son 5 yıl içinde 250 milyon doları aşan yardım programını seferber ettiklerini söyledi. Türk işadamlarının da güvenlik sorununun halledilmesini beklemeden Afganistan'a gittiklerini belirten Davutoğlu, ''Öncelikle hedefimiz, Afganistan'ı siyasi istikrara kavuşturmak, Afganistan'da bütün kardeş gruplar arasında iç barışı sağlamak, ülkenin devlet yapısına her tür desteği vermek, kapasitesinin artması için ne gerekiyorsa yapmak'' diye konuştu. Türk işadamlarının vize sorununu çözme sözü veren Davutoğlu, işadamlarına 'Nerede bir engelle karşılaşıyorsanız birebir onu takip edeceğiz, burada bir mazeret olmasına izin vermeyeceğiz. Ama siz de bütün riski alıp Afganistan'a yerleşeceksiniz ve giderken de bir tek bölgeye ve bir tek alana ve geçici süreyle değil" sözleriyle seslendi. Davutoğlu, "Şimdiden Afganistan'a yerleşmeniz demek, Asya'nın kalbine yerleşmeniz demek'' dedi.

Yatırımcı rahat etsin istiyoruz

Afganistan Dışişleri Bakanı Zalmay Resul da yatırımın desteklenmesinin Afganistan için önemine işaret ederek, özel sektörün büyümesine ortam hazırlamak için iş yapmanın maliyetlerini azaltmaya ve KOBİ destek stratejileri üzerine çalıştıklarını kaydetti. Resul, bürokrasiyi azaltmak ve yatırım ortamını desteklemek için çalışmalar yaptıklarına da değindi. Afganistan'ın doğalgaz, petrol, kömür ve lityum alanında büyük kaynaklar üzerinde yer aldığını söyleyen Resul, ''Maden kaynakları, ülkenin geleceği açısından fırsat sunuyor. Madencilik ve cevher çıkarmada önemli olanaklar var. Afganistan'da yatırım yapmak isteyen herkesin kendisini rahat hissetmesini istiyoruz'' dedi.