Prof. Dr. Akarca, TEPAV'da İktidarın Oy Oranını Hesapladı Chicago Illinois Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ali T. Akarca, TEPAV'da düzenlenen toplantıda iktidar partilerinin alacağı oy oranının hesaplanmasında kullanılabilecek formülü içeren araştırması hakkında bilgi verdi.

ANKARA - TEPAV, seçmen davranışı ve seçimler gibi politik süreçlere ilişkin modellemeler yapan Chicago Illinois Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali T. Akarca'yı konuk etti. Akarca, 2 Haziran 2011 Perşembe günü düzenlenen bir toplantıyla, Türkiye'deki geçmiş seçim sonuçlarından hareketle iktidarın çeşitli parametrelerin etkisiyle alacağı oy oranını ortaya koyduğu araştırmasını paylaştı.

TEPAV'ın İktisat, İşletme ve Finans Dergisi'yle birlikte düzenlediği "Seçimden Nasıl Bir Sonuç Beklenmeli" başlıklı toplantıda konuşan Akarca, paylaştığı araştırmada iktidar partisinin oy oranını anketler ile değil, Türkiye'deki seçmen davranışındaki tarihsel örüntülerden ve diğer ülkeler üzerinde yapılan araştırmalardan yararlanılarak incelendiğini söyledi. Akarca, çalışmanın seçim sonuçlarına ilişkin tahminde bulunmak için de kullanılabileceğini ancak temel amacının bu olmadığını belirtirken, seçimler ve seçmen davranışının dinamiğini ortaya koymak arzusunda olduğunu söyledi. Araştırmanın bazı eksik yanları olabileceğini, örneğin dış politika gibi konularda etkinin ölçülmesinin çok güç olduğunu ifade eden Prof. Dr. Akarca, seçmen kimliği ile göç gibi konular üzerinde çalıştığını ve etnik yapı boyutunu araştırmaya koymaya çalıştığını da ekledi.

Akarca'nın, sonuçlarının sadece Türkiye'ye özgü olmadığına işaret ettiği araştırmadan bazı satır başları şöyle:

• Seçmen sadece seçimden önceki bir yılı dikkate alıyor, daha geriye bakmıyor.
• İktidar olmak, partilere her seçimde yüzde 7 civarında ilave destek getiriyor. İktidarda olmanın sağladığı daha fazla sesini duyurabilme, yatırım yapılacak yerlerin tespiti, iş, sosyal yardım ve kredilerin dağıtımı gibi olanaklar iktidarda olmanın getirdiği aşınmayı azaltabilecek bir imkân sağlıyor.
• Seçmen davranışında ekonominin etkisi büyük. Ekonomi kötüyse iktidar partisinin oy kaybetmemesi imkânsız.
• Gelirdeki her yüzde birlik artışın iktidar partisine getirisi oyların yüzde 0,7'si kadar.
• Enflasyondaki yüzde birlik değişimin oylara etkisi sadece yüzde 0,12. Yani büyümenin katkısının altıda biri.
• Türkiye'de seçim sonuçları öngörülürken dikkate alınması gereken bir faktör de 2002'den beri devam eden seçmendeki taraf değiştirme eğilimi. Genellikle seçmen kendi menfaatlerini koruduğuna ve kendi ideolojik görüşünü temsil ettiğine inandığı partileri destekliyor.
• Stratejik oy verme, iktidar maliyeti, ekonomik başarım gibi faktörler sabit tutulduğunda, seçmen bir önceki seçimde oy verdiği partiyi tutmaya devam ediyor. Ancak çok nadir de olsa, seçmen partisinin artık onun dünya görüşünü aksettirmediğine ve kendi ekonomik çıkarlarına hizmet etmediğine kanaat getirdiğinde, o partiyi terk edebiliyor.
• Seçmen davranışı bölgelere göre incelendiğinde, insanlar yıllar içinde siyasette yaşanan tüm gelişmelere karşın birlikte hareket etmeyi sürdürüyor ve birkaç istisna il dışında kümelenmeler oluşturuyor.

Akarca'nın araştırması, Mayıs 2011'de İktisat, İşletme ve Finans Dergisi'nde yayımlandı. Ulaşmak için tıklayınız.