TEPAV web sitesinde yer alan yazılar ve görüşler tamamen yazarlarına aittir. TEPAV'ın resmi görüşü değildir.
© TEPAV, aksi belirtilmedikçe her hakkı saklıdır.
Söğütözü Cad. No:43 TOBB-ETÜ Yerleşkesi 2. Kısım 06560 Söğütözü-Ankara
Telefon: +90 312 292 5500Fax: +90 312 292 5555
tepav@tepav.org.tr / tepav.org.trTEPAV veriye dayalı analiz yaparak politika tasarım sürecine katkı sağlayan, akademik etik ve kaliteden ödün vermeyen, kar amacı gütmeyen, partizan olmayan bir araştırma kuruluşudur.
Değerlendirme Notu / Berat Yücel, Sercan Sevgili
Dünya ekonomisi son 30 yılda sanayi üretiminde hızlı bir genişleme sürecinden geçti. Bu dönemde küresel değer zincirlerinin derinleşmesi, sanayi sektörünü birçok gelişmekte olan ülkenin büyümesinin merkezine yerleştirdi. 2024 itibarıyla küresel sanayi katma değerinin dünya gayrisafi yurt içi hasılası (GSYH) içindeki payı %26 düzeyindeyken bu oran düşük gelirli ülkeler grubunda %27, orta-düşük gelirli ülkelerde %32, orta-yüksek gelirli ülkelerde %34 ve yüksek gelirli ülkelerde ise %22 seviyesindedir. Aynı zamanda sanayi üretimi, ülkelerin istihdamında da önemli bir pay oluşturmaktadır. Dünya Çalışma Örgütü’nün (ILO) verilerine göre, 2023 yılında sanayi sektörünün toplam istihdamın içinde payı, düşük gelirli ülkelerde %11, düşük-orta gelirli ve yüksek gelirli ülkelerde %23 ve yüksek-orta gelirli ülkelerde %28, Türkiye’de ise %27,6 seviyesindedir. Bu veriler, Türkiye’nin de dâhil olduğu yüksek-orta gelir grubundaki ekonomilerde sanayinin hem katma değer yaratma hem de istihdam sağlama açısından, diğer gelir gruplarına kıyasla daha merkezi bir konumda yer aldığını ortaya koymaktadır.
Sanayi, ekonomik yapı içindeki merkezi konumu, artan enerji talebi ve karbon emisyonları nedeniyle küresel iklim politikalarının ana odak alanlarından biri haline gelmiştir. IPCC’nin (Intergovernmental Panel on Climate Change) 2019 raporuna göre, küresel sera gazı salımlarının %34’ü enerji, %24’ü sanayi ve %22’si tarım sektörlerinden kaynaklanmaktadır. Salınan toplam sera gazları ülkelere göre incelendiğinde de ülkelerin sanayi yoğunluklarına benzer bir tabloyla karşılaşılmaktadır. Buna göre, dünyadaki toplam sera gazı emisyonları içinde düşük gelirli ülkelerin payı %1,75 (898 milyon ton CO₂e) düşük-orta gelirli ülkelerin payı %15,5 (7.928 milyon ton CO₂e), yüksek gelirli ülkelerin payı %34,2 (17.509 milyon ton CO₂e) ve yüksek-orta gelirli ülkelerin payı %48,4 (24.735 milyon ton CO₂e) seviyesindedir.
Değerlendirme notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
14/10/2025
08/10/2025
07/10/2025
06/10/2025
04/10/2025