Eski Koalisyonlardan Yeni Koalisyonlara
Levent Gönenç, Dr.
31 Mayıs 2023
14 Mayıs 2023 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ve Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci turu, 28 Mayıs 2023 tarihinde ise Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu yapıldı. Yurttaşlar 2017 yılında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne (CHS) geçildikten sonra ikinci kez sandık başına gittiler ve iradelerini ortaya koydular. Geride bıraktığımız bu seçimler kamuoyunda farklı boyutlarıyla tartışıldı ve büyük ihtimalle bir süre daha tartışılmaya devam edecek. CHS'nin yürütme ağırlıklı bir anayasal sistem öngörmüş olması nedeniyle, tartışmalar doğal olarak iki turda tamamlanan Cumhurbaşkanlığı seçimi üzerinde yoğunlaştı ancak öyle görünüyor ki, bu seçimler yürütme organı kadar yasama organını da derinden etkileyecek.
[Devamı]
Seçimler ve Referandum
Levent Gönenç, Dr.
12 Kasım 2022
Eğer bir değişiklik olmazsa, 2023 yılının Haziran ayında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları sandığa gidecek. Aslında bir değil, iki sandık söz konusu; vatandaşlar hem Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) üyelerini, hem de Cumhurbaşkanını seçecek. Son günlerde bir üçüncü sandık hakkında da konuşuluyor; “referandum” ya da Türkçe söyleyişi ile “halkoylaması” sandığı.
[Devamı]
OHAL KHK’leri Kanunlaştı; Bundan Sonra Ne Olacak?
Levent Gönenç, Dr.
14 Şubat 2018
Olağanüstü hal (OHAL) istisnai bir yönetim usulüdür ve dolayısıyla geçicidir. Türkiye, 15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsünün ardından farklı bir olağanüstü hal rejimi ile tanıştı. Bu rejimin üç ayağı vardı:
[Devamı]
Türkiye’nin Bir Türlü Çözülemeyen Anayasa Sorunu
Levent Gönenç, Dr.
20 Haziran 2017
Amerika Birleşik Devletleri Anayasasını 230 yılda 27 kere değiştirdi; biz ise 35 yılda 19 kere. Muhtemelen mensubu olduğumuz Kıta Avrupası Hukuk Ailesi içinde anayasası ile en çok meşgul olan ülkelerden biriyiz. 1982 Anayasası yürürlüğe girdiği günden beri tartışılıyor ve birkaç ay önce halkoylamasıyla çok önemli bir değişiklik kabul edilmiş olmasına rağmen anayasa meselesi yakın gelecekte de gündemin üst sıralarında yer almaya devam edecek gibi görünüyor. Peki, bu neden böyle?
[Devamı]
Seçim İttifakları
Levent Gönenç, Dr.
09 Haziran 2017
16 Nisan 2017 tarihinde yapılan halkoylamasıyla önemli bir anayasa değişikliği kabul edildi ve “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”ne geçildi. Ancak bu sistem, geçici maddeler gereği, 2019'da, birlikte yapılacak Cumhurbaşkanlığı ve TBMM seçimlerinden sonra tam olarak uygulanmaya başlayacak. Tabii bir erken seçim olursa, yine geçici maddelerdeki düzenlemelere göre, bu takvim değişebilir ve Cumhurbaşkanı seçilecek kişi genişletilmiş yetkilerini 2019'dan önce de kullanmaya başlayabilir.
[Devamı]
Avrupa Birliği Türkiye İçin Neden Önemlidir? Hukuki Açıdan Bir Değerlendirme
Levent Gönenç, Dr.
07 Haziran 2017
Yakın bir zamanda Adalet Bakanlığı’nın internet sitesinde bir ilan yayımlandı: Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi ile birlikte yürütülen, “Türkiye’de Yargı Etiğinin Güçlendirilmesi Projesi” kapsamında eğitici olmak üzere başvuruda bulunmak isteyen hakim ve savcılara yönelik bir çağrıydı bu. İlanı okuduktan sonra (bir kez daha) şunu düşündüm: AB, Türkiye için ekonomik ve siyasal açıdan önemlidir ama Türk hukuk sistemi açısından çok daha önemlidir. Nedenini açıklamaya çalışayım:
[Devamı]
Uyum Yasaları Nasıl Yapılmalı?
Levent Gönenç, Dr.
05 Haziran 2017
16 Nisan 2017 tarihinde yapılan halkoylamasıyla çok önemli bir anayasa değişikliği kabul edildi. Halkoylaması bitti ama halkoylaması sonrasında başlayan tartışmalar halen devam ediyor. Özellikle Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim sürecinde verdiği ve hukuken oldukça tartışmalı karar, siyasal ve toplumsal hafızamızda iz bıraktı. Sonuçlara ilişkin hukuki aşamalar geçildikçe ve özellikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi süreci başladığında bu tartışmanın ağırlaşarak devam edebileceğini öngörmek zor değil.
[Devamı]
Uyum Yasaları
Levent Gönenç, Dr.
03 Mayıs 2017
Türkiye yakın tarihin, belki de Cumhuriyet tarihinin en önemli halkoylamalarından birini geride bıraktı. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişin oylandığı bu halkoylamasında çok az bir farkla “evet” sonucu çıktı.
[Devamı]
Olağanüstü Halde Anayasa Değiştirilir Mi?
Levent Gönenç, Dr.
30 Kasım 2016
Türkiye, anayasal tartışmalardan başını bir türlü alamıyor. AK Parti’nin, özellikle 2007 halkoylaması sonrasında ısrarlı bir şekilde savunduğu “başkanlık sistemi”, Milliyetçi Hareket Partisi'nin böyle bir teklifin halkoylamasına götürülebilmesi için Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yapılacak oylamada AK Parti’ye destek vereceğini açıklamasıyla birlikte, yine gündemin en önemli maddelerinden biri haline geldi. Konuya ilişkin tartışmalar sürerken, Başbakan Yardımcısı Tuğrul Türkeş’in olağanüstü hal (OHAL) varken Anayasanın değiştirilemeyeceğine dair beyanatı geldi (Hürriyet, 28 Kasım 2016). Başbakan Binali Yıldırım’ın da benzer açıklamalar yapmasıyla mesele yeni bir boyut kazandı.
[Devamı]
AB Üyelik Müzakereleriyle İlgili Halkoylaması Yapılabilir mi?
Levent Gönenç, Dr.
24 Kasım 2016
Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik konusu gündemden hiç düşmeyen bir konu. Yoğunlukları ve süreleri değişse de bu konudaki tartışmalar siyasi ajandanın hep üst sıralarında yer aldı. Son birkaç haftadır ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarının ardından bu mesele farklı bir boyutta yeniden tartışılmaya başlandı. Acaba Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakerelerine son verilmesi için halkoylaması yapılabilir mi? Bu sorunun cevabını ararken siyasi değerlendirmelerin ötesinde öncelikle anayasal sistemimiz açısından bunun mümkün olup olmadığını tartışmamız gerekir.
[Devamı]
