2008: Kontrolsüz yorgunluklar yılına hazır mısınız?
Güven Sak, Dr.
09 Kasım 2007
2007 yılını siyasi tartışmalara kurban ettik. 2007 yılı çalkantılar yılı oldu. Hepimiz yorulduk. Eldeki verilerin işaret ettiği tek bir husus var: 2008 yılı da hepimizi yoracak bir yıl olacak. Öyle sabah sporu yorgunluğu gibi tatlı tatlı değil, canımızı dişimize taktırtıp, bizi yerlerde süründürerek yoracak. Nasıl yoracağını gelin bir derleyip toparlayalım.
[Devamı]
GPS, Google ve servis sektörü verimliliği
Güven Sak, Dr.
03 Kasım 2007
Harita okumayı bilir misiniz? Ben pek zorlanırım doğrusunu söylemek gerekirse. Onun için, araba kullanırken yanımda birinin haritayı okumasında her zaman fayda vardır. Ama geçenlerde, Amerika Birleşik Devletleri'nde araba kiralarken arabanın yanı sıra bir de GPS isteyip istemediğimizi sordular. İşte ben o aletle o zaman karşılaştım. GPS (Global Positioning System) küresel konumlandırma ya da yer belirleme sistemi demek. Bildiğiniz veya bilmediğiniz bir yerde araba kullanırken artık harita kullanmanıza, harita okumaya çalışmanıza ihtiyaç yok. Çünkü yol boyu küçük bir ekranda beliren harita üzerinde, izlemeniz gereken yol, sürekli, gözünüzün önünde duruyor GPS aygıtıyla. İlle de uyarılmanız gereken yerlerde ise çocukluğumuzun Uzay Yolu dizilerindekine benzer mekanik bir ses sizi
[Devamı]
Değerli TL herkesi kötü mü etkiliyor?
Güven Sak, Dr.
02 Kasım 2007
Keşke öyle olsa ama değil. Değerli TL'nin ekonomimiz üzerinde tek yönlü bir etkisi yok. Olsaydı iş şimdiye kadar zaten çözülürdü. Ama işte sorun hâlâ ortada. Geçen salı Türk Lirası'ndaki değerlenme sürecini değerlendirmeye başlamıştık. İsterseniz hızlıca, bir özet vererek başlayalım. Birinci tespit şöyleydi: Türk Lirası (TL) 2001 krizini takiben nominal olarak değer kazanıyordu. İkinci olarak, bir istikrar programının başında normal karşılanması gereken bir hadise, Türkiye'de normalden biraz uzun sürmüş gibi görünüyordu. Üçüncü olarak, uzayan nominal değerlenme süreci, Türkiye ekonomisinin orta vadeli yapısı üzerinde, bir sanayi politikası değişkeni gibi, etkili olma eğiliminde görünüyordu. Dördüncüsü, her kesim değerlenme sürecinden aynı biçimde etkilenmiyordu. Beşincisi, Türk
[Devamı]
Bu kadar uzun süren nominal değerlenme var mıdır?
Güven Sak, Dr.
30 Ekim 2007
Başka ülkelerin paraları ile kıyaslandığında Türk Lirası değerlenip duruyor. Rakamlar ortada. 2001 krizinden beri, bazı kısa süreli dönemler hariç, Türk Lirası hep daha çok aranan bir para oluyor. Arz-talep kanunu işliyor, çok talep edilen para daha değerli oluyor. Paramızın değerlendiği aynı dönemde Türkiye ekonomisi de büyümeye devam ediyor. Bu da konu üzerinde dikkatle durmayı gerekli kılıyor. Bize kalırsa, istikrar programının başında son derece normal bulunması gereken bir hadise azıcık fazla uzamış gibi duruyor.
[Devamı]
Merrill Lynch hiç bu kadar zarar etmemişti
Güven Sak, Dr.
27 Ekim 2007
Memlekette hoş bir bayram havası var. Farkında mısınız? Birikmemesi gereken bir zamanda inatla birikmekte olan riskleri fazlasıyla hafife alır gibi duruyoruz. Bütçedeki kontrolsüz gidişe karşı nasıl tedbir alınması gerektiğini konuşmak yerine, "Canım, aslında 2008 bütçe perspektifi, 2007 yılı bütçe performansına göre önemli bir ilerlemeye işaret etmiyor mu? Ediyor. Mali disiplin çizgisine yeniden dönüyoruz" diye karanlıkta ıslık çalmak pek bir iç ferahlatıcı geliyor. Ama yanılıyoruz. Uluslararası bankacılık krizinin etkilerinin ise artık geçmiş olduğunu düşünmek moda gibi duruyor. Ama yine yanılıyoruz. Yurtiçindeki hava bu yazının meselesi değil. İki cümle ile vaziyetin altını çizelim: AKP seçimden büyük bir çoğunluğun desteğini alarak çıktıktan sonra hükümeti daha yeni kurmamış
[Devamı]
FDF yetmez, güçlü bir bütçe kısıtı gerekiyor
Güven Sak, Dr.
26 Ekim 2007
Demir tarayan gemiye ne olur? Gemi, akıntıya kapılıp çıpasını sürüklemeye başlarsa iş nereye gider? Eğer hemen biri dümene geçmezse, sonunda gemi karaya oturur. Bugünlerde Türkiye, her alanda, hazin bir demir tarayan gemi manzarası arz etmektedir. Bu, kötüdür. Bütçedeki faiz dışı fazla (FDF) hedefini bir puan indirme kararı maliye politikası alanında demir taradığımızın resmidir. Müsaadenizle konuya bir başlangıç yapalım.
[Devamı]
Kriz bittiyse, neden fonların fonunu nasıl kurarız diye çalışıyorlar?
Güven Sak, Dr.
20 Ekim 2007
Önce bir itirafla başlayalım: Sizi bilmeyiz ama biz bu uluslararası bankacılık krizini, yüzümüzde ister istemez beliren alaycı bir ifadeyle izliyoruz. En azından bize öyle geliyor. Dün bizim buralarda olanların bugün oralarda olması size de ilgi çekici gelmiyor mu? Aynı olayların tekrarlanmasını eğlenceli bulmuyor musunuz? Bize uzun bir süredir vaaz verenlerin şimdi aynı bankacılık problemleri ile uğraşmasının bir hoş olduğunu düşünmek marazi midir? Doğrusu ya bilmiyoruz ama böyle işte.
[Devamı]
Havadaki bu yılgınlık kokusu iyi değildir
Güven Sak, Dr.
19 Ekim 2007
Türkiye güzel bir seçimden çıktı. Ülke tarihinin en derin iktisadi dönüşüm sürecini yaşıyor olmamıza karşın, iktidar partisi oylarını artırdı. Ne beklersiniz? Şöyle bir "Nerede kalmıştık?" aktivizmi değil mi? Ama bakın öyle olmadı. Etrafta bir yeniden işe sarılma, yarım kalanı tamamlama heyecanı değil, bir yorgunluk var. Coşku değil, bir tedirginlik ve yılgınlık havası etrafımızı saran. Nedir problem? Bize kalırsa, enerjimizi bitiren, üstümüze üstümüze gelen meseleler değil, bizdeki bu ne yapacağımızı bilememe halidir. Ortadaki sorun aslında program eksikliğidir. İlgilenenleri aşağıya bekleriz, efendim.
[Devamı]
Artık Panama Kanalı tek değil, Kuzeybatı geçidi açıldı
Güven Sak, Dr.
06 Ekim 2007
Müjdeler olsun. Yeryüzünün insan uygarlığı ta 15. yüzyıldan beri kuzeybatı geçidini açmaya çalışıyordu. Panama Kanalı'nın operasyonel hale geldiği 1914 yılından beri Atlantik Okyanusu ile Pasifik Okyanusu arasında tek bir deniz geçiş yolu vardı. Ama artık ikiye çıktı. Yeni bir ticaret yolu sonunda yeniden açıldı. Müsaadenizle bugün bu konuya kısaca bir bakıp, dikkatinizi Ömer Madra'nın uzun söyleşi kitabına çekelim. Kitabın adı: "Küresel Isınma ve İklim Krizi". Bizim gibi konuyla bugüne kadar hiç ilgilenmemiş olanlar için güzel bir kaynak kitap. İlgilenenlere şiddetle tavsiye ederiz. Kuzeybatı geçidini merak edenlere anlatmaya artık başlayalım.
[Devamı]
Tehlike geçti zannediyorsanız, yanılıyorsunuz
Güven Sak, Dr.
05 Ekim 2007
Amerikan Merkez Bankası (FED), politika faiz oranını beklenenin üzerinde indirince ortalık duruldu gibi duruyor değil mi? Ama görüntüye aldanmamakta fayda var. Aslında harıl harıl hesapların yapıldığı, sonra yeniden yapıldığı bir dönemin tam başındayız. Amerikan bireysel gayrimenkul kredileri piyasasında başlayan bankacılık krizinin etkilerinin ne olduğunu bilmiyorduk. Şimdi olayın boyutlarını teker teker öğreniyoruz. Şu anda ne olduğunu hiç unutmamakta ve karıştırmamakta fayda var: Şu anda, hata yaparak, bir dizi riski yanlış fiyatlamış olanlar, o riskleri kendi başlarına yeniden fiyatlıyorlar. Üçüncü çeyrek bilançoları sırayla açıklanıyor. Şimdi herkes kendi risklerini kendi başına yeniden fiyatlıyor. Bundan sonra ne beklemeli? Sonra herkes herkesin bilançolarını yeniden fiy
[Devamı]
