Köşe yazarlığı lisans sınavı
Fatih Özatay, Dr.
16 Kasım 2008
Artık eminim. Köşe yazarlığına başlamak isteyen heveslileri, ya da "o köşede değil de bu köşede" yazar mısınız diye teklif götürdüklerinizi önceden bir sınavdan geçirmek gerekiyor. Gazeteciler Cemiyeti yapabilir bu sınavları mesela. Üstelik iş ileride büyüyebilir; dershaneler bu sınavlara da el atabilir. Caddede yürüyorsunuz, dershanelerin üst katlarından sarkmış boy boy afişler: "Falanca öğrencimiz falanca gazetede 'köşe' oldu, gururluyuz". Belki fotoğraf falan da eklenir afişlere. Hem zaten kendileriyle ilgili; deneme sınavları yapar gazeteler, tirajları neyin artar. Belki krize yeni bir çare getirdiğimi sanacaksınız, yanılıyorsunuz. Elbet yukarıda önerdiğim 'gazete köşe yazarlığı lisans sınavı' ekonomiye bir canlılık getirebilir, ama önerimin çıkış noktası o değil. Bazen işt
[Devamı]
Yeni kriz biçimi
Fatih Özatay, Dr.
13 Kasım 2008
Tek başlarına kurun ve faizin sıçramasına kriz demiyoruz. Kriz olması için bu tür ani hareketlerin bilançoları bozuk olan kesimleri derinden vurması gerekiyor. Mesela kamunun borcu çok yüksek, üstelik çok kısa vadeli ve önemli bir kısmı kura ve faize endeksli olabilir. Bankaların döviz cinsinden borçları alacaklarına göre çok fazladır, açtıkları kredilerin önemli bir kısmı geri dönmüyordur. Şirketler kesimi zor durumdadır. İç talep yerlerde sürünüyordur; nakit akımları kötüleşmiştir. Döviz cinsinden borçları yüksek düzeydedir. Bankalardan temin ettikleri kaynaklar kısa vadeli ve yüksek faizlidir.
[Devamı]
Şimdilik kriz yok
Fatih Özatay, Dr.
10 Kasım 2008
Türkiye şu anda bir ekonomik krizin içinde mi? Tabloda, bir avro ve bir dolardan oluşan sepetin lira karşısındaki değerinin (kur), gösterge Hazine tahvilinin piyasada gerçekleşen faizinin, Merkez Bankası (MB) rezervlerinin ve Türkiye'nin kredi riskinin bir göstergesi olan EMBI getiri farkının yılbaşında aldıkları değerler ile şu andaki değerleri karşılaştırılıyor. Ayrıca, ekim ayı sonlarına doğru had safhaya varan piyasa gerginliğini yansıtmak üzere o tarihteki değerler de yer alıyor tabloda.
[Devamı]
Kürkçü dükkânı
Fatih Özatay, Dr.
09 Kasım 2008
Kişi kendini 'cin fikirli' sanırsa böyle olur işte. "Bir fikrim geldi" diye başlar, heyecanla bir çırpıda söyleyeceğini söyler, geriye de bir şey kalmaz. Bütçeden ayrılacak kaynakla bir fon kurduk. Bankaların açacakları kredilere bu fon yoluyla teminat verme mekanizması tasarladık. Böylelikle, bankaların risklerini azaltarak şirketlerin ve hatta tüketicilerin lira cinsinden kaynak sorununu hallettik.
[Devamı]
Farklı bir dönem?
Fatih Özatay, Dr.
06 Kasım 2008
Soros geçen ay yaptığı bir konuşmada mealen şöyle diyesi: "Piyasalar, ortalamadan sapsalar bile, daima o sapmalar geçici olur; ortalamaya eninde sonunda dönülür. Bu sapmanın ne kadar olacağı hesaplanabilir. Bu hesaba dayanarak da riskinizi yönetebilirsiniz." Bu görüş piyasanın her şeye kadir olduğu fikrine dayanmaktadır ve açık ki yanlıştır."
[Devamı]
Bir musibet...
Fatih Özatay, Dr.
03 Kasım 2008
Uç örnekler vermek, gerçekçi olmasalar da çoğu zaman çetrefilli konuların anlaşılmasını kolaylaştırır. Bu çerçevede baktığınızda krizlerin bir yararı var: Görünürde apaçık olduğu düşünülen, dolayısıyla da tersine görüş belirtildiğinde karşıdakini ikna etmekte çok zorlanılan bazı ilişkilerin göründüğü gibi olmadıklarını sergilemek. Bir musibet bin nasihattan iyidir misali...
[Devamı]
Ne yapmalı? (3)
Fatih Özatay, Dr.
02 Kasım 2008
Pehlivan tefrikasına dönmeye başladı. Olsun; bugün de 'ne yapmalı?' yazılarına devam. Tefrikalarda arada özet olur; ben de yapayım. Yine ikili ayrımda ele alıyoruz sorunları: Yangın ve durgunluk...
[Devamı]
Ne yapmalı? (2)
Fatih Özatay, Dr.
30 Ekim 2008
Reklamda şöyle diyordu sanırım: "Bir fikrim geldi." Görülmemiş boyuttaki kriz nedeniyle tüm internette 'uçuk-kaçık' fikirler havada uçuşuyor. 'Bu satırların yazarı' neden geri kalsın ki? Öyleyse, geçen hafta başladığım 'ne yapmalı' türünden yazılara devam... Önümüzdeki dönemde Türkiye ekonomisini zor günler bekliyor. Özellikle yurtdışı kredi kanallarının kurumaya yüz tutması şirketlerimizi etkileyecek. Bankacılık sektörümüz eskisi kadar dış kaynak bulmakta zorluk çekecek. Bu durumda şirketlerin finansa erişimleri her zamankinden daha zor olacak.
[Devamı]
Hâlâ bekliyoruz...
Fatih Özatay, Dr.
27 Ekim 2008
Düzenleme ve denetimin çok az olduğu zengin fonları diye tanımlayabileceğimiz 'hedge fonlarının' sahne almasını izliyoruz son zamanlarda. Ama ne sahne alış... Bazı haber başlıkları şöyle:"Fona para yatıran yatırımcıların paralarını geri çekmek istemeleri nedeniyle 'zengin fonları' varlıklarını korkunç bir hızla nakde çevirmeye çalışıyorlar. Bu olgu piyasada büyük bir satış dalgası yaratıyor. Fonların varlıklarının haziran ayından bu yana yüzde 32 oranında azaldığı tahmin ediliyor. Sağlıklı olan zengin fonları bile satış baskısı ile karşı karşıya."Aynı zamanda 'carry trade' işlemiyle uğraşanlar da zorda: Düşük faizli para birimi cinsinden borçlanıp (Japon yeni), bu paraları yüksek faiz elde edilebilecek para birimine çevirip (Yeni Zelanda parası diyelim), o para birimi cinsinden t
[Devamı]
Dezavantajlı konuma düşmek
Fatih Özatay, Dr.
26 Ekim 2008
Bir avro ve bir dolardan oluşan döviz sepetinin lira karşısındaki değeri perşembe günü 387 kuruşa ulaştı. Bu, krizden sonra görülen en yüksek kur değeri. Sepetin değeri cuma günü bir miktar düştü ama yine de haftanın son iş gününün değeri aynı dönemin en yüksek ikinci değerine işaret etti (382 kuruş).Biraz daha rakam: Yılbaşından bu yana sepetin değerindeki artış yüzde 33.4 olarak gerçekleşti. Son bir aydaki artış yüzde 25.6, son iki aydaki ise yüzde 30.9 oldu. Son beş gündeki kur yükselişi ise yüzde 10.5 düzeyindeydi.Grafikte kurun gelişimi (sepetin lira karşılığı) 2002 başından bu yana resmediliyor. Şu anda yaşadığımıza benzer çok hızlı kur çıkışları daha önce de gözlendi: En yakında 2006'nın nisan-haziran dönemi var. 26 Haziran'da sepetin değeri dünkü düzeydeymiş. Bu değer, b
[Devamı]
