Arşiv

  • Mart 2024 (12)
  • Şubat 2024 (19)
  • Ocak 2024 (18)
  • Aralık 2023 (17)
  • Kasım 2023 (14)
  • Ekim 2023 (15)
  • Eylül 2023 (12)
  • Ağustos 2023 (21)
  • Temmuz 2023 (18)
  • Haziran 2023 (13)
  • Mayıs 2023 (9)
  • Nisan 2023 (9)

    On yıl sonra ortada banka kalır mı?
    Güven Sak, Dr. 28 Ağustos 2017
    Amerikan Merkez Bankası (FED) Başkanı Janet Yellen, Jackson Hole konuşmasını yaptı. Şimdi herkes bundan sonuç çıkarmaya çalışıyor. Ama ben bugün doğrusu tam anlamıyla öyle yapmayacağım. Bugün Janet Yellen’den çok 1976 yılında FED’de tanışarak evlendiği eşinden George Akerloff’tan bahsetmek istiyorum. Nobel ödüllü iktisatçı olan eşinden. Aklımdaki soru ise son derece basit: Bundan 10 yıl sonra genel olarak finansal sistem, özel olarak da bankacılık sistemi nasıl olur? Bugünün çocukları bundan 10 yıl sonra hala annelerinin bankaları ile mi işlem yaparlar? 10 yıl sonra ortada banka kalır mı? [Devamı]
    Merkez Bankası yasasında değişiklik
    Fatih Özatay, Dr. 18 Mayıs 2016
    İtiraf edeyim ki bilmiyordum. Yasasında 1977 yılında yapılan değişiklikler çerçevesinde ABD Merkez Bankası’nın (FED) meğerse üç ana amacı varmış: Maksimum istihdam, fiyat istikrarı ve uzun vadeli faizlerin düşük bir oranda gerçekleşmesi. “Düşük düzeyde uzun vadeli faiz” amacını eski FED Başkanı Bernanke’nin birkaç ay önce çıkan kitabından (Courage to Act: Eyleme Geçme Cesareti) öğrendim. Bernanke, kitabının 49'uncu sayfasında FED’in herkesin bildiği maksimum istihdam ve fiyat istikrarı ana hedeflerini metin içinde veriyor, pek bilinmeyen üçüncü hedefi ise dipnotta zikrediyor. Üçüncü hedefe dipnot düzeyinin reva görülmesinin nedeni dipnottan açık. Şöyle: “Enflasyon düşük olduğunda uzun vadeli faiz hadleri de düşük olacağından, düşük faiz hedefi fiyat istikrarı hedefince zaten ka [Devamı]
    Merkez Bankası’nın faizleri düşürebileceği koşullar
    Fatih Özatay, Dr. 13 Nisan 2016
    Birkaç gündür televizyonlarda ve gazetelerde gelecek hafta yapılacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısında faiz oranlarının ne kadar düşürüleceği tartışılıyor. 25 baz puan diyenler var, 50 baz puanı normal bulanlar var; var da var. Hangi ülkede? 2012’den bu yana enflasyon hedefinin yüzde 5 olduğu ama gerçekleşen enflasyonun bunun 3,3 puan üzerinde kaldığı bir ülkede. Hangi ülkede? Bu yıl gerçekleşmesi beklenen enflasyonun da hedefin oldukça üzerinde kalacağının anlaşıldığı bir ülkede. [Devamı]
    Bu hal ve şerait altında paralel evrende yaşamak…
    Fatih Özatay, Dr. 02 Mart 2016
    İşler iyi gitmiyor. 2015 yılında petrol fiyatlarının ortalaması bir yıl öncesine kıyasla yarı yarıya azaldı. Buna karşın, cari işlemler hesabımız hâlâ milli gelirimize oranla yüzde 4’ün üzerinde açık veriyor. İhracatımız düşüyor. Sadece petrol ihracatçısı ülkelere olan ihracatımızda değil, toplam ihracatımızda da azalma var. Enflasyon malum; yıllardır yüzde 8,3 etrafında dolaşıp duruyor. Bu yıl çift haneye ulaşır mı kaygısı var. Büyüme, 2015’te son elli yıllık ortalama büyüme oranımızın altında olan yüzde 4’e yaklaşırsa bayram edecek gibi bir havadayız. Kaldı ki bu düzeye ulaşsa bile sürdürülebilirliği şüpheli. Öncü göstergeler pek olumlu seyretmiyor zira. Büyüme ile enerji ve altın dışı ithalatımız arasında önemli bir ilişki var. Altın ve enerji dışı ithalatımız geçen sonbahardan beri düş [Devamı]
    Durum değerlendirmesi
    Fatih Özatay, Dr. 17 Şubat 2016
    Ekonomideki gidişata ilişkin önemli istatistikler açıklandı son günlerde. Bugün bu verileri topluca değerlendirmek istiyorum.Sanayi üretiminin yılın son çeyreğinde belirgin biçimde artması, 2015 GSYH büyümesinin tahmin edilenden yüksek çıkacağı beklentisi oluşturdu. Son üç yılın sanayi üretimi artış oranları (yüzde olarak) şöyle: 2013:  3,1; 2014: 3,6 ve 2015: 3,2. GSYH büyümesi ise daha farklı seyretti. Dönemin en düşük GSYH büyümesi en yüksek sanayi üretimini gözlendiği 2014’te: Yüzde 2,9. En düşük sanayi üretiminin gerçekleştiği 2013’te ise GSYH yüzde 4,2 oranında arttı.Altın ve enerji dışı ithalatı da GSYH büyümesi hakkında önemli fikir veriyor. Son zamanlarda yaptığım gibi euro-dolar kurundaki oynamalardan arındırarak inceliyorum bu veriyi. Durum şöyle: 2014’te yüzde 0,1 oranında azal [Devamı]
    Türkiye’nin kurla imtihanı artık geçmişte mi kaldı?
    Güven Sak, Dr. 26 Kasım 2015
    Bu aralar ne zaman etrafa bakıp televizyonlarda konuşanları dinlesem Türkiye’nin döviz kuruyla imtihanı sanki geçmişte kalmış gibi bir izlenim ediniyorum. Ama bana öyle gelmiyor. Türkiye’nin döviz kuruyla imtihanı asıl şimdi başlıyor. Neden şimdi? Gelin anlatayım. [Devamı]
    Düşen petrol fiyatı kredi maliyetlerini de artırıyor
    Güven Sak, Dr. 23 Kasım 2015
    2015 yılının ilk 9 ayında Türkiye’ye gelen yabancı turist sayısı 28,7 milyon olmuş. Geçen yılın ilk 9 ayında da Türkiye’ye 28,7 milyon yabancı turist gelmiş. Ama bu arada Rusya’dan Türkiye’ye gelen turist sayısı 800 binden fazla azalmış. 2014 yılının ilk 9 ayında 4,1 milyon Rus turist gelmiş Türkiye’ye, bu yılın ilk 9 ayında bu rakam 3,3 milyona gerilemiş. Nedir? Her beş Rus turistten biri bu yıl Türkiye’ye gelmemiş. Ruslar bu yıl Türkiye’ye daha az gelmeye başlamışlar. Rusları, İtalyanlar ve Fransızlar takip ediyor. Şirketlerimizin döviz kazanma kapasitelerini olumsuz etkileyecek bir durum var ortada. [Devamı]
    Fed’in faiz artırma kararı yaklaştı
    Fatih Özatay, Dr. 18 Kasım 2015
    ABD Merkez Bankası (Fed) Başkan Yardımcısı Fischer 12 Kasım’da kısa bir konuşma yaptı. Bu konuşmasında, döviz kurunun ABD ekonomisi üzerindeki etkisini irdeliyor, Fed’de kullanılan bir modelin bulgularına dikkat çekiyor ve buradan yola çıkarak para politikası sıkılaştırmasının neden ötelendiğini açıklıyor.Bizim gibi ülkeler açısından bu sıkılaştırmanın başlangıcı, hangi sıklıkta yapılacağı ve şiddeti çok önemli. Döviz kurunu ve yurtiçi faizleri, elbette yukarıya doğru, hemen etkileyecek çünkü. Bu nedenle, bizim ekonomi kanallarında ve ekonomi yazarlarının köşelerinde Fed’in ne zaman faiz artıracağı en çok tartışılan konuların başında geliyor. Bu çerçevede sözünü ettiğim metin özel bir önem taşıyor.Fischer’in konuşmasının son kısmından başlayayım önce. Fed, faiz kararı alabileceği sekiz top [Devamı]