Obama ile 'Uzay Yolu' kuşağı ilk başkanını çıkardı
Güven Sak, Dr.
08 Kasım 2008
Barack Hussein Obama, 4 Ağustos 1961'de doğdu. Şimdilerde Amerika Birleşik Devletleri'ne(ABD) başkan seçildi. Görevi ocak ayının sonuna doğru devr alacak. Bu aralar her yerde onun hayatı ile ilgili yazılar okuyoruz. Yazılarda Bush sonrası yeni dönemin nasıl olabileceğine dair öngörüde bulunulmaya çalışılıyor. Gelin bugün aynı konuya daha farklı bir açıdan bakalım. Siz, Obama'nın, ABD'nin ilk "Uzay Yolu" kuşağı başkanı olduğunun farkında mısınız? Üstelik Mart 2008'de Hillary Clinton'a karşı başkan adaylığı yarışını yürütürken gittiği Wyoming eyaletinde tam da şöyle demişti: "Ben bir Uzay Yolu izleyicisiyim. Son sınıra inanırım. (I am a Star Trek fan. I believe in the final frontier.)" Doğrusu ya, ben bunun son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Gelin bakın neden öyle düşünüyoru
[Devamı]
Banka kredilerinin düşmemesi için neler yapılabilir
Hasan Ersel, Dr.
07 Kasım 2008
Yaşamakta olduğumuz krizin sonuçlarına "kader" deyip katlanmak niyetinde değilsek, "Hangi önlemler alınırsa reel kesim daha çabuk toparlanır" sorusuna somut yanıtlar bulmak zorundayız. Bu bağlamda, amaçları, içerikleri, uygulanmalarından beklenen yararlar ve maliyetleri ortaya konulmayınca "devlet müdahale etsin", "IMF ile anlaşalım" ya da "Özel kesime karışmayalım" türü öneriler, bence, pek bir şey ifade etmiyor. Dünya ekonomisinin yavaşlaması bekleniyor. Türkiye için de benzer öngörüler var. Bu yavaşlamanın ne ölçüde olacağı da önemli; ekonominin büyüme hızının yüzde 3'e düşmesi ile yüzde 1'e inmesinin toplumsal sonuçları farklı. Öte yandan yavaş büyüme döneminin bir sene sürmesiyle beş seneye yayılması da aynı şey değil. Amaç, olabildiğince büyüme hızının az düşmesini ve dü
[Devamı]
Farklı bir dönem?
Fatih Özatay, Dr.
06 Kasım 2008
Soros geçen ay yaptığı bir konuşmada mealen şöyle diyesi: "Piyasalar, ortalamadan sapsalar bile, daima o sapmalar geçici olur; ortalamaya eninde sonunda dönülür. Bu sapmanın ne kadar olacağı hesaplanabilir. Bu hesaba dayanarak da riskinizi yönetebilirsiniz." Bu görüş piyasanın her şeye kadir olduğu fikrine dayanmaktadır ve açık ki yanlıştır."
[Devamı]
2009 bütçe tasarısı TBMM'de güçlendirilmelidir
Güven Sak, Dr.
04 Kasım 2008
Bugünlerde dünyamız olağanüstü bir dönemden geçiyor. İktisadi sistemimizin kalbinde yangın var. Yangının kendisi halen kontrol altına alınmadı ama gidişat öyle gösteriyor ki, yakında alınacak. Ancak iş orada bitmeyecek. Yangının yol açtığı hasar bir süre daha herkesi etkilemeye devam edecek. Türkiye yangından doğrudan etkilenmedi ama dolaylı olarak etkilenecek. Şimdilerde her ulus devlet kendi ekonomisini yangının ikincil etkilerinden korumak için tedbir üzerine tedbir düşünüyor. Şimdi zaman ülkenin üretim kapasitesini bu olağanüstü dönemden en az hasarla çıkaracak tedbirleri alma zamanıdır. Burada alınacak önlemlerin, öyle hemen en kolay akla geliverdiği gibi, para politikası alanı ile bir alakası yoktur. Yapılması gerekenler doğrudan maliye politikasıyla, bütçe ile alakalıdı
[Devamı]
Bir musibet...
Fatih Özatay, Dr.
03 Kasım 2008
Uç örnekler vermek, gerçekçi olmasalar da çoğu zaman çetrefilli konuların anlaşılmasını kolaylaştırır. Bu çerçevede baktığınızda krizlerin bir yararı var: Görünürde apaçık olduğu düşünülen, dolayısıyla da tersine görüş belirtildiğinde karşıdakini ikna etmekte çok zorlanılan bazı ilişkilerin göründüğü gibi olmadıklarını sergilemek. Bir musibet bin nasihattan iyidir misali...
[Devamı]
Bankaların kredi açmasını etkileyen faktörler nedir
Hasan Ersel, Dr.
03 Kasım 2008
Türkiye'de şirketlerin finansman kaynaklarının en önemlisi banka kredileri. Bu nedenle bankaların kredi açma davranışını etkileyen etmenlerin neler olduğunu bilmek önem kazanıyor. Bu konuda bir fikir edinebilmek için Türkiye'de bankaların 2001 krizi sonrası kredi piyasasındaki davranışlarına ilişkin izlenimlerimi aktarmak istiyorum. 1) İlk üzerinde durmak istediğim nokta, Türkiye'de kredi arzını artırmanın, kredi faizini yükseltmekten geçmediği. Türkiye'deki bankaların kredi faizlerinde aşırı yükselme olduğunda (örneğin kamu menkul kıymetlerinin faizlerine oranla), bundan kredi piyasasında riski yüksek müşterilerin arttığı sonucunu çıkardıkları görülüyor. Bu durumda bankaların faiz-getirili aktifleri içinde kredilerin payı azalıyor. Buna iktisatta kredi tayınlaması (credit rati
[Devamı]
Ne yapmalı? (3)
Fatih Özatay, Dr.
02 Kasım 2008
Pehlivan tefrikasına dönmeye başladı. Olsun; bugün de 'ne yapmalı?' yazılarına devam. Tefrikalarda arada özet olur; ben de yapayım. Yine ikili ayrımda ele alıyoruz sorunları: Yangın ve durgunluk...
[Devamı]
Neredeyiz?
Güven Sak, Dr.
01 Kasım 2008
Türkiye hâlâ IMF ile ne yapacağına karar vermiş gibi görünmüyor. Her kafadan IMF ile anlaşma konusunda bir laf çıkıyor. Söze, genellikle "Türkiye'nin şimdilik IMF'nin parasına ihtiyacı yok ama..." diye başlanıyor sonra neden bir anlaşmanın iyi olduğu gayet incelikli bir biçimde vurgulanıyor. Söze şöyle bir "Türkiye ekonomisi aslında gayet sağlam durumda" diye başlanıyor sonra bir "..ama.." eklenip yola devam ediliyor. Argüman böyle başlayıp devam edince, hükümetin IMF ile neden bir anlaşma yapması gerektiği bir türlü tam olarak anlaşılamıyor. Bu arada Sayın Başbakanımız, bir yandan, "IMF'ye ümüğümüzü sıktırmayız" diyor ve özellikle vurguluyor, "bize, klasik anlaşma önermeyin" diyor, öte yandan ise "Biz IMF düşmanı değiliz" diye özenle altını çiziyor. Gelin bugün isterseniz şu I
[Devamı]
Banka kredilerinin ticari kredi yaratma etkisi
Hasan Ersel, Dr.
31 Ekim 2008
Bir ülkede banka kredilerinin GSYH oranı ne gösterir ve ne göstermez? Sadece bu göstergeye bakarak bankacılığın aracılık faaliyetlerinin büyüklüğü hakkında bir yargıya varmak ne kadar doğrudur? Bu sorular üzerinde düşünmeye yardımcı olmak üzere Tablo 1'de Türkiye ve Mısır'ın son iki yılda banka kredisi/GSYH oranları veriliyor. Görüldüğü üzere Mısır'da banka kredilerinin/GSYH oranı Türkiye'nin epeyce üstünde. Buna bakıp, "Türkiye'de şirketler kesiminin özkaynak açısından Mısır şirketlerinden daha güçlü olduğu" sonucunu mu çıkaracağız? Yoksa "Mısır bankacılık sistemi kredi sağlamak açısından Türkiye'den çok daha gelişmiştir" biçiminde bir yargıya mı varacağız. (Tabii bu ikinci sonuca varırken her iki ülkede de tüketici kredilerinin toplam içindeki payının sonucu değiştirmeyecek düz
[Devamı]
ABD Merkez Bankası neden bizi seviyor
Güven Sak, Dr.
31 Ekim 2008
Eskiden hayat bu kadar karmaşık değildi. Şirket ve banka bilançoları bu kadar iç içe geçmemişti. Kriz dediğiniz bir dizi çevre ülkede olurdu. Etkisi yerel kalırdı. Bu algılamayı sorgulattıran ilk uluslararası finansal kriz 1997 yılındaki Asya kriziydi. İşte o kriz, iktisat literatürüne "bulaşma etkisi" diye bir kavram sokmuştu. Krizlerin ortada hiçbir mesnedi yok iken, yalnızca bilançolar iç içe geçmiş diye bir ülkeyi etkileyebileceğini bize ilk Asya krizi gösterdi. 2007-08 krizi ise bizim ilk küresel krizimiz. Bunun böyle olduğunu artık biliyoruz. Daha doğrusu bildiğimizi düşünüyorduk. Ama evvelki gün ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bir dizi ulusal merkez bankasına kısa vadeli dolar kredisi açmak için oluşturduğunu açıkladığı mekanizmaya ne diyorsunuz? IMF de aynı anda kendisinin
[Devamı]
