Türkiye Eyleme (mi?) Geçiyor Değerlendirme Notu / Leyla Karakaya

Avrupa Komisyonu 14 Temmuz günü Yeşil Mutabakat programının ayrıntılarını ilan etti. 16 Temmuz 2021 akşamı ise Türkiye Yeşil Mutabakat programına uyum için kendi eylem planını açıkladı. Ne yazık ki, ülke olarak geleceğimizi bu kadar doğrudan ilgilendiren bir konuda, eylem planının açıklanmasından önce ulusal çapta açık yürekli, açık görüşlü, açık ufuklu bir tartışma ortamı doğmadığı gibi, ulusal eylem planının açıklanması da gündemimizde yeterince yankı bulmadı.

Özetleyelim: Yeşil Mutabakat, Avrupa Birliği (AB) için yeni bir ekonomik paradigmanın ilanı demek. Konut yalıtımından gübre kullanımına, sanayi üretiminden hidrokarbon tüketimine, ekonominin birçok veçhesini bir yandan çevresel kaygılarla, bir yandan da 21. yüzyıl küresel düzeninin getirdikleriyle uyumlaştırmayı öngörüyor. Peki, bu bizi neden ilgilendirsin?

Çünkü Türkiye, en az son kırk yıldır ekonomik sistemini dünyaya entegrasyon üzerinden kurguluyor. İthal ikameci sistemden ihracat temelli büyümeye geçişimizin ardından, Avrupa ekonomisiyle bütünleşmemiz Gümrük Birliği’nin de etkisiyle vazgeçilmez bir boyut aldı. Ama bakın, her ne kadar Eylem Planı’nın önsözünde ülkemizin uluslararası ticaretin en önemli aktörlerinden biri olduğu ifade edilmişse de, Türkiye uluslararası ekonomide baskın bir rol oynamıyor. Türkiye-AB ticaret ilişkisi de dengeli bir ilişki değil: Türkiye’nin AB’ye ihracatı AB’nin toplam ithalatında %3,4 oranında yer tutuyor. AB’nin Türkiye’den ithalatının ise Türkiye’nin toplam ihracatındaki payı %41,3. Hâsılı, vazgeçilmez derken kastettiğim bizim açımızdan vazgeçilmez.

Değerlendirme notunun tamamına erişmek için tıklayınız.