TEPAV’da düzenlenen “Küresel Kalkınma Yardımı Mimarisinin Dönüşümü ve Türkiye’nin Rolü” başlıklı toplantıda, Dünya Bankası Kalkınma Finansmanı Başkan Yardımcısı Akihiko Nishio, küresel kalkınma yardımlarındaki yeni eğilimleri ve Türkiye’nin potansiyel rolünü değerlendirdi.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), 28 Ekim 2025 Salı günü Dünya Bankası Kalkınma Finansmanı (DFi) Başkan Yardımcısı Akihiko (Aki) Nishio’yu konuk etti. “Küresel Kalkınma Yardımı Mimarisinin Dönüşümü ve Türkiye’nin Rolü” başlıklı toplantıya, kamu kurumlarının yanı sıra özel sektör temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerden akademisyenler katıldı.
Toplantının moderatörlüğünü TEPAV Ekonomik ve Yapısal Politikalar Merkezi Direktörü Dr. Burcu Aydın üstlendi. Açılış konuşmasını yapan Nishio, Dünya Bankası’nın en büyük imtiyazlı finansman kaynağı olan Uluslararası Kalkınma Birliği’nin (IDA) küresel kalkınmadaki belirleyici rolüne dikkat çekti.
Nishio, hibelerle düşük faizli kredileri birleştiren IDA’nın hibrit finansman modeli sayesinde “bir birim bağışın dört birim kalkınma finansmanına dönüştüğünü” belirterek bu kaldıraç etkisinin düşük gelirli 78 ülkenin kalkınma hedeflerine ulaşmasında kritik bir rol oynadığını vurguladı.
Küresel kalkınma yardımı mimarisinin son yıllarda önemli bir dönüşüm geçirdiğini ifade eden Nishio, hibelerin ortalama büyüklüğünün azalması, donör sayısındaki artış, finansal kaldıraç mekanizmalarının yeterince kullanılmaması ve yardımların kamu bütçeleri dışında kalması gibi eğilimlerin bu dönüşümü hızlandırdığını söyledi.
“Küresel dayanışmanın güçlenmesinde Türkiye önemli bir rol üstlenebilir”
Kalkınma finansmanının yalnızca mali kaynak sağlamaktan ibaret olmadığını belirten Nishio, bu süreçlerin ülkelerin kurumsal kapasitesini, sosyal dayanıklılığını ve özel sektörün dönüşüm gücünü de şekillendirdiğini ifade etti. Küresel dayanışmanın güçlendirilmesi, borç sürdürülebilirliği ve iklim finansmanına erişimin artırılması konularının önümüzdeki dönemde öne çıkacağını belirten Nishio, “Bu konuda Türkiye hem bölgesel hem de küresel düzeyde önemli bir köprü rolü üstlenebilir” dedi.
“IDA’nın rolü her zamankinden daha kritik”
Nishio, tüm zorluklara rağmen IDA’nın “yaşanabilir bir gezegende yoksulluğu sona erdirme” hedefiyle daha yenilikçi finansman modelleri geliştirdiğini vurguladı. Türkiye gibi orta gelirli ülkelerin katkılarının da bu süreçte giderek daha önemli hale geldiğini söyledi.
Toplantıda ayrıca Türkiye’nin IDA fonlamasındaki mevcut konumu, bölgesel iş birliği olanakları ve sürdürülebilir kalkınma finansmanı alanında özel sektörün potansiyeli ele alındı. Katılımcıların Çin’in küresel yardımlardaki rolünden Afrika’daki kalkınma yardımlarının etkisine ve iklim krizine uzanan soruları, Nishio’nun değerlendirmeleriyle yanıt buldu.
