COVID-19 Pandemisi işsizlik oranlarını anlamlı göstergeler olmaktan çıkarttı mı? Prof. Dr. Serdar Sayan Mayıs 2020 dönemi işgücü göstergelerini değerlendirdi

TEPAV Danışmanı ve TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Araştırma Merkezi (SPM) Direktörü Prof. Dr. Serdar Sayan, Bloomberg TV’de yayınlanan “Finans Merkezi” programının 12 Ağustos tarihli programına konuk oldu.  Prof. Dr. Sayan, TÜİK’in uluslararası tanımlara göre hesapladığı işsizlik oranlarının pandemi sonrası yaşanan yoğun istihdam kayıplarını yansıtmakta neden yetersiz kaldığını açıkladı ve son açıklanan Mayıs 2020 dönemi işgücü göstergelerini değerlendirdi.

TÜİK’in 10 Ağustos’ta duyurduğu işgücü verilerinin (hep olduğu gibi) önceki 2-4 aylık dilimin ortasındaki ayın adıyla anılan dönem olan Mayıs dönemi verilerini kapsadığını ve Nisan-Mayıs-Haziran ayları boyunca yapılan haftalık işgücü anketlerinin sonuçlarını yansıttığını hatırlatan Sayan, bahsi geçen son TÜİK verilerine göre, fiilen “işbaşında” olan çalışanların pandemi öncesine denk gelen 2020 Ocak döneminde 26,2 milyon kişi olan ortalama sayısının, Mayıs döneminde 20,8 milyon kişiye düştüğünü vurguladı. Bu rakamlara göre referans dönemi içinde en az bir saat bir iktisadi faaliyette bulunan kişi sayısında, Ocak döneminden (Aralık-Ocak-Şubat) Mayıs dönemine (Nisan-Mayıs-Haziran) geçen sürede tam 5,4 milyon kişilik bir azalma gözlendiğini söyleyen Serdar Sayan, bu istihdam kayıplarına rağmen popüler göstergeler olan genel işsizlik ve tarım dışı işsizlik oranlarının herkesi şaşırtan bir seyir izlediğine dikkat çekti. Nitekim genel işsizlik oranı 2020 başında, 2019’un yüzde 13,7’lik yıllık oranı etrafında salınan  (Ocak dönemi: yüzde 13,8; Şubat dönemi: yüzde 13,6) değerlerle izlediği pandemi öncesi seyrin ardından, iki dönem üst üste her seferinde yarımşar puana varan, gözle görülür düşüşler sergilemiş; ilk vakanın saptandığı Mart dönemi ile önde gelen istihdam sağlayıcılar arasındaki hizmet alt-sektörlerinde faaliyetlerin genelge ile durdurulmuş olduğu Nisan dönemlerindeki işsizlik oranları sırasıyla yüzde 13,2 ve 12,8 olmuştu! Bir başka deyişle, pandeminin işgücü piyasalarını ilk vurduğu Mart ayına ek olarak, istihdamda gerçek bir yıkımın yaşandığı Nisan ve Mayıs aylarını kapsayan Nisan dönemi işsizlik oranı, 2019 Ocak döneminden o güne kadar ulaşılan en düşük oran olmuştu. Prof. Dr. Sayan bu anomalinin arkasında yatan nedenin işgücüne katılım oranlarındaki keskin düşüşler olduğunu söyleyerek, pandemi döneminde anlamlılığını yitiren işsizlik oranları yerine hangi göstergelerin kullanılabileceğini de açıkladı.

Bu röportaj 12 Ağustos 2020 tarihinde Bloomberg HT kanalı Finans Merkezi programında yayınlanmıştır. Programı izlemek için tıklayınız.