Değerlendirme Notu / Ece Berfin Ergezer

Yeni ve çok kutuplu bir dünya düzeni oluşturmak isteyen Küresel Güney, sesini 2023 yılında sıklıkla duyurdu. Bir blok olarak güçlenmelerini ise, 22-24 Ağustos’ta Güney Afrika’da gerçekleşen BRICS Zirvesinde alınan genişleme kararı ve bölge ülkelerinde görülen örgüte katılım isteğinin artması ile dünyaya duyurdular.

BRICS’in kuruluş fikri, 2001 yılında Goldman Sachs’ın baş ekonomisti Jim O’Neill tarafından ortaya atıldı. Neill Rusya, Çin, Brezilya ve Hindistan’ın 2050’ye kadar dünyanın sayılı ekonomileri arasına gireceklerini ve bu sebeple büyük kalkınma potansiyeline sahip olduklarını belirterek birlikte hareket etmelerini önerdi.

Akabinde, Batının hegemon olduğu uluslararası arenada daha çok söz sahibi olmak isteyen Rusya, Çin, Brezilya ve Hindistan, 2009 yılında bir araya gelerek BRIC örgütünü kurdu. 2011’de ise, Güney Afrika’nın da dahil olmasıyla örgüt BRICS (Brazil, Russia, India, China, South Africa) ismini aldı. Yılda bir toplanan üye devletlerin liderleri, konsensüse yani uzlaşıya dayalı bir karar alma mekanizması geliştirdi.

BRICS ülkelerinin toplam nüfusu 3 milyar 240 milyon kişi civarında ve Gayri Safi Yurtiçi Hasılalarının toplamı da takribi 26 trilyon dolar. Bir diğer deyişle, BRICS ülkeleri, dünya ekonomisinin yaklaşık yüzde 26’sını oluşturuyor.

Bir süredir, BRICS tarafından gelişmekte olan ülkelerin uluslararası sistemde daha büyük bir ağırlığa ve temsile sahip olması çağrısı yapılıyordu. Bu doğrultuda, Güney Afrika’da gerçekleşen 15. BRICS zirvesi “BRICS ve Afrika: Karşılıklı Hızlandırılmış Büyüme, Sürdürülebilir Kalkınma ve Kapsayıcı Çok Taraflılık için Ortaklık” temasıyla ve genişleme gündemiyle gerçekleşti. Zirve, özellikle Soğuk Savaş sonrasında oluşan Batı merkezli uluslararası siyasal ve finansal düzene yönelik eleştirilerin sıklıkla dile getirildiği bir gündem ile tamamlandı.

Değerlenirme notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.