ABD'nin Orta Asya’da İlgisi Uzak Doğu ile Pasifiklere Kayıyor 11 Eylül’ün ardından ABD’nin yoğunlaştığı bölgede, Başkanlık seçimlerinin ardından ne tür adımların gündemde olduğu TEPAV’da tartışıldı.

ANKARA - Columbia Üniversitesi Misafir Öğretim Üyesi ve Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi (Center for Strategic and International Studies - CSIS) Rusya ve Avrasya Programı Konuk Araştırmacısı Jeff Mankoff, TEPAV’da ABD’nin Orta Asya politikaları konusunda düzenlenen toplantının konuğu oldu. Mankoff, Kasım ayında yapılacak seçimlerin ardından ABD’nin bölgede ilgisinin Uzakdoğu ile Pasifik ülkelerine ekonomi odaklı biçimde kaymasının beklendiğini belirtti.

TEPAV Dış Politika Araştırmacısı Seda Kırdar’ın moderatörlüğünde 22 Ağustos 2012 Çarşamba günü düzenlenen yuvarlak masa toplantısında konuşan Mankoff, 11 Eylül saldırılarının ardından Orta Asya’nın ABD dış politikasının temel ayaklarından biri haline geldiğini söyledi. Kasım ayında yapılacak Başkanlık seçimlerinin ardından bölgede Doğu Asya ve Pasifiklere odaklanılmasını beklediğini ifade eden Mankoff, ABD’nin Orta Asya stratejisinde öne çıkan inisiyatiflerden biri olarak da “Yeni İpekyolu Projesi”ne işaret etti. Jeff Mankoff, 2014 yılının projenin geleceğinin olup olmadığını anlamak için kritik tarih olarak gözüktüğünü ve çok önemli bulduğu projenin slogandan ibaret kalmaması gerektiğini çünkü bölgede istikrar ve öngörüye ihtiyaç olduğunu vurguladı. Mankoff ayrıca, Türkiye’nin Orta Asya’da üstlenebileceği roller olduğunu, Türk firmalarının bölgede çok aktif çalıştığını söyledi.

Başta Rusya’yla olmak üzere ABD’nin bölge ülkeleri ile ilişkileri hakkında değerlendirmelerde bulunan Mankoff, Rusya ile 2000’lerin başında olumsuz gelişen Rusya-ABD ilişkilerinin son olarak NATO füze kalkanı konusunda gerildiğini hatırlattı.

Önümüzdeki dönem Rusya ve Çin’in önemli roller oynayacağını söylemenin güç olmadığını ifade eden Mankoff, ülkelerin iç politikasında yaşanan çöküşlerin devam edeceğini ve ABD hükümetinin bölgede iç istikrara odaklanacağını ekledi.

Afganistan’ın faturası büyük…

Jeff Mankoff, toplantının bir başka odak noktası olan Afganistan’a ilişkin ise ülkeden çekilmenin ardından ABD ordusunun bir geçiş süreci yaşadığını ve Kongre’de savunma bütçesinde olası kesintilerden bahsedilirken Pentagon’un da bu kapsamda 800 milyar dolar civarında bir rakam telaffuz ettiğini anlattı. Mankoff ayrıca, Türkiye’nin Afganistan’da büyük ancak ABD tarafından takdir edilmeyen bir rol oynadığını dile getirdi.