2023 yılı Hazine Nakit Dengesi Değerlendirme Notu / M. Coşkun Cangöz

Kişisel finansal yönetim ve bütçeleme gibi becerileri anlama ve kullanma kabiliyetini de içeren finansal okuryazarlık seviyesi S&P’nin 2014 yılındaki bir raporuna göre ülkemizde yüzde 24 olarak ölçülmüş ve 144 ülke arasında 120. sırada yer almışız. Yani her 4 yetişkinin 3’ü enflasyon, faiz, bileşik faiz ve risk gibi temel kavramlara hâkim değil. Hal böyleyken kişisel olarak bütçe ve harcama planlaması yapma alışkanlığımız da olmadığı için çarşıda, pazarda ya da internet alışverişlerinde cüzdanımızdaki nakde ve kredi kartımızın limitine bakarak karar veriyoruz.

Toplumda planlama ve bütçeleme alışkanlığının olmamasının bir yansıması olarak devlet bütçesi de kamuoyunda gerektiği ölçüde dikkat çekmiyor. Oysaki devlet bütçesi yurttaşlardan tahsil edilecek gelirlerin toplumsal yükünün paylaşımı ve toplanan kaynakların ne şekilde kullanılacağı, hangi ekonomik ve sosyal kesimlere aktarılacağına ilişkin önemli veriler sağlıyor. Bunun da ötesinde, aylık bütçe gerçekleşmelerinden önce açıklanan Hazine Nakit Dengesinde devletin gelir ve harcamalarının yanı sıra bütçede yer almayan borçlanma ve nakit (kasa ve banka) durumuna ilişkin bilgilere erişmek mümkün. Ancak, bir anlamda bütçe gerçekleşmelerinin öncü göstergesi niteliğinde olan Hazine nakit durumunun piyasa analistleri ve kurumsal yatırımcılar dışında ekonomik sektörler, akademisyenler ve medya tarafından yakından izlendiğini de söyleyemeyiz.

Değerlendirme notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.