8. BÖLGESEL KALKINMA VE YÖNETİŞİM SEMPOZYUMU
Kentsel Gelişmenin Yönetişimi-Karar Alma Mekanizmaları
Uluslararası Örnekler-Türkiye için Çıkarımlar
11 Aralık, 2013
Ankara - TEPAV-Konferans Salonu
Günümüz kentleri, hem ekonomik kalkınmanın hem de sosyal çeşitlenme ve gelişmenin merkezinde yer almaktadırlar. Ticari ağlara bağlanabilmeleri, kültürel çeşitliliklerinin zenginliği, hizmet sundukları ve pazarını kontrol ettikleri art alanları ile kentler, bölgesel gelişmişlik farklılıkların da aynasıdırlar. Kentler ticari, politik, sosyal, kamusal fonksiyonları/işlevleri ve coğrafi konumları ile ilişkili olarak farklı roller üstlenirler.
Kentlerde sorun alanları çeşitlenmekte ve karmaşıklaşmaktadır. Kaçak yapılaşma ile mücadele, konut sunumu, arazi kullanımı, altyapı, kentsel hizmetlerin sunumu gibi pek çok konu beraberinde çözülmesi gereken yönetişim meselelerini de getirmektedir. Bunlara ek olarak, her geçen gün artarak kentlere yönelen iç ve dış kaynaklı yatırımlar ve bu kapsamda yerel-merkezi yönetimin rolleri tartışılmaktadır. Kenti bir bütün olarak değil de farklı işlevleri olan parçaların toplamı olarak gören yaklaşım kaçınılmaz olarak yetki ve sorumlulukların çeşitli düzeylerde çakıştığı etkin olmayan bir kentsel yönetim ortaya çıkarmaktadır. Zayıf tamamlanmış projeler, maliyetli ve etkin olmayan uygulamalar özellikle gelişmekte olan ülkeler için sürdürülebilir olmayan, baş edilemez meseleler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yarının kentleri ekonomik, politik, ekolojik, sosyal vs. birçok çıkar grubu arasında devamlı süren mücadelenin ürünleri olarak şekillenecektir. Ortaya kamusal bir fayda çıkarmak için bu unsurlar arasında denge kurmak dinamik, bütünleşmiş ve üretken kentlerin gelişimi için çok önemlidir. 2016 yılında düzenlenecek olan 3. Habitat Zirvesi’nin de sürdürülebilir kentsel gelişme konusuna odaklanması planlanmaktadır. Kentin dönüştürücü gücü olarak ifade edilebilecek bu yeni durum bölgesel, ulusal ve küresel düzeyde kalkınmanın merkezi konumundadır. Etkili, şeffaf, katılımcı kentsel yönetişim ve bunun kurumsallaşması kilit öneme sahiptir.
Sürdürülebilir kentsel gelişmeyi sağlamak kentlerin gelişimine yönelik kararların alınmasında gelişmiş bir yönetişim mekanizmasını hayata geçirmekle mümkündür. Bu sempozyumun amacı farklı ülkelerde kentlerin geleceğini etkileyecek planlama ve yatırım kararlarının hangi mekanizmalarla alındığına yönelik örnekler ışığında ülkemizdeki meseleleri tartışmaktır. Bu kapsamda cevap aranacak temel sorular şu şekildedir:
- Kentlerin geleceğini etkileyen kararlar (büyük yatırımlar, kentin gelişme eksenleri vb) ne tip katılım ve danışma araçları kullanılarak alınıyor?
- Farklı yönetim birimleri arası müzakere mekanizmaları nasıl kuruluyor?
- Yerel yönetimleri aşan yatırım maliyetleri ve müzakere araçları?
- Özel sektör, stk’lar ve akademi bu sistemin neresinde konumlanıyor?