Türkiye Yeni Teknolojik Devrim’e Nasıl İntibak Edebilir: 30 Yıl Öncesinden Bir Perspektif Değerlendirme Notu / Yusuf Işık  

Bugün Türkiye’de kafamızı meşgul eden en önemli meselelerden biri Türkiye’nin yeni teknolojik devrime nasıl intibak edebileceği. Aslında bu tartışma, yeni değil. Son 30 yıldan beri, benzer bir tartışma sürecinin örneklerini gerek yabancı gerek Türkçe literatürde bulabilmek mümkün. Bilimsel ve teknolojik gelişmenin uluslararasılaşma ile birlikte dünyada ve Türkiye’de ekonomik gelişmenin nasıl kilit bir faktörü haline geldiğini ortaya koymayı hedefleyen bu yazı 30 yıl kadar önce Makina Mühendisleri Sanayi Kongresi kitabında yayınlandı. Bu değerlendirme notunda belirtildiğine göre:  Bilimsel ve Teknolojik Devrim olarak nitelendirilen süreç o dönemde bu alandaki daha önce gerçekleşen gelişmelerden farklı ve çok daha etkin bir nitelik kazandı ve aynı zamanda bilimin rolü öne çıktı. Başlıca başarı ve rekabet gücü kıstasını oluşturmaya başladı. Değerlendirme notu bu sürecin o dönemi izleyen on yıllarına yönelik değerlendirmelerine ve bunların hangi sistem yaklaşımları ve teknolojilerin öne çıkacağına ilişkin öngörüler içeriyor. Ekonomik gelişme sürecini teknik bir boyuta indirgemiyor ve sosyal boyuta da değiniyor.

Türkiye ekonomisinin o dönemdeki gelişme düzeyi, yapısı ve perspektifini bilimsel ve teknolojik gelişme süreci bağlamında değerlendiriyor. Türkiye ekonomisinin yüksek potansiyeli ışığında yetersiz bulduğu bu düzey ve yapılanmanın dünya ölçütlerini yakalaması için yapılması gereken dönüşümlere ilişkin sistemik öneriler ortaya koyuyor.

Bu yazının 30 yıl kadar önce yayınlandığını da dikkate alarak şu sorular açısından okumanın ilgi çekici ve yararlı olacağını düşünüyor ve bu nedenle yeniden yayınlıyoruz:

• Bilimsel ve teknolojik gelişme 30 yıl öncesine göre bugün ne gibi nitelikler kazanmıştır; devamlılık ve farklılık unsurları nelerdir?
• Sanayi ve ekonomi, küreselleşme ile karşılıklı etkileşimi nasıl özellikler kazanmıştır?
• Yazıda yer alan ve  hangi teknolojilerin öne çıkacağına ilişkin  öngörüler ne ölçüde geçerli olmuştur? Ve bundan sonrası için nasıl öngörülerde bulunulabilir ya da bu dönemde uzun vadeli öngörülerde bulunulabilir mi?
• Büyüme ve ihracat artışı düzeyleri göreli olarak yüksek olan Türkiye bugün bilimsel ve teknolojik gelişme alanında nasıl bir yapılanma ve performansa sahiptir?
• Bununla bağlantılı olarak Türkiye'nin dünyadaki rekabet gücü ve cari açık alanlarındaki perspektiflerine nasıl yaklaşılmalıdır?

Değerlendirme notuna erişmek için tıklayınız.