Güven Sak, Dr. - [Yazarın tüm yazıları]

Filistin’de Güney Afrika Türkiye’yi yener 25/08/2012 - Okunma sayısı: 1631

Güney Afrika ile İsrail arasında bir tartışma süregitmektedir. Dünya üzerinde ülkeler ikiye ayrılır: bir işi gerçekten yapanlar ve işi gerçekten yapmak yerine üzerine konuşmaktan hoşlananlar. Filistin’deki İsrail işgali söz konusu olduğunda Güney Afrika ilk grupta, Türkiye ise ikinci gruptadır. Mevcut durum itibariyle Güney Afrika gerçekten eyleme geçmiştir; Türkiye ise sadece konuşmaktadır. Gelin bakın neden böyledir.

Geçen hafta, Güney Afrika hükümeti Filistin topraklarında yer alan İsrail yerleşimlerindeki fabrikalardan ithal edilen ürünleri “İşgal Altındaki Filistin Topraklarında üretilmiştir” şeklinde etiketleme kararı aldı. Bu kararın amacı tüketicilerin İsrail işgali karşısında kendi etik değerleri çerçevesinde pozisyon almalarına izin vermek. İsrailli yetkililer doğal olarak Güney Afrika’nın bu kararına karşı çıktı ve kararı ayrımcılık olarak yorumladı. Böylelikle, Güney Afrika hükümetinin kararı Filistin Ulusal Yönetimi (PA)’nin İsrail yerleşimlerinde üretilen ürünlerine karşı uyguladığı boykota yeni bir soluk getirmiş oldu. PA bu kararı bir süre önce almış, ancak kendi başına uygulamaya koyamamıştı. Güney Afrika, Filistin’deki yerleşimlerde üretilen İsrail ürünlerini bu şekilde etiketleyen ilk ülke oldu. Güney Afrika böyle şeyleri her zaman yapmış, Filistin söz konusu olduğunda politikalarını değerleriyle aynı hizaya getirmiştir. Ve Türkiye’de ise yine çok konuşmuş ama hiçbir politika üretmemiştir. Ben bunu çok rahatsız edici buluyorum.

Şahsen ben Filistin yetkililerinin Türkiye’yi İsrail yerleşimlerinde üretilen ürünler konusunda uyarmaya çalıştıklarını biliyorum. Tabii, çabalar sonuç getirmemiştir. Zira, Türkiye çoğunlukla olduğu gibi yine Orta Doğu ve Kuzey Afrika’ya nizam vermekle meşgul olduğundan, bu tarz dünyevi ancak bir o kadar da etkili operasyonel konularla ilgilenmemektedir. Bence, İsrail ürünlerini boykot etme kararını PA’nın ilk ciddi politika önerisidir. Türkiye’nin yaklaşımı ise çok daha makro (öyle ki, bulutların dahi ötesindedir) ve çok daha etkisizdir.

Güney Afrika, Birleşmiş Milletler’in Filistin için Paylaşım Planı’nı destekleyen ülkelerden biridir. Söz konusu Plan İngiliz Mandasının sonunda Filistin’in yönetimini belirlemek üzere hazırlanmış; Yahudi Temsilciliği planı kabul ederken Araplar reddetmişti. 1947 yılında durum böyleydi. Türkiye ise plana itiraz eden 13 ülkeden biriydi. Bugün, Türkiye yalnızca konuşurken, Güney Afrika Filistin için eyleme geçmiştir. Ülkenin İsrail’den ithalatı 2010 itibariyle yaklaşık yarım milyar dolardır. Türkiye’ninki ise 1,5 milyar dolardır ve artmaya devam etmektedir.

Yaklaşık 25 yıl önce, İsrail Güney Afrika’nın Apartheid rejimine karşı yaptırım uygulamıştı. Bugün, Güney Afrika hükümeti İsrail’e karşılık vermiştir.

Bana sorarsanız, ithal edilen ürünlerin menşeini açıklamak ayrımcılık değil, sadece halkı bilgilendirmektir. Türkiye ise bu bahiste henüz o noktada değildir.

Bu köşe yazısı 25.08.2012 tarihinde Hürriyet Daily News'te yayımlandı.