Avrupa Birliği'nin (AB'nin) içine düştüğü durum kabul etmek gerekir ki bizlere bol yazı malzemesi çıkardı. Bu malzemelerden bir tanesi,  hem AB'nin frene basma önlemleri sonucunda bu ülkelerin iç taleplerinin artış hızının azalacak olması, hem de avronun
değer kaybetmesi nedeniyle ihracatımızın olumsuz yönde etkileneceği konusuydu.
Bu saptamadan yola çıkarak son zamanlarda ihracat üzerine oldukça 'ahkâm kestim'. Pazar günü 'kurtuluş reçetesi' bile verdim. Cahil cesareti işte; illa kurtaracak bir şey bulma hevesine kapılmasına yol açıyor insanın. Bari kurtarmaya kalktığım ihracattaki son gelişmelere bakayım; belki ortada kurtaracak bir şey yoktur.
Temelde iki para birimi karşılığında yapıyoruz ihracatımızı: Avro ve dolar. Her iki para birimi cinsinden yapılan aylık ihracatın dolar karşılıklarını TÜİK yayınlıyor. Farklı bir ifadeyle avro karşılığı yaptığımız ihracatı, TÜİK, ihracatın yapıldığı gündeki kuru kullanarak dolara çeviriyor. Her iki bölgeye yaptığımız ihracatın kurdaki oynamalardan arınmış görüntüsünü elde etmek için, TÜİK'in yaptığı işlemi tersine çevirdim. Aynı aylardaki ortalama avro-dolar kurunu kullanarak avro karşılığı ihracatımızı avro değerinden hesapladım. Dolar cinsinden olan ve dolar olarak raporlanan ihracat değerleri için açık ki için bir şey yapmak gerekmiyor.
Grafik 1'de avro karşılığı yapılan ihracatımızın avro değerinin hareketleri var. Biraz garip bir cümle oluyor; ama raporlama hep dolar cinsinden olduğu için, bu farklılığı belirtmek gerekiyor. Ele alınan dönem 2007'nin mart ayı ile bu yılın nisan ayı arası. Aylık oynaklıktan kurtulmak amacıyla, her ay için son üç ayın ihracat toplamını inceliyorum. Grafik 2'de ise dolar karşılığı yapılan ihracatımızın dolar değerinin gelişimi yer alıyor.
Şu saptamaları yapmak mümkün: Birincisi, küresel kriz öncesindeki zirve değerine kıyasla avro karşılığı ihracatımız daha az azalmış: Yüzde 30. Aynı oran dolar karşılığı ihracatımız için yüzde 44. İkincisi, avro karşılığı ihracatımız dolar karşılığı ihracatımıza kıyasla daha erken toparlanmaya başlamış. Üçüncüsü, dibe ulaşılan aydan bu yana geçen sürede avro karşılığı ihracatımız yüzde 27, dolar karşılığı olan ise yüzde 22 artmış. Dördüncüsü, avro karşılığı ihracatımız kriz öncesindeki zirve değerine, dolar karşılığı ihracatımıza kıyasla daha fazla yaklaşmış vaziyette. Hatırlatayım: Bu saptamalar, her ay itibariyle son üç aylık ihracat değerleri kullanılarak yapıldı.
Bu çerçevede bakılınca da AB ülkelerinin geç toparlanma ihtimali ve avronun değer kaybı ihracatımız açısından olumsuz gelişmelere gebe olabilir. Bir de not: Avronun değer kaybetmesi, AB'nin diğer bölgelere yaptığı ihracatı artıracak.
İhraç ürünlerinde kullanmak için bizden alacakları ara malı miktarına olumlu yansıyabilir bu. Dolayısıyla, son yazılarda ihracatımız üzerine saydığım üç olası olumsuz etkiyi törpüleyici bir etki söz konusu.
Çok fazla törpüleyici olacağını 'sanmıyorum' (tırnak içinde;
çünkü hesaplamadım); atlamamak için yazdım. 



Grafik 1: Avro karşılığı yaptığımız ihracatın avro değeri: 2007 mart  2009 nisan (milyon avro, her ay son üç ayın toplamı)



Grafik 2: Dolar karşılığı yaptığımız ihracatın dolar değeri: 2007 Mart  2009 Nisan (milyon dolar, her ay son üç ayın toplamı)

Bu yazı 24.06.2010 tarihinde Radikal Gazetesi'nde yayınlanmıştır.