Biz Türkiye'de büyüklüklere kafamızı takarız. "Benimki seninkini döver" üslubu bu topraklarda hep geçer akçedir.

Biz Türkiye'de büyüklüklere kafamızı takarız. "Benimki seninkini döver" üslubu bu topraklarda hep geçer akçedir. Dün böyleydi. Hala da öyledir. Türkiye ekonomisinin büyüklüğü de benzer bir tartışmanın konusudur. Buna göre, Türkiye ekonomisinin dünyada onunculuğa yerleşmesi yönünde rakamsal bir hedef var. Bilmem farkında mısınız? Farkındaysanız, hiç düşündünüz mü? Türkiye'nin dünyada onuncu büyük ekonomiye sahip olması esasen mümkün müdür? Rakiplerimiz kimlerdir? Ortadaki hedef bu kadar ciddiyse neden orta vadeli programda bununla ilgili şöyle heyecan verici bir perspektif yoktur? Yoksa onu da mı muhalefet engellemektedir? Müsaadenizle, bugün bu "Kiminki ne kadar büyük?" meselesine bir takılmaya başlayayım. Soruların hepsi bugün bitmez ama size şimdilik üç noktanın altını kalın kalın çizebilirim.

İşte yukarıdaki sorularla şu tabloya bakınca, ilk aklıma düşenler şunlardır. Tablomuz dünyanın en büyük ekonomileri sıralamasında 2009 yılı itibariyle vaziyeti göstermektedir. Rakamlar IMF'nin en son yayımladığı verilerdir. Türkiye, 614 milyar dolarlık milli geliri ile on yedinci sıradadır. Aslında 1980 yılında 25. sıradaydık. Ama bakın şimdi sekiz sıra yükseldik. Turgut Bey dönemi reformları, Gümrük Birliği, makro ekonomik istikrar ve de siyasi istikrar bir işe yaradı. Türkiye dünyanın on yedinci büyük ekonomisi haline geldi. Bugün itibariyle onuncu sırada oturan ülke ise Kanada'dır. Onunculukla aramızda Hindistan'dan Rusya'ya kadar Avustralya'dan Kore'ye bir dizi ülke vardır. İşimiz hiç de öyle kolay değildir. Bu ilk noktadır.

Aklımızda tutmamız gereken ikinci nokta ise sıralamadaki derin uçurumdur. Bugünlerde siz Çin'in ABD'ye şurada burada kafa tutmasına bakarak yanlış algılıyor olabilirsiniz ama Çin ekonomisinin büyüklüğü sağdan da saysanız, soldan da saysanız ABD ekonomisinin dörtte biri kadardır. Çin'in performansı parmak ısırtacak cinstendir ama bakın ekonomileri daha küçüktür. Üretilen malların niteliğine hiç girmeyeyim bugün yalnızca rakamlara bakalım isterseniz. Daha geçen gün Çin'in resmi derecelendirme kuruluşu ABD'nin ve bu arada ABD tahvillerinin derecesini düşürdü. Ama resim ortadadır. Dünyada yatırım yapılabilecek en değerli kağıt hala ABD tahvilidir. Yatırımcılar hala yüzde 4'le ABD'ye otuz yıllık borç verebilmektedirler. Bu da G20 görüşmelerinin ortasında akılda tutulması gereken bir konudur ve bugünkü yazının ikinci noktasıdır.

Sıralamanın en başındaki Amerika Birleşik Devletleri'nin milli geliri ise 14 trilyon dolar iken, Türkiye daha 600 milyar dolar civarındadır. Burada da karşılaştıralım rakamları, Lehman Brothers battığında Kongre'den geçirilen destekleme paketi 780 milyar dolardı. ABD'nin açıkladığı destek paketi Türkiye'nin 2009 yılı milli gelirinden fazlaydı. Şimdilerde Amerikan merkez bankasının yeni açıkladığı destek paketi de bizim milli gelir kadardır. Fed daha geçenlerde 600 milyar dolarlık ABD borçlanma senedini alacağını açıkladı. Hatırlayın. Yalnız o kadar da değil, ABD'nin daha bu yıl tartışılan bütçesinin savunma ve dış politikaya ayrılan bölümlerini alt alta toplarsanız da ulaşılan rakam yine 600 milyar dolar civarındadır. ABD ile Türkiye, son günlerde övünerek altını hep çizdiğimiz gibi aynı dış politika gündemine sahip olabilirler. Ancak onlar bu gündemi Türkiye'nin milli geliri büyüklüğünde bir yıllık bütçe ile desteklemektedirler. Bu da akılda tutulması gereken üçüncü noktadır. 

Rakamlar insana ne çok şey düşündürmektedir?

Bu köşe yazısı 12.11.2010 tarihinde Radikal Gazetesi'nde yayımlanmıştır.