Türkiye’nin ücret sorunu: Neden asgari ücreti çok konuşuyoruz? Değerlendirme Notu / H. Ekrem Cunedioğlu

Asgari ücret görüşmeleri her yıl en az bir ay ekonomi gündeminin ana konusu olmaktadır. 2016-2021 döneminde Asgari Ücret Tespit Komisyonu yılda sadece bir kez toplanırken son iki yıldır yüksek enflasyon nedeniyle yeniden yılda iki kere toplanmaya başlamıştır. Bu nedenle asgari ücret son iki yıldır yılın en az iki ayı gündemdeki ana konulardan biri olmaya başlamıştır. Asgari ücretin ortalama ücrete hızlı yakınsaması ve milyonlarca işçinin yaşam standardını belirleyen gösterge haline gelmesi ile asgari ücretin TÜRK-İŞ’in açıkladığı açlık sınırının altında kalması gibi savları işçi kesimi temsilcileri sıkça gündeme getirmektedir. İşveren temsilcileri ise asgari ücretin ortalama ücrete yakınsamasını kabul etmekte ve bu nedenle yüksek asgari ücret artışlarının rekabetçilik, yatırım çekiciliği gibi konularda Türkiye’yi aşağı çekeceği, kayıt dışı istihdamı artıracağı savlarını öne sürmektedir. Tüm bu tartışmalar bir yana, Türkiye’nin asgari ücreti bu kadar yoğun tartışması aslında vasat bir ekonomi olmaktan çıkamamasının ya da orta gelir tuzağına takıldığının göstergelerinden biri olarak kabul edilebilir. Hükümetin ülkeyi orta gelir tuzağından çıkarmak için artan asgari ücret yoğunluğu ve asgari ücrete giderek yakınsayan ortalama ücret sorunlarının nedenleri ve olası etkilerinin farkında olması gerekmektedir.

Bu değerlendirme notunda Türkiye’de ücret sorunu üzerine detaylı bir tartışma yürütülmektedir. Notun birinci kısmında ülkedeki asgari ücretli sayısı tahmin edilmekte ve asıl sorunun asgari ücretli yoğunluğu değil, genel olarak ücretlerin asgari ücrete yakınsaması olduğu gösterilmektedir. İkinci kısımda ise ücretlerdeki asgariye yakınsama trendinin nedenlerine ve olası negatif etkilerine odaklanılmaktadır.

Değerlendirme notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.