“Devletler temel hak ve özgürlükler açısından yapmadıkları için de sorumlu tutulabilir mi?” Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) İsviçre’de 64 yaşından büyük 2400 kadın tarafından kurulan “İklimi Korumak için Yaşlı Kadınlar Derneği”nin hükümetin iklim değişikliğiyle mücadelede yetersiz kalması nedeniyle İsviçre’ye karşı yaptığı hak ihlali başvurusunu kabul etmesi, devletlerin sadece bireylere zarar vermekten kaçınmasının yeterli olmayacağı konusunu gündeme taşıyarak bireylerin iklim değişikliği gibi dışarıdan gelecek tehlikelere karşı da korunması gerekliliğine kapı açıyor.  

“İklimi Korumak için Yaşlı Kadınlar Derneği”nin (KlimaSeniorinnen), Hükümetin iklim değişikliğiyle mücadelede yetersiz kalması nedeniyle İsviçre’ye karşı yaptığı hak ihlali başvurusu AİHM tarafından kabul edildi.

64 yaşından büyük 2400 kadından oluşan topluluğun açtığı davada, AİHM İsviçre’nin yetersiz iklim düzenlemelerinin özel hayat ve aile hayatına saygı hakkı ve adil yargılanma hakkını ihlal ettiği sonucuna vardı. Mahkeme buna ek olarak, İsviçre’nin “Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi”nin (United Nations Framework Convention on Climate Change) hükümlerini yerine getirmediğine ve Hükümetin sera gazı emisyonun azaltılması için belirlediği hedeflere ulaşma konusunda başarısız olduğuna hükmetti.

Bugün İsviçre basınında yer alan haberlerde; bazı çevrelerin Strasbourg'daki yargıçların İsviçre halkının iradesine müdahale ettiği, böylesine açık bir “yargısal aktivizm”in demokrasiye zarar vereceği yolunda görüş belirttiği ifade ediliyor. Aslında bu, anayasa hukuku ve siyaset bilimindeki kadim tartışmalardan birinin, hukuk-demokrasi geriliminin, güncel bir mesele dolayısıyla tekrar su yüzüne çıkması anlamına geliyor.

TEPAV Hukuk Çalışmaları Merkezi Direktörü Dr. Levent Gönenç, hazırladığı “AİHM’nin “İsviçre’ye Karşı Yaşlı Kadınlar” Kararı” başlıklı politika notunda AİHM’nin söz konusu kararını mercek altına aldı.

Politika notuna buradan ulaşabilirsiniz.