TEPAV’ın “İhracat Raporu” Ekonomi Gündemini Belirledi TEPAV Direktörü Sak: "Raporumuzun yarattığı tartışma ortamını faydalı buluyorum"... Rapor, 28 Temmuz-9 Ağustos arasındaki dönemde gazetelerde 125, web sitelerinde 142 ve TV'lerde 9 haber olarak yer aldı.

ANKARA- TEPAV'ın "AB Pazarındaki İhracat Kayıpları" başlıklı politika notu ekonomi tarışmalarında gündemin ilk sırasına oturdu. Not, yayımlandığı 28 Temmuz'dan 9 Ağustos'a kadar geçen 13 günlük dönemde gazetelerde 125, web sitelerinde 142 ve TV'lerde 9 haber/yorum olarak yer aldı.

TEPAV Direktörü Prof. Dr. Güven Sak, çalışmanın yayımlanmasının ardından ortaya çıkan tartışma ortamının sağlıklı ve faydalı olduğunu ifade etti. TEPAV'ın bir düşünce kuruluşu olarak amaçlarından birinin Türkiye'deki fikir tartışmalarının bilgi-veri içeriğini arttıracak araştırmalar yapmak olduğunu hatırlatan Sak, son rapor ile birlikte Türkiye ihracatının politikacı, işadamı, gazeteci ve bilim insanlarının içinde yeraldığı canlı bir tartışmaya konu olmasının, sorunların ve çözüm önerilerinin netleşmesi açısından memnunluk verici olduğunu kaydetti.

Raporun yankıları...
TEPAV Kamu Politikaları Eğitim ve Araştırma Enstitüsü Direktörü Doç. Dr. Ümit Özlale ile Araştırmacı Ayşegül Dinççağ tarafından hazırlan "AB Pazarındaki İhracat Kayıpları" başlıklı politika yayımlandığı gün web sitelerinde ve ertesi gün gazetelerde geniş bir şekilde yer aldı. Gündemde geniş yer bulan çalışma gazeteciler tarafından, Bakü'de bulunan Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan'a soruldu. Çağlayan, sorulara cevap verirken ''TEPAV'ın 'Türkiye'de eksen kayması olduğunu' söylemesini anlamakta zorlandım. Bunun adı ne biliyor musunuz? TEPAV bunu öğrensin, bunun adı yörünge genişlemesidir. Eğer bir isim arıyorlarsa, Türkiye yörüngesini genişletiyor'' değerlendirmesinde bulundu. Değerlendirmesinde "TOBB'un TEPAV'a verdiği mali desteğin TEPAV tarafından hak edilmesi gerektiğini de" ifade eden Çağlayan, bu konuda TEPAV'a ve TOBB'a bir mektup göndereceğini bildirdi.

Devlet Bakanı Çağlayan ertesi gün de (30 Temmuz) Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türkiye-Suriye Stratejik Ortaklık Konseyi, DEİK ve TİM işbirliğiyle düzenlenen ''Suriye Yatırım Konferansı''nda yaptığı konuşmada rapora değindi. Çağlayan konuşmasında şu ifadelere yer verdi:

"TEPAV bile dışardaki dış mihraklara uyup Türkiye'nin ekseninin kaydığını söylemesini anlamakta zorluk çekiyorum ve bunu şiddetle kınıyorum. Türkiye'nin ekseni bellidir, Türkiye'nin ekseni dünya eksenidir. Türkiye komşularıyla ticaretini, ilişkilerini geliştirmekte. Ben aslında bu konuyu çıkaranların gerçek niyetlerini, gerçek amaçlarını çok net biliyorum. Bir kehanet yapmak için söylemiyorum. Ben iş aleminden geliyorum. İşlerin nasıl olduğunu biliyorum. Aslında Türkiye'nin ekseninin kaymasından rahatsız olanlar, daha evvel kendilerinin girmiş olduğu pazarlara Türk firmalarının girmesinden rahatsız olanlardır. Bunlar, Türkiye'nin ihracatının gelişmesinden, Türkiye'nin komşularıyla ilişkilerinin gelişmesinden rahatsız olanlardır. Biz bunlara hiç itibar etmedik, hiç de itibar etmeyiz. Bunu bizim ihracatçılarımızın da üye olduğu ve onların da vermiş olduğu paralarla araştırmalar, çalışmalar yapan TEPAV'ın kalkıp söylemesini gerçekten anlamakta zorluk çekiyorum."

Bakan'ın bu konuşması ve rapor 30 Temmuz'da da web sitelerine yansıdı. Haber ve yorumlardan bir de T24'de yeraldı. T24'ün yazarları arasında bulunan Doç Dr. H. Bader Arslan çalışmayı "Mercedes Görünümlü Taka: TEPAV'ın İhracat Raporu" başlığıyla eleştiren oldukça geniş bir yazı kalem aldı. Doç.Dr. Arslan'ın çalışmasında Bakan Çağlayan ile aynı görüşleri paylaşarak, "Türkiye'nin ekseni kaymıyor, yörüngesi genişliyor" şeklinde bir arabaşlık kullanması dikkat çekti.

Aynı gün öğleden sonra ise TİM bir basın açıklaması yaparak akademisyenler Dr. H. Bader Aslan ve Murat Doğanay'a bir çalışma hazırlattığını açıkladı. Basın açıklamasına eklenen "TEPAV Raporunun Analizi" başlıklı çalışmanın T24'de yayımlanan köşe yazısının hemen hemen aynı olması dikkat çeken yeni bir gelişme oldu.

Bu durum, 31 Temmuz'da "İhracat tartışmasına T24.com.tr damgası" başlığıyla teyit edildi. Değerlendirmede "TEPAV'ın ihracatta eksen kayması olduğu iddiasını içeren raporunu Türkiye ve dünyadan verdiği rakamlarla eleştiren T24 yazarı H. Bader Arslan'ın yazısı, ihracat tartışmasının odağına oturdu. TİM, Arslan'ın yazısını kaynak göstererek, "ihracatta eksen kayması değil, yörünge genişlemesi olduğunu" belirterek TEPAV'ın raporunu eleştirdi" denildi.

BETAM'dan yeni bir rapor...
Konuya ilişkin tartışmalar devan ederken, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) 5 Ağustos'ta, Dr. Zümrüt İmamoğlu'nun hazırlamış olduğu "AB Pazarında Türkiye ve Rakipleri" başlıklı araştırma notunu yayımladı.

Çalışmada, " Son günlerde büyük tartışma yaratan TEPAV'ın "AB Pazarındaki İhracat Kayıpları" adlı politika notunda Türkiye'nin Avrupa Birliği'deki (AB) pazar payının kriz süresince düştüğü ve Giyim, Tekstil, Otomotiv ve Elektrikli Makina alanlarında rakiplerine karşı pazar kaybı yaşadığı not edilmiştir. BETAM bu araştırma notunda, TEPAV'ın notunu da dikkate alarak, Türkiye'nin pazar kaybının nedenlerini ve rakiplerine karşı performansını hem kısa hem de uzun vadede değerlendirmiştir" denildi.