TEPAV: "Çetin Altan Haklı Çıktı" TEPAV, Çetin Altan'ın "Yoksul ülkelerde elbet beyinsel enerjiyle de ilgili bir beslenme sorunu var" tespitine de konu olan, bazı gıda ürünlerinin tüketimi ile okullardaki başarı arasındaki ilişkiyi inceledi.

ANKARA - TEPAV'ın  "bazı gıda ürünlerinin tüketimi ile PISA sonuçları arasındaki ilişki"nin  incelendiği çalışmasında, et tüketimi arttıkça okullardaki başarının da arttığı belirlendi.

TEPAV Araştırmacısı Selin Arslanhan tarafından hazırlanan "Gıda Tüketim Yapısı PISA Sonuçlarını Nasıl Etkiliyor?" başlıklı değerlendirme notu yayımlandı. Not'ta uluslararası platformda ülkelerin eğitim performanslarının karşılaştırılmasında OECD'nin PISA programının yaygın olarak kullanıldığı hatırlatılarak, "PISA sınavları ile farklı ülkelerdeki 15 yaşındaki öğrencilerin fen bilimleri, matematik ve okuma alanlarındaki beceri seviyeleri ölçülmekte ve karşılaştırılmaktadır" denildi. Değerlendirmeye şöyle devam edildi:

"2010 yılı sonunda OECD tarafından açıklanan Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) sonuçlarında Türkiye'nin puanını en fazla arttıran ülkeler arasında olduğu ancak seviye atlayamadığı görülmüştür. 1'in en düşük, 6'nın en yüksek seviye olduğu PISA'da Türkiye hem 2003'te hem 2009'da 2.seviyededir. Türkiye'nin PISA sonuçlarında ortalama puanlar ve sıralamasında olumlu gelişmeler gözlense de, 2003 yılında matematik ve fen bilimlerinde yer aldığı seviyelerden üst seviyeye yükselememiştir. PISA sonuçlarında görülen bu kısmi gelişmeyi, Türkiye'de son yıllarda ivme kazanan eğitim harcamalarının ve politikalarının olumlu bir sonucu olarak değerlendirmek mümkündür. Ancak alınan tedbirler halen Türkiye'nin puan düzeyini bir bütün olarak yükselterek daha ileri bir seviyeye atlaması noktasında yeterli olamamıştır. Bu, Türkiye'nin kapsamlı bir eğitim reformu ihtiyacını işaret ederken aynı zamanda bu sonuçların nedenlerine ilişkin de bir sorgulama gereksinimi getirmektedir."

Çetin Altan haklı mı?

Değerlendirmede, gazeteci-yazar Çetin Altan'ın, Milliyet Gazetesi'nde, 10.04.2002 tarihinde yayımlanan köşe yazısında yaptığı "Yoksul ülkelerde elbet beyinsel enerjiyle de ilgili bir beslenme sorunu var" tespitine de gönderme yapılarak, "bazı gıda ürünlerinin tüketimi ile PISA sonuçları arasındaki ilişki"  incelendi.

"Ülkelerin kişi başına milli gelir düzeyleri ile farklı gıda ürünlerini tüketimlerine bakıldığında, milli gelir düzeyine göre tüketim yapısında farklılaşma gözlenmiştir" denilen çalışmaya şöyle devam edildi:

"Türkiye için tüketim farklılığı açısından dikkat çeken ürünler et ve tahıldır. Son yıllarda artış göstermiş olsa da, Türkiye'nin et tüketimi kişi başına milli gelir düzeyinin benzer olduğu ülkelere göre oldukça düşüktür. PISA performansı değerlendirilen 56 ülke içerisinde Türkiye, yıllık kişi başına 24,4 kg et tüketimi ile 53. sıradadır. PISA programının uygulandığı ülkelerin et tüketimi ile PISA 2009 sonuçları arasındaki ilişkiye baktığımızda ise, ülkelerin kişi başına et tüketimi arttıkça Matematik ve Fen Bilimleri puanlarında artış gözlenmektedir.

Türkiye'nin kişi başına milli gelir düzeyinin benzer olduğu ülkelere göre fazla tükettiği gıda ürünlerinden ise tahıl oldukça dikkat çekici bir seviyededir ve 1970'lerden bugüne kadar kişi başına tahıl tüketiminde ciddi bir değişim gözlenmemiştir. Türkiye PISA performansı değerlendirilen 56 ülke içerisinde yıllık kişi başına 221 kg ile en fazla tahıl tüketen 2. ülkedir. PISA ve tahıl tüketimi ilişkisine bakıldığında etteki durumun tersine, ülkelerin kişi başına tahıl tüketimi arttıkça PISA Matematik ve Fen Bilimleri puanlarında düşüş gözlenmektedir. Et ve tahıl tüketimi ile ülkelerin PISA performansları arasında bir korelasyon olduğu açıktır. "

Tablo 1. Kişi başına düşen milli gelir düzeyi Türkiye ile benzer ülkelerde et ve tahıl tüketimi

Tablo 2. En fazla ve en az et tüketimine sahip ülkeler için PISA puanları

Tablo 3. En fazla ve en az tahıl tüketimine sahip ülkeler için PISA puanları