Kalkınma İçin Büyük Veri Değerlendirme Notu / Emre Koyuncu

Dünyada üretilen dijital veri her iki yılda bir ikiye katlanıyor. Bu 10 yıl önce depoladığımız tüm verinin 32 katı, 20 yıl öncekinin 1024 katı demek. 2013 yılında sadece o yıl içinde üretilen dijital veri 4.4 zetabayt civarındaydı. Bu 44’ün yanına 20 tane 0 koymak ya da 1,4 milyar akıllı telefonun depolama kapasitesi demek. 2020 yılında ise yılda 44 zetabayt veri üreteceğimiz tahmin ediliyor.

Türkiye’de 2014 yılı itibariyle mobil telefon abone sayısı ülke nüfusunu, yüksek veri iletişim kapasitesine sahip üçüncü nesil mobil telefon abone sayısı ise seçmen nüfusunu aştı.  Bu müthiş teknoloji adaptasyon hızı içinde muhtemelen önümüzdeki yıl içinde ikinci nesil telefonlar tarih olacak ve benzer bir adaptasyonu 3G ve adı her ne olacak ise sonraki nesil telefonlarla yaşayacağız.

Sosyal medyanın zengin dünyası bir yana internet teknolojiler günlük hayatımıza her geçen gün daha çok giriyor. Bir alışveriş merkezine girdiğinizde o alışveriş merkezinde bulunan markalardan birinden bir reklam alıveriyorsunuz, beklediğiniz otobüsün, gönderdiğiniz malın nerede olduğunu görebiliyorsunuz, yüklü bir alışveriş yaptığınızda bankanız kredi satmak için sizi arıyor. Bunlar insanların interneti. Bir de sensörlerin devreye girerek aradaki insan unsurunun kaldırıldığı nesnelerin ya da şeylerin interneti var. Raflarda biten ürünleri sipariş ediyor,  sağlığınızla ilgili sizi uyarıyor, trafiğe göre alternatif yollar öneriyor vs.

İnternete bağlı olsun olmasın her tür sayısal ortam üzerinde yaptığımız her işlem arkamızda bir veri kaydı bırakıyor. Devasa boyutlara ulaşan bu verilerin anlamlı ve işlenebilir biçime dönüştürülmüş biçimine “Büyük Veri” deniyor.

Büyük veri yalnızca sosyal ağların ilgili alanında değil kurumsal şirketler veri analizini şirketlerinin temel işlevlerinden biri haline getirmek için çaba gösteriyorlar.

Büyük verinin şirketler kesiminde kar ya da verimlilik amaçlı kullanımı küresel şirketlerde belki rutin bir işleve dönüşüyor ama henüz tüm dünyada emekleme aşamasında olan başka bir alan daha var ki o da büyük verinin kalkınma amaçlı kullanılması.