Türkiye’de Mülteciler ve Sosyo-Ekonomik Entegrasyon Toplantısı TOBB’da Gerçekleştirildi

Ankara – Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 20 Şubat 2017 günü ‘Türkiye’de Mülteciler ve Sosyo-Ekonomik Entegrasyon’ konulu bir yuvarlak masa toplantısına ev sahipliği yaptı.

Çalıştayda ilgili bakanlıklar ve kamu kurumları (Milli Eğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, İŞKUR ve KOSGEB), uluslararası finans kurumları (Dünya Bankası ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası), uluslararası STK’lar (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, BM Kalkınma Programı ve Uluslararası Çalışma Örgütü), AB Delegasyonu ve yerel sivil toplum kuruluşları (SSGD-ASAM ve Syrian Friendship Association) temsil edildiler.

Çalıştay TEPAV İcra Direktörü Güven Sak’ın “Mülteci Kriziyle Nasıl Başa Çıkılır?” başlıklı sunumuyla başladı. Sak sunumda Geçici Koruma altındaki Suriyelilerin Türkiye’ye entegrasyonu konusundaki çalışmaların son durumunu genel çerçevesiyle anlattı. Suriye İç Savaşı’nın küresel olarak tarihte kayıtlı en büyük zorunlu göç dalgasını tetiklediğini dile getiren Sak, devam eden mülteci krizinin bölgesel bir nitelik de taşıdığını vurguladı. Sak bunlara ek olarak AB -Türkiye Mülteci Anlaşması ile mültecilerin gözünde Türkiye, Ürdün ve Lübnan gibi ülkelerin hızlı bir şekilde “transit ülke” olmaktan “nihai ülke” olmaya dönüştüğünü belirtti. Sunum daha sonra Suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde merkezi ve yerel kamu kuruluşlarının özellikle eğitim ve sağlık alanındaki hizmet kapasitesine olan etkiye değindi. Dolayısıyla mülteci nüfusun artan görünürlüğünün yerli ve mülteci toplumlar arasındaki sosyal uyumu bozma riski taşıdığını belirten Sak, mültecilerin entegrasyonuna dair tasarlanan ve uygulanan bütün programların aynı zamanda yerel halkın da yaşamlarını ve imkanlarını geliştirmeyi hedeflemesi gerektiğini hatırlattı. Güven Sak sunumunda aynı zamanda kendi nüfuslarına oranla büyük bir Suriyeli nüfusuna ev sahipliği yapan Güneydoğu illerinin halihazırda yüksek bir işsizlik oranına sahip olduğunu vurguladı. Bu sebeple, bu şehirlerdeki iş pazarına entegrasyon çalışmaları hem arz kısmındaki (mesleki beceriler, mesleki eğitimler vb.) hem de talep kısmındaki (ekonomik faaliyet sektörleri, ihtiyaç duyulan beceriler vb.) dinamiklere dikkat eden çok detaylı mekanizmalar gerektiğinin altını çizdi.

Türkiye’nin AB ile gerçekleştirilen anlaşma sonrası mülteciler açısından “nihai ülke” haline gelmesiyle beraber daha somut ve sürdürülebilir bir entegrasyon stratejisine olan ihtiyaca işaret eden TEPAV İcra Direktörü Güven Sak’a göre strateji uluslararası toplumun ölçülebilir bir entegrasyon politikası oluşturmak için bir diyalogla katılımını gerektiriyor.

Sunumun ardından Milli Eğitim Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan yetkililer bakanlıklarındaki konuyla ilgili olarak güncel verilerle hukuki çerçevelerin ve proje faaliyetlerinin son durumunu özetlediler. Çalıştayda sıkça dile getirilen konulardan bir diğeri de, İŞKUR’un Suriyeli nüfusun kayıt içi bir şekilde iş piyasasına entegrasyon etmekteki önemiydi. Bu kapsamda, özellikle Dünya Bankası ve BM Kalkınma Programı’nın yerel İŞKUR şubelerinin kapasitelerini geliştirmeye dair yürüttükleri projelerin önemi vurgulandı. Çalıştay BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, BM Kalkınma Programı ve Dünya Bankası’ndan yetkililerin devam eden projelerinin özetlerini ve saha tecrübelerini anlattıkları sunumlarıyla sona erdi.