ICHD (Uluslararası İnsani Kalkınma Merkezi) - Ermenistan-Türkiye Uzlaşma Süreci: Hukuki Meselelerin Değerlendirilmesi

Tamamlanmış proje (Aralık 2011 - Eylül 2012)

Finansman kaynağı: Uluslararası İnsani Kalkınma Merkezi (ICHD)

Bu araştırma ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) tarafından desteklenen ‘Ermenistan - Türkiye İlişkilerinde Uzlaşmaya Destek Projesi’ kapsamında gerçekleştirilmiştir. Söz konusu proje bölgede ekonomik bütünleşme ve barışı sağlamak için iki ülke sivil toplum kuruluşları arasında etkileşim sağlamayı, iş dünyaları arasında ortaklıklar ile bölgesel mesleki ağlar kurmayı ve halklar arası anlayışı güçlendirmeyi amaçlamaktadır.

Söz konusu proje kapsamında projede konsorsiyum üyesi olarak yer alan Uluslararası İnsani Kalkınma Merkezi (ICHD), Ermenistan - Türkiye uzlaşma süreci konusunda araştırma yapılması için TEPAV ile bir sözleşme imzalamıştır.

Araştırma çerçevesinde TEPAV, Türk ve Ermeni halkları arasındaki ilişkileri hukuku bir çerçeve içine oturtan ‘Ermenistan ve Türkiye Arasındaki Hukuki Meselelerin Değerlendirilmesi’ isimli bir rapor hazırlamıştır. İki devlet arasında diplomatik ilişkilerin olmamasından kaynaklanan ikili ilişkileri düzenleyen bir hukuki çerçevenin olmamasının devletlerarası ilişkiler üzerinde ve işbirliği oluşturulmasında etkisi olduğu kadar iki ülke vatandaşları üzerinde psikolojik bir boyutu da bulunmaktadır. Bu durumun ne dereceye kadar Ermenistan ve Türkiye vatandaşları arasında gündelik etkileşimlere ve bu etkileşimlerin geliştirilmesine engel teşkil ettiği de ayrıca incelenmiştir.

Aynı proje kapsamındaki ikinci bir sözleşme ile TEPAV tarafından Ermenistan-Türkiye uzlaşma sürecindeki kritik politik gelişmeler konusunda bir tartışma organize edilmiş ve tartışılan düşünceler çerçevesinde bir politika belgesi hazırlanmıştır.

Proje kapsamında TEPAV’ın gerçekleştirdiği temel faaliyetler şu şekilde özetlenebilir:

• Ermenistan ve Türkiye ilişkilerinin hukuki boyutu üzerine literatür taraması ve saha araştırması yapılması;
• Veri toplamak için İstanbul’da bulunan Ermenistan vatandaşları ile mülakatlar yapılması;
• ‘Ermenistan ve Türkiye arasındaki Hukuki Meselelerin Değerlendirilmesi’ isimli raporun hazırlanması;
• İki ülke arasında işbirliği alanlarının arttırılması için öneriler sunulması;
• Raporun basımı ve uluslararası ilişkiler alanında çalışan karar alıcılara, siyasetçilere, akademisyenlere ve yeni projeler üretilmesini sağlamak için bu alanda potansiyel proje yapıcılarına dağıtılması;
• Ermenistan - Türkiye uzlaşma sürecindeki kritik politik gelişmeler konusunda bir tartışma organize edilmesi ve tartışılan düşünceler çerçevesinde politika belgesi hazırlanması.