Mısır ve Tunus: İki gösterge
Mısır ve Tunus sokak gözlemlerine dayanarak fakir görünüyor. Gelir dağılımına ilişkin veriler ise elimde yok.
Tunus ve Mısır ile ilgili iki makroekonomik göstergeye bakmak istiyorum. Bu ülkelerle ilgili ekonomik yorum yapacak bilgim yok. Bu nedenle ele alacağım verileri başka ülkelerin verileriyle karşılaştırmakla yetineceğim.
Önce işsizlik rakamları. Mısır ve Tunus'un işsizlik rakamlarına eşlik eden ülkeler şunlar: Üç büyük ekonomi: ABD, Almanya ve Japonya. Üç yükselen piyasa ekonomisi: Türkiye, Brezilya ve Güney Afrika. AB'nin sorunlu ülkeleri: İrlanda, İspanya, Portekiz ve Yunanistan. Tablo 1'de, bu ülkelere ait 2000-2007 ortalamaları ile 2008 ve 2009 verileri var.
Mısır ortalarda
Mısır ve Tunus gibi yıllardır diktatörlükle yönetilen iki ülkede işsizlik rakamlarının ne derece güvenilir olduklarını bilemiyorum. Bu olasılığı bir tarafa koyuyorum. Tunus'ta oldukça yüksek bir işsizlik oranı var: 2000-2007 ortalamaları ya da 2008 dikkate alındığında, tabloda yer alan ülkeler içinde
Güney Afrika'dan sonra en yüksek işsizlik oranı Tunus'ta. Mısır ise sıralamada ortalarda bir yerde.
Türkiye'den yüksek
Küresel krizle birlikte, 2009'da, 2008'e göre tablodaki her ülkede işsizlik oranı artmış. Ancak Mısır ve Tunus'un işsizlik oranlarındaki artış, ABD, İrlanda, İspanya ve Türkiye'de gerçekleşen artış kadar çarpıcı değil. Ama rakamların güvenilirliğine ilişkin dile getirdiğim kaygılar dikkate alındığında, bu iki ülkede işsizlik oranlarının artış göstermesinin altını çizmek gerekiyor.
İkinci tabloda ise yukarıdaki ülkelerden Almanya ve Japonya dışında kalan ülkelerin kişi başına gelirlerinin ABD'nin kişi başına gelirine yüzde oranları yer alıyor. Gelirler satın alma gücü paritesi ile ölçüldüğü için karşılaştırılabilir durumdalar. Bu karşılaştırma, Mısır'ın bu gruptaki en fakir ülke olduğunu gösteriyor. Buna karşılık Tunus'un kişi başına gelir düzeyi Mısır'ın iki katı ve aynı zamanda Türkiye'ninkinden yüksek.
Fakir görünüyor
Tunus'un kişi başına gelirinin Türkiye'den belirgin biçimde yüksek olması ne kadar gerçek durumu yansıtıyor, şüphelerim var. Mısır'a ve Tunus'a birkaç kez gittim. Sokak gözlemlerine dayanarak, Mısır'ın Tunus'a kıyasla belirgin biçimde fakir göründüğünü de belirtmem gerekiyor. Gelir dağılımına ilişkin veriler yok elimde. Başka verilere de bakmak gerekiyor. Anlamlı karşılaştırma yapacak veriler bulursam bu köşeye taşıyacağım.
Bu köşe yazısı 08.02.2011 tarihinde Radikal Gazetesi'nde yayımlanmıştır.
