Binlerce Porsche ve Audi neden Amerika’ya alınmadı?
Güven Sak, Dr.
20 Şubat 2024
2024 ilginç bir yıl olmaya aday görünüyor doğrusu. 2023’ün küresel ekonomi için uzun vadeli etkileri açısından en önemli hadisesi aslında jeoekonomik ayrışmaydı. Eskiden küreselleşme deyince dünya bir bütündü, parçalara ayrışmamıştı. Dünya o bütünlük sayesinde düzleşiyordu bir nevi. Artık değil.
[Devamı]
Deprem felaketi ve maliye politikası
Fatih Özatay, Dr.
07 Şubat 2024
Bugün 6 Şubat. Büyük deprem felaketinin üzerinden tam bir yıl geçti. Ne yazık ki canlarımızı kaybettik, çok sayıda vatandaşımız yaralandı ve çok sayıda aile parçalandı. Depremin yol açtığı maddi hasarı ortadan kaldırmak amacıyla yapılan çalışmalar ile maliye politikası arasındaki ilişkiye bakacağım. Mart 2023’te, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı depremin oluşturduğu maddi hasarın maliyetini 104 milyar dolar olarak tahmin etti. Altyapı, konut, özel işyerleri ve kamu binaları için yapılacak ve üç-dört yıllık bir süreye yayılması beklenen harcamaları kapsıyordu bu büyüklük.
[Devamı]
6 Şubat’a Ağıt
H. Ekrem Cunedioğlu
06 Şubat 2024
Gecenin bir yarısı eşimin telefonu çalmıştı. Babasıyla konuşuyordu ve sesindeki tedirginlik kendime gelmeme yetmişti. Deprem kelimesini duyup hemen sosyal medya paylaşımlarına bakmaya başladım. Kahramanmaraş merkezli 7,5 şiddetinde bir deprem olduğu yazıyordu. Deprem büyüktü ama çok yıkıcı değil diye düşünmüştüm. Çünkü, bizimkilerde bir sıkıntı yok gibiydi. Sonra, Antakya’da yaşayan kuzenini aradı eşim. “Çok kötü, çok kötü, her yer yıkıldı” diye ağlamaklı bir haykırış yankılandı telefonda. Sonra, başka bir kuzenini aradı ve kendisine ulaşamayınca kuzeninin eşini aradı. Sessizce “yardım gönderin bize, enkaz altındayız” diyen bir çaresizlik… Sonrası, kıyamet… Oysa, tüm bunları yaşarken bir yandan da durumun ehemmiyetini anlamak için açık tuttuğumuz televizyonda Hatay’dan kimse bahsetmiyordu.
[Devamı]
Tek tipçi yaklaşım deprem bölgesine çare olmaz
Güven Sak, Dr.
28 Mart 2023
Doğrusu ya, deprem bölgesinde keşmekeş hala devam ederken başka gündemlere odaklanmayı çok doğru bulmuyorum. Ama bu arada gözlemlediğim İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi deneyimini deprem sonrası toparlanma ile yakından alakalı buluyorum. Özellikle İstanbul depremi olasılığı ve sanayinin Anadolu’ya daha fazla yayılması gereği açılarından bakarsanız.
[Devamı]
Deprem sonrası ihtiyaç analizi
Fatih Özatay, Dr.
17 Mart 2023
Burcu Aydın Özüdoğru yıkıcı depremin etkilerini inceleyen ve politika önerileri de sunan bir rapor hazırladı. Rapor yakınlarda TEPAV internet sayfasında yayımlandı. Deprem bölgesini yeniden ayağa kaldırmak ve işini ve evini kaybeden insanlara gerekli sosyal desteği sağlamak için, raporda tahmin edilen finansman ihtiyacı yaklaşık 150 milyar dolar. Bunun 88 milyar doları inşaat harcamalarından kaynaklanıyor. Bu tutarı belirleyen unsurlardan biri, deprem bölgesinde yakınlarda yapılan ihalelerde belirlenen birim inşaat maliyetleri. Özellikle inşaat faaliyetleri açısından ele alındığında, bölgeyi fiziki olarak deprem öncesine döndürebilmek için ise yaklaşık beş yıllık bir süre öngörülüyor raporda. Bu süre hesaplanırken Türkiye’nin inşaat yapma kapasitesini dikkate alınıyor.
[Devamı]
Felaketten sonra hayata nasıl dönülür?
Güven Sak, Dr.
14 Mart 2023
Deprem, 6 Şubat gecesi sabaha karşı hayatımızı değiştirdi. Şimdi depremin üzerinden bir ayı aşkın bir süre geçti ve hala ortada bir toparlanma stratejisi, kentlerde hayata dönüş planı yok. Ne var? Keşmekeş.
[Devamı]
Konut stokumuz sorunsuz olsaydı
Fatih Özatay, Dr.
10 Mart 2023
Cumhurbaşkanı Erdoğan pazartesi günü Türkiye’de 6,5 milyon konutun acilen kentsel dönüşüme girmesi gerektiğini belirtti. Öte yandan Maraş depremi sonrasında yaklaşık 650 bin bağımsız birimin yıkıldığı ya da ağır hasarlı olduğu açıklandı. Orta hasarlı bağımsız birim sayısı ise 170 bin civarında. Her ikisinin toplamının iki katı kadar hafif hasarlı konut var. Kısacası Türkiye’nin önünde devasa bir sorun duruyor. En şiddetli depremde bile idealinde can kaybı olmayacak şekilde ya da hiç olmazsa can kaybını çok ama çok sınırlı tutacak biçimde söylenen sayıda konut inşa etmek ve onarılabilecekleri onarmak kaçınılmaz bir görev.
[Devamı]
Düşük kaliteli inşaat terörü
Fatih Özatay, Dr.
01 Mart 2023
‘Yapısal reform’ ifadesi o kadar çok kullanıldı ki giderek içi boşaldı; fazla bir şey ifade etmemeye başladı. Ne yapalım? Yapısal reform yapalım. Yapısal reform şart. Şart da ne yapacağız? Neyi değiştireceğiz? Nasıl yapacağız? Siyasi yapılabilirliği var mı?
[Devamı]
Şehirleri hayata döndürmek için ne yapmalı?
Güven Sak, Dr.
28 Şubat 2023
Türkiye, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat Depremi’nden beri bütün kurumları ile kötü bir sınav veriyor. Hâlbuki hatırlayın, 1999 Gölcük Depremi’nde hiçbir şey artık eskisi gibi olamaz demiştik. Ne oldu? Kurumlarımız yine enkaz altında kaldı. 1999’dan 2023’e ciddi hiçbir hazırlığımız olmadığını yaşayarak gördük.
[Devamı]
Deprem GSYH’yi nasıl etkileyebilir?
Fatih Özatay, Dr.
24 Şubat 2023
Geçen yılın ikinci yarısında yıllık büyüme oranımız önemli oranda düştü. Dönemsel olarak bakıldığında ise üçüncü çeyrekte sınırlı bir GSYH azalması gözlendi. Dördüncü çeyrek GSYH değerini bu ayın sonunda öğreneceğiz. Muhtemelen sıfıra yakın bir dönemsel değişim olacak. Kısacası, yılın ikinci yarısında GSYH’de yatay bir seyir izlendi.
[Devamı]
