Dünya Ticaret Örgütü’nün 13. Bakanlar Konferansı: Umutlar başka bahara kaldı Değerlendirme Notu / M. Sait Akman

Dünya Ticaret Örgütü’nün 13. Bakanlar Konferansı 26 Şubat-1 Mart tarihleri arasında Abu Dabi’de tamamlandı. Küresel ekonomide yaşanan zorluklar ve jeopolitik kırılmaların son yıllarda küresel ticaret üzerinde olumsuz etkilerini daha fazla hissettirmesi Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) etkin bir rol oynaması beklentisini de gündemde tutmakta. Dijital ve çevresel dönüşüm süreçlerinin ortaya çıkarttığı ihtiyaçlar ile dünya kaynaklarının daha etkin ve sürdürülebilir şekilde kullanılması gerçeği de dikkate alındığında DTÖ’nün temsil ettiği çok taraflı ticaret sisteminin yeniden hayata döndürülmesi en iyi yol olarak görülmekte. Ne var ki, DTÖ üyeleri küresel sorunların dünya ticaretine olumsuz etkilerinin kabul etmekle beraber birçok konuda temel görüş ayrılıklarını giderecek yönde hareket edememekteler. Bu durum DTÖ’nün işlevselliğinin son yıllarda giderek daha fazla sorgulanmasına yol açmış ve bir reformdan geçmesinin şart olduğu yönünde genel bir kanı oluşmuştur. Tam da bu tartışmaların odağında gerçekleştirilen 13. Bakanlar Konferansı’nda üyeler tarafından alınacak kararların sistemsel bir canlanmaya yol açması arzulanmıştı. Ancak ortaya çıkan sonuçların beklentileri karşılamaktan uzak olduğu söylenebilir.

DTÖ’nün en üst organı olan ve iki yılda bir toplanan Bakanlar Konferansları DTÖ’nün işlevlerini yerine getirebilmesi amacıyla gerekli kararları almakla yetkilidir. DTÖ’nün kuruluşundan bu yana gerçekleştirilen tüm Bakanlar Konferansları kimi zaman başarı addedilebilecek sonuçlar doğurmakla beraber özellikle son birkaç toplantıda istenileni pek de sağlayamamıştır. Bu yıl BAE’nin başkenti Abu Dabi’de yapılan 13. Bakanlar Konferansı’nda beklenti değişen küresel dengeler ve dönüşümler karşısında çok taraflı ticaret sistemindeki zorlukları gidermek amacıyla tarafların uzlaşıya varabilmeleri, yeni kararlar alabilmeleri ve böylece geleceğe yönelik bir umut ışığı sağlayabilmeleriydi. Bununla birlikte birçok üye ülkenin gündemdeki konulara ilişkin katı tutumlarından vazgeçmelerini beklemek pek de gerçekçi değildi.

Değerlendirme notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.