“Hele bir Türkiye gibi olalım, ticareti serbestleştiririz”
Güven Sak, Dr.
19 Şubat 2018
Ben geçen hafta Beyrut’taydım. Ziyaretten aklımda başlıktaki ifade kaldı. Lübnanlılar, Türkiye ile ticaretin serbestleştirilmesi konusu açıldığında, “Hele biz de Türkiye gibi bir sanayi ülkesi olalım, o vakit, ticareti serbestleştiririz” diyorlardı. Bunun bir versiyonu daha var aslında. “Lübnan’ın bir süpermarket olmasını da istemeyiz elbette” diyorlar. Aynı bizdeki gibi “onlar ortak bir pazar” olmak istemiyoruz diyorlar. Akıllıca mı? Değil. Ama Amerikan başkanı Trump başkan olduğundan beri yalanı sahi zannedenlerin sayısında bir artış var. Ben bu sefer, Lübnan’da da serbest ticaretin ulusları fakirleştirdiğine dair derin bir önyargı gördüm. Aynı eskiden bizde de olduğu gibi. Aynı bugünlerde Türkiye’de yine hortlamaya başlayan ve teknoloji transferi perdesi arkasında gizlenen ithal ikamesi
[Devamı]
Brezilya ve Kolombiya, Venezuela sınırını neden tahkim ediyor?
Güven Sak, Dr.
12 Şubat 2018
Brezilya ve Kolombiya, Nisan 2018’de yapılacak Venezuela Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, Nikolas Maduro’nun yeniden seçilebilme olasılığını dikkate alarak önlem almaya başladılar. Brezilya ve Kolombiya, Venezuela’nın Maduro yönetiminde, kendilerine doğrudan bir şey yapacağını filan düşünmüyorlar. Maduro’nun kendi milletine çektirdiklerinin başlatacağı düzensiz göçten ürküyorlar yalnızca. Maduro’nun gitmesinden umudu kesen Venezuelalıların kitleler halinde ülkeyi terk etmesi ihtimali herkesi rahatsız ediyor. Bir Venezuelalı dostumun bir süre önce söylediği gibi, “19 yıldır devam eden Chavista rejiminin kadroları, şerefli bir çıkış yolu bulamadıkları için koltuktan kalkamıyorlar.” Yüzde 50 ye 50 bölünmüş Venezuela’da, “onlar gitmiyorsa, biz gidelim bari” havası kendiliğinden yaygınlaşıyor.
[Devamı]
Kriptolar kapitalist, AI komünist mi?
Güven Sak, Dr.
08 Şubat 2018
Peter Thiel, her yılın başında aynı metaforu kullanıyor olabilir mi? Bakın bu iki oldu. 2017 yılının başında, “Star Wars (yıldız Savaşları) kapitalist, Star Trek (Uzay Yolu) komünist” demişti, 2018 yılının başında yine aynı benzetmeyi yaptı. Bu kez “Kriptolar (Şifreli paralar-blockchain teknolojisi) kapitalist, AI (yapay zeka uygulamaları) komünist” dedi. Önce mevzu nereden çıktı çerçeveyi çizeyim, sonra sorumu sorayım: Acaba teknolojik gelişme süreci ,hakikaten, merkezi planlamayı mümkün hale mi getirecek? Bir yanıyla sanki öyle. Gelin anlatayım.
[Devamı]
Türkiye neden içinden değer zinciri geçen bir ülke olamadı?
Güven Sak, Dr.
05 Şubat 2018
Türkiye ekonomisini tanımlayan ilk üç mesele nedir? Hadi gelin buradan başlayalım bugün. Böyle bir soru ile herhalde karşılaşıyorsunuzdur. Doğrusu “dil ağrıyan dişe gider” misali herkesin farklı bir cevabı olabilir. Hatta ben farklı cevapları duymayı da isterim doğrusu. Ama unutmayın ilk üç diyorum. İlk beşi de var bunun elbette. Bana böyle bir soru sorulduğunda, benim favorilerimi bugün size anlatayım. Ve başlıktaki meseleye, Türkiye’nin bir türlü içinden küresel değer zinciri geçen ülke olamamasına geçeyim. Ben bu meseleyi üçüncü sıraya yerleştirdim ve doğrusu ilk iki meselenin niteliğini de etkilediğini düşünüyorum. Yokluğunu da nereye bağlıyorum? Türk sanayinin servisifikasyon problemine ve hizmetler sektöründeki rekabet kısıtına elbette. Gelin anlatayım.
[Devamı]
Kitap dağıtım sistemini dağıtan Amazon, şimdi de ilaç dağıtım sistemini mi dağıtacak?
Güven Sak, Dr.
01 Şubat 2018
Evvelki gün, benim için günün en ilginç haberi Amerika’dan geldi. Amazon, Berkshire Hathaway ve JPMorgan, kâr amacı gütmeyen bir sağlık hizmetleri şirketi kurmak üzere güçlerini birleştirmeye karar verdiklerini açıkladılar. Amerika’nın en değerli şirketleri listesinde ilk 10’da yarışan 3 şirketin birlikte iş yapmak üzere bir şirket kurması ilginç elbette. Ne yapılacağı konusunda rivayet muhtelif. Ama şu belli, 3 şirket de öncelikle kendi çalışanlarının getirdiği sağlık sigortası maliyetini azaltmayı hedefliyorlar. Reformu hep kamu sektörü yapacak değil ya, Amerika’da 3 özel şirket sağlık reformu için harekete geçiyor. Şirketler kesimi, devleti takmıyor ve işe odaklanıyor bir nevi. Şimdi onlar kuracakları şirketin başına CEO ararken, ben de size bu haberin beni neden heyecanlandırdığını anl
[Devamı]
Türk sanayiinin servisifikasyon problemi ve AI çözümleri
Güven Sak, Dr.
29 Ocak 2018
Siz dünyayı takmazsanız, dünyanın hiç umurunda olmaz. Kendinize edersiniz. Dünya değişirken, geride kalırsınız. Ben bu hızlı teknolojik dönüşüm çağındaki halimizi trajik buluyorum, doğrusu. Zenginleşmek istiyoruz ama etrafa bakmadığımız için ne yapmamız gerektiğini bir türlü bilemiyoruz.
[Devamı]
Venezuela Devlet Başkanı Maduro, şifreli parayı da madara eder mi?
Güven Sak, Dr.
22 Ocak 2018
Nicolas Maduro, 2013 yılında Venezuela Devlet Başkanı oldu. Doğrusu ya, dört yılda Venezuela’yı madara etti. 2015’te genel seçimleri kaybetti, parlamentonun yetkilerini üzerine alarak parlamentoyu münazara kulübüne çevirdi. Eski başkan Hugo Chavez de demokrat sayılmazdı ama hiç değilse alem bir adamdı. Bu ise ilginç bile değil, sıkıcı. Ben Maduro’ya bakınca, Karl Marks’ın Napolyon Bonapart’ın yeğeni ve varisi Lui Napolyon Bonapart için söylediğini hatırlıyorum: “Tarihte olaylar iki kez tekrarlanırlar. İlkinde trajedi, ikincisinde komedi olarak.” Aynen. Neye el atarsa kurutan Maduro şimdi de şifreli para işine girecekmiş. Öyle dedi 3 Aralık 2017’de. Amaç, Amerikan ambargosunu delmek. Ne dersiniz? Maduro şimdi şifreli parayı da madara eder mi? Bana nedense hiç öyle gelmiyor. Gelin bir anlata
[Devamı]
2007’de duraklama dönemine giren ihracatımız, 2012’den beri gerileme döneminde
Güven Sak, Dr.
15 Ocak 2018
Türkiye, bundan böyle, bugüne kadar yaptıklarını yapmaya devam ederek zenginleşemez. Bunu uzun bir süredir biliyoruz. Olası bir sanayi politikasının parametreleri üzerine yaklaşık 10 yıldır öyle telaşsız geniş geniş konuşuyoruz. İnsan hayret ediyor ama hal böyleyken böyle. Peki, bugüne kadar sanayi politikası ve yeni büyüme stratejisi konusunda ne yaptık? Hiçbir şey. Türk sanayisinin teknolojik yenilenmeye ihtiyacı olduğunu söylemekle yetindik. Bu süreçte çok alametler belirdi. Yapılan hesaplamalar, ülkemiz ihracatının niteliğindeki bozulmanın artık alarm verdiğini gösteriyor. İhracatımız 2007’de duraklama dönemine girmişti. 2012’den beri artık gerileme dönemindeyiz. El âlem yerinde durmuyor, Türkiye irtifa kaybediyor. Küresel rekabette geriliyoruz. Peki, bu ne demek? Neden böyle oluyor?
[Devamı]
Coinbase bu yıl ilk şifreli para unicorn’u oldu
Güven Sak, Dr.
11 Ocak 2018
Geçen gün bir bilgisayar mühendisi Bitcoin’den bahsederken, “Sonuçta bir bilgisayar protokolüne bu kadar para verilir mi? Bu işin dibi yok, arkasında bir değer yok” diyordu bıkkın bir halde. Bilmem siz de Bitcoin’den bıktınız mı? Doğrusu ya, ben “Nedir bu Bitcoin?” sorularına cevap vermekten bıktım. 2017 yılı sokaktaki adamın şifreli parayla tanıştığı yıl oldu. Bitcoin vasıtasıyla şifreli para, Ankara akşamlarının da sohbet konusu oldu.
[Devamı]
2007 yılının kerameti nedir?
Güven Sak, Dr.
08 Ocak 2018
2017 yılının kötü sürprizi Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, iyi sürprizi ise Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron oldu. Bu, tespitimden kaynaklanan bir önyargı mı bilemiyorum. Ancak ben bugünlerde nereye baksam Fransa görüyorum. Hem de hep pozitif bir biçimde ve öncü bir rolde. Üstelik hiç sözünü de sakınmıyor doğrusu. Fransızlar için iyi bir durum. Türklerin iyice bakıp, nerede yanlış yapıyoruz diye düşünmesi lazım.
[Devamı]
