Bir çırpıda değişmeyeceğine göre
Fatih Özatay, Dr.
04 Ekim 2023
Pazar günü İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi Eylül değerleri açıklandı. Bu yazı gün yüzüne kavuştuğunda (3 Ekim) TÜİK de Eylül tüketici enflasyonunu kamuoyuna duyuracak. Umarım son iki ayda olduğu gibi ‘resmi enflasyon’ söylemine gerek kalmaz ve açıklanan istatistiklere güven duyulması yolunda bir adım daha atılır.
[Devamı]
Türkiye’nin Ekonomik Görünümü
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
30 Eylül 2023
Bugünkü yazımda TEPAV bünyesinde hazırladığım Ekonomik Görünüm Raporundan bahsetmek istiyorum. Yayımladığımız ilk seride, Türkiye’de yakın dönemde uygulanan, ekonomi yönetimi tarafından uygulanacağı açıklanan politikalar çerçevesinde ve küresel gelişmelere göre Türkiye’nin ekonomik görünümünü ele aldık. Sektörel bazda ve bütünsel yapıda oluşturduğumuz makro-finansal tahmin modellerimizi bu beklentilere göre çalıştırdık. Reel ekonomi ve işgücü piyasası, enflasyon, kamu maliyesi ve dış sektörlere ilişkin çeyreklik ve yıllık bazda detaylı tahmin setleri yayınladık.
[Devamı]
Üç soru üç yanıt
Fatih Özatay, Dr.
29 Eylül 2023
✔ Makro değişkenlerin eğilimlerinde keskin dönüşlerin yaşandığı dönemlerde, bir yıl öncesi ile yapılan karşılaştırmalar yararlı olmayabiliyor. Oluşması beklenen yeni eğilimi daha iyi sergileyebilmek için bir çeyrek ya da bir ay öncesine kıyasla değişimlere bakmak gerekebiliyor.
[Devamı]
Çok düşük reel ücret sorunu
Fatih Özatay, Dr.
27 Eylül 2023
Cuma günü, New York Times’daki köşesinde, ekonomi alanında Nobel ödülü olan Paul Krugman otomotiv işçilerinin ABD’deki grevini ele almış. Genelde sanayi sektöründe özelde de bu işkolunda reel ücretlerin yıllardır baş aşağı gitmesine dikkat çekiyor. Bu olgu ile ABD’de sendikaların gücünü kaybetmesi ve toplam işçilerin sendikalı olanların payının giderek azalması arasında bir bağ kuruyor. İşçilerin daha iyi pazarlık yapacak hale gelmeleriyle daha iyi işler yaratılabileceğini vurgulayarak yazıyı sonlandırmış.
[Devamı]
Enflasyon kimin derdi?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
23 Eylül 2023
Kamuoyu tarafından yeterince anlaşılmayan bir konu merkez bankalarının enflasyonu düşürmek için neden faiz artırdığıdır. Merkez bankalarının faiz oranlarını artırarak hedeflediği iç talebi baskılayarak arz fazlası yaratmak ve dolayısıyla fiyat artışını kontrol etmektir.
[Devamı]
Politika faizi yüzde 25 mi yüzde 40 mı?
Fatih Özatay, Dr.
22 Eylül 2023
✔ Politika faizini bir an önce 2024 sonu hedefi ile uyumlu bir düzeye yükseltmek gerekir. Yüzde 38 civarındaki 2024 sonu enflasyonu ile uyumlu politika faizini yüzde 40 olarak alabiliriz. Son yazım şöyle bitiyordu: “2022’de normal yollarla -net hata ve noksan ile TCMB rezervi dışında kalan finansman kalemleriyle- cari açığımızı finanse edemedik. Bu yılın ilk yedi ayında bu sorun artarak sürdü. Cari işlemler açığımız 42,3 milyar dolar iken normal yollarla bulabildiğimiz finansman 19,4 milyar dolarda kaldı. Bu sorunu bir an önce aşmamız gerekiyor. Aşmamız için ise mutlaka politika-mevduat-kredi faizlerinin normale -enflasyon ile uyumlu düzeylere- çıkmaları şart ama yeterli değil.”
[Devamı]
15 Eylül: Bir yıldönümü
Fatih Özatay, Dr.
20 Eylül 2023
Geride bıraktığımız cuma günü küresel krizin tam anlamıyla patlak vermesine yol açan gelişmenin yıldönümüydü. 15 Eylül 2008’de ABD finans kurumu Lehman Brothers iflas başvurusunda bulunmuştu. Kriz süreci çok daha önce başlamıştı ama bu başvuru finansal piyasalarda tam anlamıyla bomba etkisi yapmış ve kriz hızla büyüyerek tüm dünyaya yayılmıştı
[Devamı]
Para politikasında son dönemeç
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
16 Eylül 2023
Eylül ayı, ekonomi politikasına yön veren en önemli aylar arasında yer alıyor. Küresel ekonomide, Avrupa Merkez Bankası ve Fed tarafından faiz artışında tamam mı devam mı sinyalleri Eylül ayında netleşecek. ECB kararı bu hafta açıklandı, Fed kararı da önümüzdeki hafta gelecek. Bu kuruluşların faiz kararları; küresel sermayenin yönünü, ekonomik büyümeyi ve ticaretin gidişatını belirleyen en önemli etkenler arasında yer alıyor.
[Devamı]
Potansiyel işsizlik oranını değiştirmek
Fatih Özatay, Dr.
13 Eylül 2023
Dün, Temmuz ayına ait üç önemli veri açıklandı: Ödemeler dengesi, sanayi üretimi ve işgücü. Ödemeler dengesinde dikkat çekici unsur, normal yollardan sermaye girişleri ile -ki toplamı 3,9 milyar dolar- 5,5 milyar dolara yükselen cari işlemler açığının finanse edilememesiydi. Finansman, hem de fazlasıyla, ‘net hata noksan’ kaleminden sağlandı. İlginç olan, seçim öncesindeki üç ayda (Mart-Mayıs) net hata noksan kaleminden 15,2 milyar dolar çıkış varken, seçim sonrasındaki iki ayda (Haziran ve Temmuz) 12,6 milyar dolar giriş olması. Seçimden hemen önce ve hemen sonra bu tür hareketlerin başka seçimlerde de yaşanıp yaşanmadığı -elbette olası nedenleriyle- ilginç bir araştırma konusu olabilir. Takvim ve mevsim etkisinden arındırılınca, sanayi üretiminde ise bir ay öncesine kıyasla yüzde 0,4 ora
[Devamı]
OVP’nin anlattığı Türkiye hikayesi
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
09 Eylül 2023
Türkiye ekonomisi için bu hafta beklenen en önemli gündem maddesi Orta Vadeli Program (OVP) idi. 2024-26 dönemi Orta Vadeli Programında açıklanan politikalar ve hedeflenen ekonomik büyüklüklere bakarak, hükümetin izleyeceği ekonomi politikalarına ilişkin önemli bir çerçeveyi öğrenmiş olduk.
[Devamı]
