Orta Vadeli Program ne söylüyor, biz ne anlamalıyız?
08 Eylül 2024
Dezenflasyon sürecini yeterince desteklemediği için eleştiri konusu olan kamu maliyesinin 2025 ve sonrasında nasıl şekilleneceği 5 Eylül’de yayınlanan Orta Vadeli Programla (OVP) açıklandı.
[Devamı]
OVP: Hedefler ve gerçekler
07 Eylül 2024
Uzunca bir süredir hükümetin yürüttüğü makro-finansal dengelenme programının tek ayaklı—para politikası ağırlıklı—gittiğini ve bu programın sağlıklı işlemesi için mali ve yapısal konularda hükümetin mutlaka sürece destek vermesi gerektiğini iletiyordum. Bu çerçevede hükümetin sunacağı en önemli yol haritası 2025-27 yıllarında izlenecek Orta Vadeli Program olarak karşımıza çıkıyor.
[Devamı]
Her an görülecek bir yerde asılı olması gereken bir grafik
06 Eylül 2024
Eylül 2021’de başlayıp Şubat 2023’te biten faiz indirim süreci enflasyonu patlattı. Ne yazık ki Ağustos aylık enflasyonu da yüksek: 2003’ten bu yana en yüksek ikinci ağustos enflasyonu. Enflasyonu patlatmak çok kolay, düşürmekse zor.
[Devamı]
İkinci çeyrekte ekonomimiz yerinde saydı
04 Eylül 2024
Önemli verilerin açıklandığı bir hafta yaşıyoruz. Pazartesi günü ikinci çeyreğe ilişin büyüme verisi açıklandı. Salı ise Ağustos ayı enflasyonunu öğreneceğiz. İTO’nun daha önce açıkladığı İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi’nin aylık artışı yüzde 1,7’de kaldı. ‘Kaldı’ sözcüğüne takılmayın lütfen; o da dünya genelinde bakıldığında oldukça yüksek –yüzde 22,8 yıllık enflasyon anlamına geliyor. Ama işin olumlu tarafını görmemek olmaz. Sonuçta, Merkez Bankası üçüncü çeyrekte aylık enflasyonların yüzde 2,5, dördüncü çeyrekte ise yüzde 1,5 civarına düşmesini istiyor. Bu çerçevede bakıldığında yüzde 1,7 hiç fena değil. Bakalım Ağustos TÜİK enflasyonunu da İTO endeksi ile ölçülen enflasyon gibi yorumlamak mümkün olacak mı?
[Devamı]
Ekonomi yönetimi nasıl güven tazeler?
24 Ağustos 2024
Uzunca bir süredir, ekonomi yönetiminde yer alan çeşitli kurumlar tarafından sıkça yalanlama/düzeltme mesajları yayımlandığını görüyoruz. Bu açıklamaların devam ediyor olmasını, kamuoyu nezdinde güven sorunun bir türlü çözülememesine bağlıyorum. Son haftalarda döviz mevduat hesapları ile kur üzerinde stresin artması ve sermaye çıkışlarının gözlemlenmesi de bu konuya olumsuz yönde katkı sağlıyor.
[Devamı]
Stagflasyon
23 Ağustos 2024
Son zamanlarda Türkiye’nin stagflasyonda olup olmadığı tartışılıyor. Şimdi değilse bile “stagflasyon yakın mı” sorusu gündeme geliyor. Stagflasyon İngilizce kökenli bir sözcük. Durgunluk ile enflasyonun birlikte yaşanması anlamına geliyor. Elli yıl önce geliştirilen ve uzun ömürlü olmayan ‘makroekonomik dengesizlikler’ yazınında anlamı farklıydı. Zaten o modeller ‘sabit fiyat’ modelleriydi; enflasyon yoktu. Kapitalistler optimum kararlarını gerçekleştirebilirken işçiler hem işgücü piyasasında hem mal piyasasında yayınlanıyorlardı. Yani, şirketler satmak istedikleri malları satabilirken ve çalıştırmak istedikleri sayıda işçi bulabilirken; işsizlik ile mal talep fazlası aynı anda oluyordu. Neyse bunu bırakıp, fiyatların sabit olmak bir tarafa uçtuğu günümüze döneyim.
[Devamı]
Raf ömrünü azaltmamak için
21 Ağustos 2024
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) 20 Ağustos’ta (bugün) faiz kararını açıklayacak. Politika faizinde bir değişiklik beklenmiyor. Enflasyonla mücadele açısından Merkez Bankası’nın önünde önemli sorunlar var. Bu sorunların bir kısmı son aylarda daha bir netleşti.
[Devamı]
Ekonomi kızarırken inişimiz nasıl olacak?
17 Ağustos 2024
Bugünlerde en çok konuşulan konu finansal koşullardaki sıkılaşma ile beraber üretim, yatırım ve tüketim göstergelerindeki hızlı yavaşlama/daralmaya ilişkin. Enflasyonla olan mücadeledeki kazanımların yavaş olması sebebiyle faiz oranlarının muhtemelen yılsonuna kadar yüksek kalması, ekonomideki inişin “yumuşak” mı yoksa “sert” mi olacağı yönünde soru işaretlerini arttırmaya devam ediyor.
[Devamı]
Cari açığın fazla vermesini nasıl yorumlamalıyız?
16 Ağustos 2024
Büyüme açısından işlerin sevimsiz gitmekte olduğuna dair bir veri daha açıklandı. Haziran’da cari işlemler hesabı 0,4 milyar dolar fazla verdi. İki soru hemen akla geliyor: Haziran ayları için bu normal bir gelişme mi? Türk Lirası reel olarak değerleniyorken cari işlemler fazlası verilmesini nasıl yorumlamalıyız?
[Devamı]
Son veriler de istihdam ve üretim açısından sevimli değil
14 Ağustos 2024
1 Ağustos’taki yazımda “ekonomi daralıyor mu” sorusunun peşine takılmıştım. Son açıklanan veriler soruya giderek daha güçlü bir ‘evet’ yanıtı verilmesini kolaylaştırıyor. Cuma günü açıklanan sanayi üretim verisi, haziranda bir ay öncesine kıyasla yüzde 2,1 oranında düşüşe işaret ediyor. Bu mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış veri ama yine de kullanılan arındırma yöntemi hazirandaki uzun bayram etkisini tam anlamıyla filtreden geçirememiş olabilir. Bu nedenle üç aylık verilere bakayım. Durum daha kötü: Üretim, bir çeyrek öncesine kıyasla ilk çeyrekte yüzde 3,2 artarken, ikinci çeyrekte yüzde 3,9 oranında düşmüş.
[Devamı]