Kur artar mı, düşer mi?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
06 Nisan 2024
Yerel seçimler bitti. Seçim öncesi ekonomi/finans gündeminin en çok konuştuğu konu, “seçimlerden sonra kur artar mı, düşer mi” sorusu idi. Seçimleri arkamıza bıraktığımız bugünlerde, kur üzerinde bir gevşeme olduğunu görüyoruz. Ancak bu sürecin geçici mi, yoksa kalıcı mı olacağı hala en çok merak edilen sorular arasında yer alıyor.
[Devamı]
Faiz arttı, kur neden düşmüyor?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
30 Mart 2024
Son günlerde uzunca süredir üzerinde yazılıp çizilen konu: Merkez Bankası faiz arttırdı; ama neden rezervler artmadı? Neden kur düşmedi? Bu konuda önemli bir yanlış anlaşılma olduğunu düşünüyorum ve ilk önce, soruya soruyla karşılık vermek istiyorum:
[Devamı]
Siz olsaydınız? İyi ki yokum
Fatih Özatay, Dr.
29 Mart 2024
Gazetemizin TV kanalında sabahları ‘Ekonomi Masası’ programı yapılıyor. Haftanın bir günü -genellikle salı ya da perşembe sabahı- ben de katılıyorum. Geçen salı günkü programda, çoğunlukla olduğu gibi Barış Esen ve Hakan Güldağ ile beraberdik. Barış Esen “Hocam, geçen hafta sormak istediğim soruyu bu hafta da sormaya vakit kalmadı” dedi. Dün bu yazıyı yazmak için bilgisayarın başına geçtiğimde kendisine bir mesaj attım ve soruyu (soruları) aldım. Şöyle: “Siz Merkez Bankası’nda görevde olsaydınız kuru serbest bırakır mıydınız? Kuru tutmak için rezerv kullanma konusunda fikriniz? Rasyonel mi bu?”
[Devamı]
Son günlerde kurdaki hareketlenmenin arkasında ne var?
Fatih Özatay, Dr.
20 Mart 2024
Döviz kurunda neler yaşanıyor? Şu alıntı, 22 Şubat’ta gerçekleştirilen Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısından sonra yapılan basın duyurusundan: “Para politikasındaki kararlı duruş, dezenflasyonun ana unsurlarından olan Türk Lirası reel değerlenme sürecine katkı vermeyi sürdürecektir”. Devam etmeden önce bir özür: Alıntıda yer aldığı için ‘dezenflasyon’ sözcüğüne zorunlu olarak yer verdim; neden bu sözcüğü kullanmakta ısrar ediyor Merkez Bankası anlamakta zorluk çekiyorum. ‘Enflasyonda düşüş’ ya da benzeri bir ifade kullansalar da Türkçe katliamına onlar da katılmasalar?
[Devamı]
İhracatçıyı anlamaya çalışan bir yazı
Fatih Özatay, Dr.
28 Şubat 2024
İhracatçılar açısından Türk Lirası’nın yabancı paralar karşısında aldığı reel değer (döviz kurunun yurtdışı ve yurtiçi enflasyon farklarından arındırılmış hali) çok önemli. Kur yurtiçi enflasyonla yurtdışı enflasyon farkına kıyasla daha yüksek bir oranda artıyorsa, yurtiçinde üretilen malların yabancı para cinsinden fiyatları o denli düşük oluyor; mallarımız yabancılar açısından cazibe kazanıyor. Dolayısıyla, yerli paranın reel olarak değersiz olmasının ihracatı artırıcı etkisi, tartışılacak bir konu değil; açık.
[Devamı]
Enflasyonla mücadelede karşılaşılan zorluklar
Fatih Özatay, Dr.
31 Ocak 2024
Uygulanmakta olan ‘eksik’ ekonomi programının enflasyonla mücadele açısından karşılaştığı önemli zorluklar var. Birinci zorluk Mayıs seçimlerinden sonra döviz kurunun bu kadar sıçramasına izin verilmesinden kaynaklanıyor. İlk PPK toplantı tarihini öne çekerek -olağanüstü bir toplantı yaparak- politika faizi önden yüklemeli artırılabilirdi. Daha sonra kademeli bir artışa gidilebilirdi. Kurun bu kadar sıçramasında, programın faiz ve vergi oranları artışları dışında başka bir unsur taşımaması, kapsamlı bir programın uygulamaya sokulmaması da büyük rol oynadı. Bu eksiklikler, U-dönüş olabileceğine dair şüpheleri yaygınlaştırdı. Sonuçta, döviz kuru anlamsız bir ölçüde sıçradı. Mayıs sonunda dolar kuru 20 TL iken, Temmuz ortasında 26, Ekim ortasında ise 28 oldu. Beraberinde enflasyon da yükseldi
[Devamı]
Örtük artış hızı sabit kur rejimi
Fatih Özatay, Dr.
24 Kasım 2023
Merkez Bankası haftalardır kuru günlük olarak kendi belirlediği bir oranda artırıyor. Bu anlamda açıklanmamış dolayısıyla da örtük bir artış hızı sabit bir döviz kuru sistemi yürürlükte. Özellikle Ağustos sonundan bu yana net bir şekilde gözleniyor bu politika (Grafik 1). Bu tür kur rejimlerinin hem olumlu hem de olumsuz yönleri var. Olumlu yönlerinden başlayayım.
[Devamı]
Yel değirmenleriyle savaşın anlamsızlığı
Fatih Özatay, Dr.
01 Eylül 2023
✔Yapmayın hanımefendiler, yapmayın beyefendiler. Arkasındaki temel nedenleri ortadan kaldırmadan prematüre biçimde ne kur korumalı mevduattan kurtulmak mümkün ne de kurda yukarıya doğru oluşan baskıyı kaldırmak.
[Devamı]
Seçim sonrası döviz kuru hareketleri üzerine
Fatih Özatay, Dr.
12 Nisan 2023
Çok tartışmalı bir işe soyunuyorum bugün. Soru şu: seçim sonrasında, Cumhurbaşkanı, hükümet ve Meclis göreve başladıktan sonra döviz kuru nasıl hareket edebilir? Seçim sonrasından görev başına gelinip ne ekonomi programı uygulanacaksa onun başlatılması arasında geçecek süre her şeye gebe. Orası karışık. O kısmı şimdilik geçip, işbaşına gelindikten sonraki döneme geleyim. Dış koşullar için de bir varsayım yapayım: Küresel finansal piyasalarda büyük bir gerginlik olmasın.
[Devamı]
Döviz kurundaki gelişmenin arka planı
Fatih Özatay, Dr.
13 Mayıs 2022
Döviz kuru birkaç gündür yükseliyor. Bu yazıyı yazdığım sırada bir dolar 15,31’in biraz üzerindeydi. Oysa on işgünü öncesinde 14,7’nin altındaydı dolar kuru. Yüzde 4,1 oranında artış var kurda. Bu artışın büyük bir kısmı son üç-dört işgününde gerçekleşti. Döviz kurunun mevcut seyrini sürdürmesinin ekonomimiz açısından çok olumsuz sonuçlar doğuracağı sanırım yeteri kadar açık. Yine de iki tanesini belirteyim. Birincisi, tüketici enflasyonunun üç haneli düzeylere çıkma ihtimali çok artar. İkincisi, kur korumalı mevduatın bütçeye getireceği yük çok yükselir. Peki, ne oldu? Ne oluyor?
[Devamı]
