Mide rahatsızlığından nasıl kurtulunur?
Fatih Özatay, Dr.
03 Kasım 2011
Yunanistan Başbakanı Papandreu hem Sarkozy ile Merkel'e hem de kendi halkına karşı çok usta bir manevra yaptı. Karşıda Kalimnos ve Leros adaları. Pek bir şilep trafiği görünmüyor. Komşuda durgunluk mu var ne? Yoksa yılın bu mevsiminde hep böyle mi olur oralar? Gel de şimdi 'mevsim hareketlerinden arındırılmış şilep trafiği' verilerini arama! Hoş, olsa ne olacak? Duymayan kaldı mı ki Yunanistan'ın yıllardır durgunlukta olduğunu? İki küçük adadaki şilep trafiğine mi kaldı durgunluğun kanıtı? Komşunun içine düştüğü durum karşısında bu tür satırlar kibarlık sınırlarını zorlayabilir. En iyisi başka bir soru sorayım: Papandreu gerçekten de referanduma gidecekse acaba oralarda yaşayanlar nasıl oy kullanacaklar?
[Devamı]
Avrupa'nın yeni paketinden umut kesiliyor mu?
Fatih Özatay, Dr.
02 Kasım 2011
Bu satırların yazıldığı saatlerde, piyasada on yıl vadeli Almanya devlet tahvilinin faizi yüzde 1.85 civarında işlem görüyordu. Aynı vadedeki İtalya devlet tahvilinin faizi ise yüzde 6.18'e yükselmişti. Oysa çok değil, üç işgünü önce Euro Bölgesi liderleri yeni bir ekonomik paket açıklamışlardı. Beklenen, İtalya tahvilinin faizinin Almanya tahvilinin faizine yakınlaşma sürecine girmesiydi. Olmadı.
[Devamı]
Bir o, bir bu
Fatih Özatay, Dr.
01 Kasım 2011
Önemli olan Merkezin bir o değişkeni, bir bu değişkeni önemli gördüğü izlenimi vermesi ve bunun yarattığı belirsizlik Bu amaç-araç sayısı meselesine tekrar odaklanmakta yarar var. Epeydir enflasyon hedeflemesi 'tu-kaka' olma yolunda ilerliyor; yerine yeni bir para politikası rejimi aranıyor. Ne var ki henüz kuramsal altyapı hazır değil. Bu nedenle meramımı gelin biraz 'teknik' kaçması pahasına enflasyon hedeflemesi rejimi çerçevesinde anlatayım. Bu çerçevede temel amaç, fiyat istikrarını sağlamak, Diğer akla gelebilecek tüm amaçlar ikincil ve bu ana amaçla çelişmedikleri sürece devredeler. Bir tane de ana politika aracı var: Kısa vadeli faiz haddi. Elbette bu ana politika aracını başka araçlarla desteklemek mümkün. Enflasyon hedeflemesi uygulayan bir merkez bankası, tüm iletişimini enflasy
[Devamı]
Avrupa'nın yeni kararları
Fatih Özatay, Dr.
29 Ekim 2011
Plana daha az eleştirel yaklaşanlar bile bu planın Euro Bölgesi liderlerine sadece zaman kazandırdığını vurguluyorlar. Euro Bölgesi liderlerinin 27 Ekim günü sabaha karşı açıkladıkları kararlara piyasaların ilk tepkisi olumlu oldu. Olumlu tepki, cuma sabahı bu yazının yazıldığı saatlerde de sürüyordu. Buna karşılık, hem piyasaların içindeki bazı oldukça tanınmış uzmanların hem de Avrupa Birliği'ndeki kriz hakkında son zamanlarda önemli değerlendirmeler yapan konunun uzmanı akademisyenlerin görüşleri piyasalar ile uyumlu değildi. Açıklanan kararlar özü itibariyle şöyle:
[Devamı]
Çok amaçlı olmak
Fatih Özatay, Dr.
27 Ekim 2011
Bir ay önceki karar metninde genişletici para politikasından söz ediliyordu. Oysa bir ay sonra tam tersi bir politikaya geçildi. Salı sabahı CNBC-e kanalında bir programa katıldım. Merkez Bankası'nın (TCMB) çarşamba günü açıklayacağı eylem planının nasıl bir şey olabileceği üzerinde Sayın Servet Yıldırım ile sohbet ettik. Net bir şeyler söylemek -TCMB'nin son dört Para Politikası Kurulu (kurul) kararında yer alan farklı açıklamalar nedeniyle zordu. Zira ilk üçü ile sonuncusu arasında radikal bir farklılık vardı. Bu nedenle "Eski bir merkez bankacı olarak ne yapıldığını anlamıyorum" dedim.
[Devamı]
Amaçlar güzel, lâkin
Fatih Özatay, Dr.
26 Ekim 2011
Siz bu yazıyı okurken Merkez Bankası (TCMB) yeni eylem planını açıklamış olacak. İlgili duyuruda "Türk lirasının değerini önemli ölçüde güçlendirecek fiyat istikrarı, faiz politikası, döviz rezerv politikası, zorunlu karşılık politikası ve finansal istikrardan oluşan beş maddeli bir eylem planı hakkında bilgi sunulacaktır" deniliyor. Sizi bilmem ama benim TCMB'nin son zamanlarda yaptıkları hakkında kafam oldukça karışık. Gelin, bu kafa karışıklığını size de yansıtayım bugün.
[Devamı]
Gürültü kirliliği mi yaratıyor?
Fatih Özatay, Dr.
25 Ekim 2011
TCMB'nin çok amaçlı-çok araçlı para politikasını değerlendirin: Sizce ileriye yönelik bekleyişleri şekillendirmede başarılı mı? Lafı Merkez Bankası'nın (TCMB'nin) politikalarına getireceğim ama önce İsveç'e oradan da ABD'ye uzanmam gerekiyor. 2011 Nobel Ekonomi Ödülü'nü alan iki kişiden biri olan Thomas Sargent'in ödüle giden yolda yaptığı önemli katkılardan biri, ekonomik birimlerin ileriye yönelik karar alırken bazı değişkenlerin ileri dönemlerde alacakları değerlere ilişkin oluşturdukları bekleyişlere ilişkin. Bu bekleyiş meselesi iktisatta çok önemli. Mesela yakın gelecekte dolar kurunun değerinin lira karşılığında belirgin biçimde artacağını bekliyorsanız bugün gidip dolar satın almak isterseniz. Eğer piyasadaki bekleyiş yönü ağırlıklı olarak böyle ise başka kişiler de dolar alır. Son
[Devamı]
Kaderin cilvesi
Fatih Özatay, Dr.
22 Ekim 2011
'Bizlerin' bir daha görmek istemediği o finansman biçiminin Avrupa için kurtarıcı hale gelmesi de kaderin cilvesi olsa gerek. Nobel Ekonomi Ödülü bu yıl iki kişi arasında paylaş tırıldı: Christopher Sims ve Thomas Sargent. Nobel Ekonomi Ödülü Komitesi, ödülün neden bu iktisatçılara verildiğini, Sims ve Sargent'in katkılarının tartışıldığı kırk sayfalık bir raporla açıkladı. Özellikle iktisat lisansüstü öğrencilerinin ve ileri: makroekonomi dersi alan iktisat lisans öğrencilerinin o raporu internetten bulup okumalarında yarar var. Raporun sekizinci sayfasında Sargent'in çalışmalarının ekonomi politikası açısından taşıdığı anlama yer verilen bir bölüm var. Ele alınan çalışmalardan biri, bu köşede çeşitli defalar yer aldı: 'Sevimsiz monetarist aritmetik' adını taşıyor ve Wallace ile yazılmış.
[Devamı]
OVP üzerine bazı gözlemler-2
Fatih Özatay, Dr.
20 Ekim 2011
OVP'nin bizler için 'Verimlilik artacak, Türkiye hızla büyüyecek…' gibi temenni manzumesi haline dönüşmesi riski artıyor. 2012-2014 dönemini kapsayan yeni Orta Vadeli Program (OVP) hakkında 'dedikodu' yapmaya devam ediyorum. OVP'ye ilişkin en büyük sorunum 2010 ve 2011'deki yüksek cari açık GSYH oranlarından sonra üç yıl daha üst üste yüksek cari açık vereceğimizin öngörülmesiydi. Öyle ki 2014 itibariyle son beş yıllık ortalama cari açık-GSYH oranımız yüzde 7,7 oluyor. Sermaye hareketlerinin serbest bırakıldığı 1990'dan bu yana, bu kadar yüksek bir beş yıllık cari açık başka bir dönemde yok. Son açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre ağustos ayında Türkiye yurtdışından net 'kaynak' (borç) bulamadı. Oysa yılın ilk yedi ayındaki ortalama net dış döviz girişi 7.2 milyar dolar düzeyindeydi
[Devamı]
Son gelişmeler
Fatih Özatay, Dr.
19 Ekim 2011
Son günlerde hem önemli veriler açıklandı hem de önemli politika metinleri. Bugün işsizlik ve cari işlemler açığı verileri ile Orta Vadeli Program (0VP) ve 2012 bütçesi üzerinde durmak istiyorum. Önce pazartesi günü açıklanan temmuz ayına ait işsizlik verileri.
[Devamı]
