Politika faizi yüzde 25 mi yüzde 40 mı?
Fatih Özatay, Dr.
22 Eylül 2023
✔ Politika faizini bir an önce 2024 sonu hedefi ile uyumlu bir düzeye yükseltmek gerekir. Yüzde 38 civarındaki 2024 sonu enflasyonu ile uyumlu politika faizini yüzde 40 olarak alabiliriz. Son yazım şöyle bitiyordu: “2022’de normal yollarla -net hata ve noksan ile TCMB rezervi dışında kalan finansman kalemleriyle- cari açığımızı finanse edemedik. Bu yılın ilk yedi ayında bu sorun artarak sürdü. Cari işlemler açığımız 42,3 milyar dolar iken normal yollarla bulabildiğimiz finansman 19,4 milyar dolarda kaldı. Bu sorunu bir an önce aşmamız gerekiyor. Aşmamız için ise mutlaka politika-mevduat-kredi faizlerinin normale -enflasyon ile uyumlu düzeylere- çıkmaları şart ama yeterli değil.”
[Devamı]
Para politikasında son dönemeç
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
16 Eylül 2023
Eylül ayı, ekonomi politikasına yön veren en önemli aylar arasında yer alıyor. Küresel ekonomide, Avrupa Merkez Bankası ve Fed tarafından faiz artışında tamam mı devam mı sinyalleri Eylül ayında netleşecek. ECB kararı bu hafta açıklandı, Fed kararı da önümüzdeki hafta gelecek. Bu kuruluşların faiz kararları; küresel sermayenin yönünü, ekonomik büyümeyi ve ticaretin gidişatını belirleyen en önemli etkenler arasında yer alıyor.
[Devamı]
Merkez Bankasından mektuplar
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
29 Temmuz 2023
Merkez Bankası Enflasyon Raporuyla önümüzdeki üç yıl için enflasyon beklentilerini açıkladı. Buna göre 2023 yıl sonunda enflasyon oranını %58, 2024’te %33 ve 2024’te %15 olarak öngörüyor. Özetle Merkez Bankası, önümüzdeki üç yıl içerisinde hedefi olan %5 enflasyon oranından önemli ölçüde sapma olacağını bekliyor.
[Devamı]
Hangi hedefe uygun alacaksınız faiz kararını?
Fatih Özatay, Dr.
21 Temmuz 2023
TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) bugün faiz kararını açıklayacak. TCMB 2002-2005 döneminde ‘örtük enflasyon hedeflemesi’ rejimi uyguladı. Enflasyon hedeflemesine ise Ocak 2006’da başladı. Örtük enflasyon hedeflemesini iki aşamaya ayırmak mümkün. İlk aşamada politika faizine ilişkin karar PPK’da alınmıyordu; Başkan, iki Başkan yardımcısı ve Para Piyasaları ve Araştırma bölümlerinin genel müdürlerinin ve birkaç uzmanın katıldığı toplantılarda politika faizinin ne olacağına karar veriliyordu. İkinci aşamada ise PPK’da alınmaya başlandı. O dönemde bankacılık sisteminde likidite fazlası olduğu için, TCMB o fazlayı emiyordu. Bu nedenle politika faizi faiz koridorunun alt sınırı olan gecelik borçlanma faiziydi. O dönemdeki bütün faiz kararlarının alındığı toplantılarda bulundum. Resmi enflasyon
[Devamı]
Ne hedefler açıkladım zaten yoktular
Fatih Özatay, Dr.
05 Temmuz 2023
“Ne hedefler açıkladım zaten yoktular Böyle bir açıklama görülmemiştir.”
[Devamı]
Bu karmaşadan sağlıklı bir para politikası çıkmaz
Fatih Özatay, Dr.
17 Kasım 2021
Perşembe günü Para Politikası Kurulu (PPK) kararı var. Bu nedenle PPK’da nasıl bir karar alınabileceğine dair sorular geliyor. Yanıtlaması güç bu soruyu. Çünkü son zamanlarda temelde iki farklı hedef gösterdi TCMB bize. Birincisi, fiyat istikrarına vurgu yaptı. Enflasyonun düşeceğine dair tahminler yaptı. Bu tahminlerinin temel nedeni olarak da kredi gelişmelerine yer verdi. Kredi arzındaki yavaşlamanın alınan makro ihtiyati önlemlerin sayesinde olduğunu, dolayısıyla enflasyonun da düşmeye başlayacağını ileri sürdü. Sonra, politika faizini enflasyonun üzerinde tutacağını belirtti. Dolayısıyla, enflasyona önem verdiğini ima etti. Daha sonra da çekirdek (temel) enflasyona bakıp faizi onun üzerinde tutacağını söyledi. Bu köşede bu açıklamaların neredeyse tamamını eleştirdim. Özellikle gerçekl
[Devamı]
Kendi kendine faizi düşürmek lüksünden yoksun kalmak...
Fatih Özatay, Dr.
14 Şubat 2018
Gelişmekte olan ekonomilerin özellikle tasarruf açığı olanlarının finansal piyasalarında önümüzdeki dönem gergin geçecek. Malum, başta ABD Merkez Bankası olmak üzere büyük gelişmiş ekonomilerin merkez bankalarının önemli bir kısmı ya para politikalarını sıkılaştırmaya başladılar ya da başlamak üzereler. Türkiye özelinde, bu resme jeopolitik gelişmeleri de ekleyebilirsiniz. Ortalık fazla gerilmeden, olası döviz kuru gelişmeleri karşısında faiz politikası hakkında birkaç şey söylemek istiyorum.2001 krizi sonrasındaki beş-altı yıllık dönemi düşünün. Maliye politikası düzgün bir şekilde kamuoyuna daha önceden açıklandığı biçimde yürütülüyor. Para politikası enflasyona odaklanmış vaziyette. Bankacılık sektörünü sağlamlaştırmak üzere bir dizi reform yapılıyor. İstikrarı sağlamaya yönelik bu poli
[Devamı]
Şimdi bu iş artık yakında biter mi?
Güven Sak, Dr.
23 Kasım 2017
Son 3 ayda Amerikan Dolarının Türk Lirası cinsinden değeri yüzde 15 arttı. Lira, Dolar karşısında değer kaybetti. Son 12 ay için bakarsanız, Liranın değer kaybı yüzde 18’e kadar varıyor. 2014 yılından bugüne bakarsanız, bu kayıp yüzde 86’ya ulaştı. Şimdi bu iş artık yakında biter mi? Zor görünüyor. Neden? Gelin anlatayım.
[Devamı]
Şapkadan tavşan yerine temel sorunlarımıza çözüm çıkarsak?
Fatih Özatay, Dr.
15 Kasım 2017
Merkez Bankası (MB) son zamanlarda döviz piyasasındaki hareketlere karşı bazı adımlar atıyor. Bunlardan ihracat reeskont kredilerine ilişkin olanı geçen yazıda tartışmış “ve ne gerek var” demiştim. Zira Şubat 2018’e kadar yürürlükte kalacak bu kararla süre zarfında kredisini geri ödeyecek olana MB eliyle kaynak aktarılıyor, buna karşılık bu süre başlamadan birkaç gün önce ödeyenler ya da bittikten hemen sonra ödeyecekler dezavantajlı duruma düşüyorlardı. Bu kararda en sakıncalı olan elbette işin “kaynak aktarımı” kısmı, avantaj/dezavantaj ikincil planda. Bir de döviz kurunun Şubat 2018 değeri için bir sinyal veriliyor. Bu sakıncalar nedeniyle “ne gerek var”dı.Hafta başında bir MB yetkilisi şirketlere döviz kuru riski koruması sağlayacak Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz işlemlerine başlam
[Devamı]
Reeskont kredisi ve ekonomik temellerle uyumsuz kur hareketleri
Fatih Özatay, Dr.
08 Kasım 2017
Uzun bir süredir para politikası hakkında yazmak içimden gelmiyor. İki temel nedenle: Birincisi, bugün Türkiye’nin ekonomik alanda karşı karşıya kaldığı sorunların çözümü büyük ölçüde ekonomi politikası dışındaki alanlarda (kural hâkimiyeti, hukuk sistemine güven, demokrasi, dış politika…) atılacak bir dizi adıma bağlı; para politikasıyla bir ilgisi yok. İkincisi, “kendi hedefini önemsemeyen” bir para politikası uygulaması var yıllardır; ne yazacağım?Bu orucumu bozuyorum; zira son günlerde para politikası alanında bir dizi gelişme var: Yılın son enflasyon raporu açıklandı. Merkez Bankası (MB) ihracat reeskont kredilerine ilişkin yeni bir karar aldı. Bu kararı alırken “son dönemde piyasalarda ekonomik temellerle uyumlu olmayan fiyat oluşumu” var dedi. Türkiye’de bir süredir sıkı para politi
[Devamı]
