Üç soru üç yanıt
Fatih Özatay, Dr.
29 Eylül 2023
✔ Makro değişkenlerin eğilimlerinde keskin dönüşlerin yaşandığı dönemlerde, bir yıl öncesi ile yapılan karşılaştırmalar yararlı olmayabiliyor. Oluşması beklenen yeni eğilimi daha iyi sergileyebilmek için bir çeyrek ya da bir ay öncesine kıyasla değişimlere bakmak gerekebiliyor.
[Devamı]
Enflasyon kimin derdi?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
23 Eylül 2023
Kamuoyu tarafından yeterince anlaşılmayan bir konu merkez bankalarının enflasyonu düşürmek için neden faiz artırdığıdır. Merkez bankalarının faiz oranlarını artırarak hedeflediği iç talebi baskılayarak arz fazlası yaratmak ve dolayısıyla fiyat artışını kontrol etmektir.
[Devamı]
15 Eylül: Bir yıldönümü
Fatih Özatay, Dr.
20 Eylül 2023
Geride bıraktığımız cuma günü küresel krizin tam anlamıyla patlak vermesine yol açan gelişmenin yıldönümüydü. 15 Eylül 2008’de ABD finans kurumu Lehman Brothers iflas başvurusunda bulunmuştu. Kriz süreci çok daha önce başlamıştı ama bu başvuru finansal piyasalarda tam anlamıyla bomba etkisi yapmış ve kriz hızla büyüyerek tüm dünyaya yayılmıştı
[Devamı]
Hayat pahalılığı krizinin YKS tercihlerine etkisi
Mukaddes Merve Dündar
25 Ağustos 2023
2023-YKS yerleştirme sonuçları 19 Ağustos’ta açıklandı. Tercih yapmış olan 1.880.697 adaydan 481.033’ü örgün lisans programlarına, 416.991’i ise örgün ön lisans programlarına yerleşti. Lisans programları için devlet üniversitelerinin açtığı 386.323 kontenjandan 8.176’sı (yüzde 2,1) vakıf üniversitelerinin açtığı 102.518[1] kontenjandan 9.581’i (yüzde 9,3) boş kaldı. 2022-YKS yerleştirme sonuçlarına göre bu oranlar devlet üniversitelerinde yüzde 2,3 ve vakıf üniversitelerinde yüzde 3,9 idi.
[Devamı]
TÜFE’ye Endeksli Tahvillerde Negatif Getirinin Nedenleri
M. Coşkun Cangöz, Dr.
23 Ağustos 2023
Hazine 15 Ağustos 2023 tarihinde ihraç ettiği TÜFE’ye endeksli ve sabit kuponlu iki tahville 61,8 milyar TL gibi oldukça yüklü bir miktarda borçlandı. Özellikle 5 yıllık TÜFE’ye endeksli tahvile ilgi oldukça yüksek oldu. Oysaki 61,9 milyar TL talep gelen 5 yıl vadeli TÜFE’ye endeksli tahvilin 6 aylık kupon ödemesi yüzde 0 (evet, yazıyla da sıfır) olarak belirlenmişti. Üstelik ihale katılımcıları yüzde sıfırlık kupondan daha da azına razı olarak tahvili satın alabilmek için yoğun rekabete girmişlerdi ve ihale sonrasında reel bileşik faiz eksi yüzde 10,91 olarak oluştu. Buna karşılık aynı gün ihraç edilen 10 yıl vadeli sabit kuponlu tahvilin ihalede oluşan bileşik faizi yüzde 22,18 oldu.
[Devamı]
Enflasyonla mücadelede kırk katır mı kırk satır mı?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
19 Ağustos 2023
2023 yılı seçimleri sonrasında ekonomi politikasında eksen değişimi olduğunu göreve gelen Hazine ve Maliye Bakanımız Mehmet Şimşek ile Merkez Bankası Başkanımız Hafize Gaye Erkan bizlere ilettiler. Bu çerçevede ekonomi politikalarının rasyonel bir zemine oturtulacağını ve genel kabul görmüş politikaları uygulayacaklarını bizlere açıkladılar.
[Devamı]
‘Şerefli mağlubiyet döneminden çıksak artık’
Fatih Özatay, Dr.
11 Ağustos 2023
Trump’un küstah tweetlerini izleyen dönemde, Temmuz 2018’den sonra başladı. Eylül 2021’de hem çıplak gözle görünür hale geldi hem de iyice rasyonel (akla uygun) olmayan bir yola girdi ekonomi politikası. Öncesini bir tarafa bırakayım. Çıplak gözle iyice görünür hale gelmesi, TCMB’nin yüzde 5 enflasyon hedefine karşın enflasyon yüzde 19’dayken politika faizini indirmeye başlaması sayesinde oldu.
[Devamı]
İlkel sorun
Fatih Özatay, Dr.
09 Ağustos 2023
Güven Sak dünkü yazısında hayati bir soruna dikkat çekiyordu: Bir dönemde, ihtiyaç duyulan su miktarı ile mevcut kaynaklardan elde edilebilecek su miktarı arasındaki fark; su stresi olarak adlandırılıyormuş. Türkiye de bu konumdaymış. Aynı yazıda, böyle hayati sorunlar dururken, durmadan faiz tartışması yapılmasının anlamsızlığına da dikkat çekiliyor.
[Devamı]
Enflasyonla yarım ağız mücadele
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
05 Ağustos 2023
TÜİK tarafından açıklanan enflasyon verilerinde Temmuz ayında yeni bir rekora imza atmış olduk. Aylık %9,5 oranında artan tüketici fiyatları, son 30 yılın en yüksek aylık enflasyonu oldu. Yüksek enflasyonlu yıllar olan 1990’larda bile bu kadar yüksek bir oranı görmedik.
[Devamı]
TCMB’nin politik açıdan bağımsız olmamasına sevinmek!
Fatih Özatay, Dr.
04 Ağustos 2023
Çankaya ilçesi temel alındığında, Ankara’da 14 Mayıs seçimlerinden hemen önce motorinin litresi 18.99 liraydı. 2 Ağustos ayında ise, yani iki buçuk ay sonra, 1.95 katına çıkarak 36.99 lira oldu. Farklı bir ifadeyle, motorinin litre fiyatı yüzde 95 arttı. Sıçramanın arkasındaki temel neden Temmuz ayında bu ürünlerden alınan KDV ve ÖTV oranlarının yükseltilmesi oldu. Sadece Temmuz ortasındaki büyük ÖTV artışı pompa fiyatlarını 5 lira yükseltti. Seçim öncesindeki fiyat dikkate alındığında, 5 liralık artışın motorinin litre fiyatını yüzde 26,3 oranında yukarıya çektiği anlaşılıyor. O sıçramanın birkaç gün öncesinde de ÖTV ve KDV artışı vardı; daha sınırlıydılar. Bunlar da dikkate alındığında toplam etki yüzde 31,2’ye çıkıyor. Hemen her mal ve hizmetin önemli bir girdisi olan motorinin fiyatını
[Devamı]
