Türk lirası artık kurtulmuş sayılır mı?
Güven Sak, Dr.
01 Ekim 2018
Geçenlerde televizyonlardan birinde patetik bir haber vardı. Muhabir “Türk lirası Amerikan doları karşısında hızla değer kazanıyor. Peki lira, dolar karşısında değer kaybederken, fırlayan fiyatlar geri geliyor mu?” diye soruyor ve liradaki bu kısmi toparlanmanın hayat pahalılığı açısından bir ferahlamaya yol açıp açmadığını soruşturuyordu. Oradan aklımda kaldı. Öyle başlayayım. Türk Lirası ve Ayşe teyze artık kurtulmuş sayılır mı? El cevap: Hayır. Gelin bakın anlatayım neden.
[Devamı]
Ali Rıza Amca yine derin bir merak içindeydi
Güven Sak, Dr.
24 Eylül 2018
20 Eylül Perşembe günü gazetelerin ilk sayfasında memlekette zinhar kriz olmadığına dair resmi açıklama yer alırken, spor sayfalarında görülen hava bir başkaydı doğrusu. Akşama UEFA Avrupa Lig’inden takımlarımızın maçları vardı. O sabah, Ali Rıza Amca, Beşiktaş’ın maçı hangi kanalda yayınlanır diye yine derin bir merak içindeydi. Ortada bir gariplik vardı. Bir süredir izlemek istediği futbol karşılaşmalarının hangi kanalda yayınlanacağını ancak yayın saatinden birkaç saat önce öğrenebiliyordu. Bugüne kadar hiç olmayan bir şey oluyordu. Ortada normal olmayan bir iş olmalıydı. Acaba bu neyin alametiydi? Bitmeyen kur intibakı krizinin elbette. Gelin anlatayım.
[Devamı]
Para bol bulamaç olunca, yatırımcı ne yapar?
Güven Sak, Dr.
17 Eylül 2018
Her şey bundan 10 yıl önce başladı. Türkiye kendini, kendi planlamadığı, kendisinin yönetmediği, dinamiklerini anlamakta bugün bile zorlandığı bir iktisadi sürecin içinde buldu. Şimdi içinde bulunduğumuz sıkıntının tohumları bundan 10 yıl önce atıldı. Doğrusu ya, o gün olup bitenlerin bugünlere yol açabileceğini daha düşünmüyorduk. Dert başka bir yerdeydi. Küresel ekonominin bileşik kaplar gibi işlediğini pek güzel gördük. Vaşington’da Amerikan ekonomisi ile ilgili olarak alınan kararlar, bugün Türkiye ve Arjantin ekonomilerindeki riskleri biriktirdi. Gelin bakın nasıl oldu?
[Devamı]
Bütün bu işin Türkiye’nin ihracatına bir faydası olur mu?
Güven Sak, Dr.
10 Eylül 2018
Türkiye dünyanın en büyük 17inci ekonomisi ama dünyanın en büyük 32inci mal ihracatçısı. 2017 yılı itibariyle şimdilik durum böyle. 2016’da da 30uncu filandık. Nedir? Türkiye ihracat yapmayı bilmiyor. Doğrusu ya, ben bunun önemli bir mesele olduğunu düşünüyorum. Bugün müsaadenizle bu konuya bir giriş yapayım. Hazır Türkiye’nin temel ihracat pazarı olan Avrupa Birliği ekonomileri toparlanırken, lira, dolar ve Euro karşısında tir tir titrerken, bu durumun ihracatımıza kısa vadede somut bir faydası olabilir mi diye bir bakalım. Türkiye içinde bulunduğu krizi bir fırsata çevirebilir mi? Doğrusu ya, ben emin değilim. Önce bu haftayı görmek istiyorum. Gelin anlatayım.
[Devamı]
Aslında Y kuşağının işi daha zor
Güven Sak, Dr.
07 Eylül 2018
Geçenlerde rahmetli Güngör Uras’tan ilham alarak, “Ayşe teyze bundan sonra ne yapsın?” diye sormuştum. Hemen cevabımı aldım, “Asıl gençler ne yapsın?” dedi mesaj atanlar. O günden beri kafamda evirip çeviriyorum. Doğrusu ya, Y kuşağının işi çok daha zor, Ayşe teyze ve Ali Rıza amca ile karşılaştırıldığında. 1980 ve sonrasında doğanlar var aklımda Y kuşağı derken. Şimdilerde 30’larının baharında olanlar bir nevi. Gelin bir çerçeve çizeyim.
[Devamı]
Ayşe teyze, bundan sonra ne yapsın?
Güven Sak, Dr.
03 Eylül 2018
Rahmetli Güngör Uras şimdi aramızda olsaydı, Ayşe teyze ve Ali Rıza amca bundan sonra ne yapsın diye bir yazı yazardı mutlaka. O, ekonomi yazarlığının duayeneydi. Nabzı en iyi o tutardı. Mesela beni arayıp Türk piyasalarında artan Çin tüketim mallarına dikkatimi ilk o çekmişti yıllar önce. “Bunları rakamlandırıp bir yazsan” demişti. Önce onu rahmetle bir daha anayım ve bugünlük geleneği devralarak, konuya döneyim: Şimdi Ayşe teyze bundan sonra ne yapsın?
[Devamı]
“Herkesten yeteneğine göre”
Güven Sak, Dr.
30 Ağustos 2018
Karl Marx’ın “Gotha Programının Eleştirisi” başlıklı çalışması 1875’de yayımlandı. Marx’ın komünizmi tanımlamak için ortaya attığı “Herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar.” sloganı hep akıllarda kaldı. Ben, bu ayın 16’sında özel New York Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin (NYU TF) “Artık öğrencilerimizden öğrenim harcı almayacağız.” açıklamasını, bu çerçevede, “Ne oluyor, bu kış Amerika’ya komünizm mi geliyor?” diye dinledim.
[Devamı]
Elon Musk ve Donald Trump’ın ortak yanı nedir?
Güven Sak, Dr.
20 Ağustos 2018
Donald Trump ve Elon Musk’ın ortak yanı boşboğazlıklarıdır. Boşboğazlık kötüdür. Önce hadiseden başlayayım. Ağustos’un 17sinde, daha bu hafta, tam da Büyük Marmara Deprem’in yıldönümünde, Amerikan The New York Times gazetesinde kısa bir okuyucu mektubu yayımlandı. Woodbridge, Connecticut’tan Jay Charkow, Amerikan Kongresi’ni göreve çağırıyordu. Başlık: “Kongre, Tesla yönetim kurulundan ders al” diyordu.
[Devamı]
Şimdi bundan sonra ne yapmak gerekir?
Güven Sak, Dr.
17 Ağustos 2018
Çalkantılı günlerden geçiyoruz. Geçen Pazartesi 1 Amerikan doları, 5,15 Türk lirasıydı. Bu Pazartesi ise 6,90 oldu. Arada 7’nin üzerini de gördük. Bugün Perşembe. Dolar 5,80’lere doğru geriledi. Bu yılın başından beri lira, dolar karşısında yaklaşık yüzde 50’den fazla değer kaybetti. Arada değer kaybı yüzde 80’lere varmıştı. Şimdi daha bir sakiniz. Hazır piyasalar azıcık sakinleşmişken, geçen hafta başladığım “Şimdi Türk lirası için ne yapmak lazım?” konusuna devam edeyim, müsaadenizle. Hem de bu haftanın başında alınan tedbirleri de bir çerçeveye yerleştireyim.
[Devamı]
Şimdi Türk lirası için ne yapmak lazım?
Güven Sak, Dr.
09 Ağustos 2018
Türk lirasına bir şeyler olduğu konusunda herhalde kafamızda bir soru işareti yok. Bakınca görülüyor. 2008 yılının Ağustos ayında 1 Türk lirası, 85 cent (Amerikan kuruşu) ediyordu. 2018 yılının Ağustos ayında 1 Türk lirası, artık 19 cent ediyor. Nedir? 10 yılda Türk lirası, Amerikan doları karşısında neredeyse yüzde 80 eridi. Bu hadise öyle birkaç gündür olmuyor. 10 yıldır böyle devam ediyor. Ne oldu da böyle oldu konusunda, doğrusu, yeterince konuştuk. Bundan sonra, buradan çıkışı gündeme getirmek lazım. Bugün başlayayım.
[Devamı]
