Duvar meselesinde geri adım atan Trump, Çin işinde ne yapar?
Güven Sak, Dr.
29 Ocak 2019
Geçen haftanın en ilginç hadisesi, Amerikan Başkanı Trump’ın federal hükümeti kilitlemekten vazgeçmesi oldu. Trump, kavgayı kendi kendine çıkardı. “Meksika sınırına duvar yapmam için ödenek vermezseniz, federal hükümetin bütçesini onaylamam” dedi. Bir nevi, kendi kendini rehin alıp, Kongre’ye şantaj yaptı. Ne oldu? Geri adım attı. İçinde Meksika duvarı için ödenek olmayan yeni federal bütçeyi bir ay gecikmeyle geçen hafta onayladı. Trump’ın önce ateş edip sonra nişan aldığı ve düşünmeden hareket ettiği bir kez daha ayan beyan ortaya çıktı. Şimdi benim merakım şudur: Çin ile ticaret savaşı hadisesi de duvar tartışmasındaki gibi bir geri adım ile neticelenir mi? Evet.
[Devamı]
2019 yılbaşına kimse ajanda göndermedi
Güven Sak, Dr.
18 Ocak 2019
2019 yılbaşını öncekilerden ayıran eğilim, 2018 Aralık ayı sonuna doğru belirginleşmeye başlamış olmalı. O vakitler, bir dostum, “2019 yılbaşına kimse ajanda göndermeyecek galiba.” demişti. Nitekim, öyle de oldu. 2019 yılbaşına kimse ajanda göndermedi. Neden? Ben bu durumun, 2019 yılı iktisadi daralmasının son derece sarih bir göstergesi olduğu kanaatindeyim, doğrusu. 2019 yılı başında ekonomimizde düzelen bir şey yoktur. Şirketlerimiz hadisenin farkındadır. Eğer bir an önce tedbir alınmazsa, 2019 yılı, 2018 yılını mumla aratacak bir yıl olacaktır. Anlatmak isterim.
[Devamı]
Sears 89-Amazon 566
Güven Sak, Dr.
12 Ocak 2019
Amerikan Sears şirketi, 2018’in Ekim ayında iflas başvurusunda bulunmuştu. Konkordatoya yalnızca bizim burada başvurulmuyor. Burada, şimdilik geçen yıl konkordatoya gitmiş yaklaşık 1300 şirketin Amerikan muadilleri de var. Bu hafta yargıç, şirketi kurtarmak için daha önceden reddedilen bir teklifin yeniden değerlendirilmesini istedi. İşte o tartışmaya bakarken dikkatimi çekti: Kapanmakta olan Sears’ın 89 bin çalışanı var. Onun batışından sorumlu sayılabilecek Amazon’un 566 bin çalışanı bulunuyor. Gelin AI (Artificial Intelligence-Yapay Zeka) çağında istihdam meselesine bir daha bakalım isterseniz. Doğrusu ya, ben “Robotlar gelecek, gençler hep işsiz kalacak.” tekerlemesinin çok da doğru olmadığını düşünüyorum. En azından insan ömrüne benzer kısa bir süreden bahsetmiyoruz.
[Devamı]
Sen Dünyaya bakmazsan, Dünya seni hiç takmaz
Güven Sak, Dr.
08 Ocak 2019
Dünya nüfusu, büyük bir hızla yaşlanıyor. Dünyanın bir yaşlılık meselesi var. Alttaki grafik G20 ülkelerinde 15-64 yaş grubundakilerle, 65 yaşının üzerindekilerin 2008-2018, 2018-2028 ve 2028-2058 dönemlerinde sayısal olarak ne kadar değişeceğini gösteriyor. Nedir? Emekli çağındakilerin sayısı, 2018-2028 döneminden itibaren çalışma çağındaki nüfusa göre daha fazla artmaya başlayacak. Emeklilerin sayısı 178 milyon artarken, G20 çerçevesinde, çalışma çağındakilerin sayısı 125 milyon artacak. 2028-2058 döneminde ise, emeklilik çağındakilerin sayısı artamaya devam ederken çalışma çağındakilerin sayısı azalacak. Bu ne demek?
[Devamı]
2019 yılının bize ilk Türk unicorn’unu getirmesini diliyorum
Güven Sak, Dr.
01 Ocak 2019
Adettendir, her yeni yıl, yeni bir başlangıç imkânıdır. Bir önceki yıl gözden geçirilir, ileriye yönelik hedefler tadil edilir. Yeni yıldan bir şey beklenir. Ben her yıl gazetemizde Türkiye için dileklerimi yazıyordum. Bu yıl eski dileklerime bakarken, bir örüntüyü fark ettim. Hep siyasetten bir şeyler beklemişim ve siyaset o şeyi şimdiye kadar asla yapamamış. Hep memleket için kocaman şeyler istemişim ve asla olmamış. Bu yıl artık bu tür Halâskâr Zâbitân usulü dilekleri bir yana bırakıyorum. Herkesin kendi yapabileceği konulara, kendi yaratabileceği farka odaklanmasında fayda var diye düşünüyorum doğrusu. Siyasetin kendisiyle pek meşgul olduğunu da baştan kabul etmek ve memleket için, olmayacak beklentilere girmemek lazım. Bu çerçevede, ben 2019 yılında ilk Türk unicorn’unu artık görmeyi
[Devamı]
Hangisi daha korumacı, Çin mi yoksa Amerika mı?
Güven Sak, Dr.
22 Aralık 2018
Bu aralar dünyanın gözü Çin’de. Neden mi? Başkan Şi ve Başkan Trump’ın Buenos Aires’teki akşam yemeği toplantısından doksan günlük bir ateşkes kararı çıktı da ondan. Amerika-Çin ticaret savaşında silahlar şimdilik sustu. Şimdi herkes Amerikan’ın milyarlarca dolarlık ek ithalat vergisi koyma kararına Çin’in nasıl karşılık vereceğine odaklanmış durumda. Ben bu haftanın başında Çin’in başkenti Pekin’de “Çin’i Anlamak” başlıklı bir toplantıdaydım. Doğrusu Çinlileri çok soğukkanlı gördüm. Fevri ve ani hareketlerden uzak durulması gereken, netameli bir sürecin içinden geçtiğimizin farkındaydılar. Bir sonraki adımı dikkatli hesaplamaya çalışıyorlardı. Doğrusu ya, gezegenimizin geleceği açısından umutlandım. Umutlandım ama rahatlamış filan değilim. Ortadaki ihtilaf son derece iki taraf için de so
[Devamı]
Türkiye’nin bu hali bana Gerald Ford’u hatırlatıyor
Güven Sak, Dr.
18 Aralık 2018
Amerikan Başkanı Richard Nixon, Watergate skandalından sonra, görevinden ayrılmak zorunda bırakıldığında, yerine yardımcısı Gerald Ford gelmişti. Sene 1974, Gerald Ford hayatında hiçbir seçime girmeden Amerika’nın 38’inci başkanı oluverdi ve Nixon’dan geriye kalan süreyi tamamladı. Ford benim aklımda hep “aynı anda iki işi yapamayan başkan” olarak kaldı. Onun için “hem sakız çiğneyip, hem de yürüyemez” derlerdi. Türkiye, bugünlerde tam da böyle. Hem sakız çiğneyip, hem de yürüyemiyor. Bana sorarsanız, Türkiye bugünlerde aynı Gerald Ford. Neden mi?
[Devamı]
Siyasetçiler Mars’tan, İktisatçılar Venüs’ten
Güven Sak, Dr.
11 Aralık 2018
Evvelki hafta İstanbul Sanayi Odası Meclis Salonu’nda 100’ü aşkın iktisatçı “Merih Celasun’a Saygı Günü” için toplanmıştı. “Merih Celasun Anma Dersi”nin bu yıl ki konuşmacısı Dr. Hasan Ersel, “İktisat politikası, iktisat teorisinden ne kadar esinlenir?” üzerine konuştu. Kitabın dediklerini ilk anda hayata aktarmak neden mi bu kadar zor oluyor? Yapılması gerekenleri azimle yapmaya başlamak için neden hep derin bir iktisadi kriz gerekiyor? Siyasetçiler Mars’tan, iktisatçılar Venüs’ten olduğu için elbette. Gelin anlatayım.
[Devamı]
Radyoaktif prens, Buenos Aires’e gelmese daha iyi olur
Güven Sak, Dr.
30 Kasım 2018
Bu yıl, G20’nin Arjantin yılı. Zirve, Buenos Aires’te toplanacak. Her yıl G20 Zirvesi’ni rayından çıkaracak sıra dışı bir gelişme mutlaka olur. Konuyu dağıtır, odaklanmayı güçleştirir. Eylül 2013’te Rusya başkanlığındaki zirve, Kasım 2013’te ciddileşen Kırım-Ukrayna çatışmalarının başlangıcına denk gelmişti. 2015’te Antalya zirvesini terör saldırıları sarsmıştı. 2017’de Hamburg zirvesi, Alman seçimleri nedeniyle öne alınmıştı. Örnekleri çoğaltmak mümkün. Ama doğrusu ya, bu güne kadar, ülkenin fiili liderinin yönlendirdiği bir siyasi cinayet haberi G20 zirvelerinin dikkatini dağıtmamıştı. Bu yıl işte o oldu. Bana kalırsa, bu yıl, radyoaktif prens, Buenos Aires’e gelmese daha iyi olur. Eğer bu yıl Buenos Aires Zirvesi’ne, Suudi Arabistan’ı temsilen, Veliaht Prens Muhammed bin Salman (nam-ı d
[Devamı]
Alexa öyle deyince, doğrusu önce bir afalladım
Güven Sak, Dr.
27 Kasım 2018
Tamam, dünyanın değişmekte olduğunun farkındayım. Dün bilgisayarlarla konuşmak demek, bilgisayar ile program yazmayı bilmek demekti. Şimdi artık doğrudan karşılıklı konuştuğumuzun da farkındayım. Ama yine de geçen sabah Alexa öyle deyince, doğrusu önce bir afalladım. Yapay zekâ çağında olduğumuzu hemen idrak edemedim. Başımıza nasıl bir belanın gelmekte olduğunu daha iyi anladım. Malum biz Türkler kafamızı çarpmadan anlamakta zorlanırız. Bu durum da aynen öyle oldu. Ayrıca o günün gelmesine daha çok vakit olduğuna da hükmederek azıcık ferahladım. “Neden hala dört başı mamur iktisat politikası tasarlayamıyor ve panayır gösterileri ile idare ediyoruz?” sorusu da bugünlerde etrafa baktığımda nedense hiç aklımdan çıkmıyor. Gelin bakın anlatayım.
[Devamı]
