İlginç bir ekonomik yapımız var…
Fatih Özatay, Dr.
08 Nisan 2015
Makamından aldığı güçle öğretmeni azarlamaya hakkı olduğunu sanan bir vali yaratan sistem, iş üniversite sınavlarında sorulan matematik ya da fen sorularının neden dörtte birine bile doğru cevap verilmediğini sorgulamaya gelince sus pus oluyor. Başarısız öğrencilerin okullarının öğretmenlerini yoğunlaştırılmış hizmet içi eğitimden geçirecek bir mekanizmayı tasarlayamıyor.Rektör sıralaması yapmaya gelince pür dikkat kesilen, bazı devlet üniversitelerine bir iki kadro vermek için olmadık engeller çıkaran, kendi üstüne vazife olmayan bir dolu işe karışan yüksek öğrenim sistemi, gecekondu doktora programlarının tam gaz sürmesine dönüp de bir çift söz söylemiyor. O programlardan mezun olacak ‘doktor’ unvanlı kişilerin pek yakında doçent, profesör olup aynı kalitesiz programları sürdüreceklerini
[Devamı]
Büyüme açımızda ‘tıkanmışlık’ durumu sürüyor
Fatih Özatay, Dr.
01 Nisan 2015
Dün açıklanan 2014 büyüme oranı şaşırtmadı: Yüzde 2.9. Biraz daha düşük bir büyüme oranı bekliyordum. Ama önceki dönemlerin büyüme oranları bir miktar yukarıya doğru güncellenmiş. Bu güncelleme olmasaydı, son çeyrekteki gerçekleşme ile birlikte daha düşük bir büyüme oranı görecektik.Elbette, güncellemede garip bir şey yok; her ülkede yeni veriler geldiğinde yapılan bir uygulama. Daha önemlisi büyüme oranımızın düşüklüğü. 2012-2014 dönemindeki ortalama büyüme oranımız yüzde 3.1 oldu. Hatırlatma: 1960’dan bu yana gerçekleşen ortalama büyüme oranımız yüzde 4.5 civarında. 2002-2007 döneminde ise ortalamada yüzde 6.8 oranında büyümüştük. Dolayısıyla, 2012-2014 döneminde nereden bakarsanız düşük düzeyde büyüdük. Dönemi biraz geriye alıp, 2008-2014 yapsak da sonuç değişmiyor; yine aynı ortalama g
[Devamı]
Fitch ne dedi? Merkez Bankası ne yapar?
Fatih Özatay, Dr.
25 Mart 2015
Fitch Türkiye’nin ne notunu değiştirdi ne de görünümünü. Açıklamasında para politikası açısından şu satırlar dikkat çekiciydi. “Piyasa baskısını azaltmak ve dış finansal istikrarı korumak için Merkez Bankası’nın 2013-2014’te faizleri keskin biçimde artırmasına yola açan gelişmelerin gösterdiği gibi, küresel risk alma iştahında oluşabilecek oynaklıklara karşı Türkiye’nin (koruyucu –ben ekledim) tamponları zayıf. ABD Merkez Bankası’nın para politikasını sıkılaştırmasıyla oluşacak yeni bir Türk finansal varlıklarının elden çıkarılması dalgası riski yüksekliğini koruyor; özellikle de Merkez Bankası kredibilitesi hakkındaki kaygılar sürmeye devam ederse. Seçimden sonra Merkez Bankası daha genişlemeci bir para politikası uygulamak için artan bir baskı altında kalırsa, politika uyumu ve kredibili
[Devamı]
Örnek aldığın ülkeler Bangladeş ve Arjantin olursa…
Fatih Özatay, Dr.
18 Mart 2015
Dün Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun mart ayı toplantısı vardı. Bu yazıyı toplantıda alınan karar açıklanmadan önce yazdım. Zira, döviz kuru bu kadar keskin biçimde yükselmişken ve ABD Merkez Bankası’nın faiz artırım kararı çok yaklaşmışken, Merkez Bankası’nın faiz indirerek kötü bir maceraya atılacağını hiç sanmıyorum. Umarım yanılmıyorumdur.
[Devamı]
Lira değer kaybetmiyor, dolar değer kazanıyor!
Fatih Özatay, Dr.
11 Mart 2015
Geçen haftaki yazımın başlığında iki soru yer alıyordu: “Büyüme sıfıra gider mi?” ve “Enflasyon yediye düşer mi?”. Son bir haftadaki gelişmeler çerçevesinde ilk soruya ‘evet’ yanıtını vermek daha kolaylaştı. İkinci soru için ise ‘hayır’ yanıtı daha bir anlamlı hale geldi.
[Devamı]
Büyüme sıfıra gider mi? Enflasyon yediye düşer mi?
Fatih Özatay, Dr.
04 Mart 2015
Son günlerde önemli veriler açıklandı; topluca değerlendirmeyi hak ediyorlar. Önce dün açıklanan şubat ayı enflasyonundan başlayayım. Şubat ayında tüketici enflasyonu biraz yükseldi ve yüzde 7.6 oldu. Yazıyı yazdığım masanın karşısında sesi kapalı ekonomi kanalından alt yazı geçiyor: ‘Son 13 ayın en düşük temel enflasyonu’. Merkez Bankası’nın faiz kararı verirken baktığı önemli göstergelerden I endeksi ile ölçülen fiyat artışlarını kastediyor. Evet, gerçekten de son 13 ayın en düşük temel enflasyonu gerçekleşti şubat ayında: Yüzde 7.7
[Devamı]
Aceleci Merkez Bankası…
Fatih Özatay, Dr.
25 Şubat 2015
Merkez Bankası (MB) Para Politikası Kurulu (PPK) dün toplandı ve saat 14’te merakla beklenen kararını açıkladı. Buna göre, faiz koridorunun üst sınırı 0.50 puan aşağıya çekildi ve yüzde 10.75 olarak açıklandı. Koridorun alt sınırını gösteren MB’nin gecelik borçlanma faizi ile koridor içinde belirlenen, adına ‘politika faizi’ denilen ama aslında politika faizi olmayan repo faizi 0.25 puan düşürüldü. Böylelikle koridorun alt sınırı yüzde 7.25, repo faizi ise yüzde 7.25 oldu. Öncelikle neden “adına ‘politika faizi’ denilen ama aslında politika faizi olmayan repo faizi” ibaresini kullandığımı açıklayayım.
[Devamı]
Yatırım: Neden bizde azalıyor da, onlarda azalmıyor?
Fatih Özatay, Dr.
18 Şubat 2015
Hukuk sisteminin çok sorunlu olduğu, mahkeme kararları ile o kararların bir kısmının dayandığı bilirkişi raporlarına güvenin olmadığı ve davaların sonuçlanmasının yıllar aldığı bir ülke sizce gönül rahatlığıyla yatırım yapılır bir ülke midir? Ya da düzgün verginizi ödüyor olsanız bile, “vergi müfettişleri bir gün bana da uğrayabilirler” korkusu taşıyorsanız, o ülkeye yatırım yapmak için istekli olur musunuz? Nüfusun yarısının kendisini ‘ikinci sınıf vatandaş’ gibi hissettiği bir ülkede yatırım yapma hevesi coşar mı?
[Devamı]
Garip işler (3)
Fatih Özatay, Dr.
14 Şubat 2015
Bir ülkede sadece bankacılık kesiminin bilançosunun düzgün olması yetmez. Şirketler kesiminde bilanço kırılganlıkları varsa, ani olumsuz şokların şirketleri zor duruma düşürmesi, gecikmeden bankaları da zor duruma düşürür.
[Devamı]
Garip işler (2)
Fatih Özatay, Dr.
13 Şubat 2015
Neden 27 Ocak günü, MB Başkanı, "Ocak ayı enflasyonu bir ay öncekine kıyasla 1 puan daha düşük gelirse, Para Politikası Kurulu olağanüstü toplanacak" açıklamasın yaptı? Özellikle enflasyonla mücadelede başarılı olamayan ülkelerde para politikası açısından önemli olan gelecekteki enflasyon. ‘Bugün’ açıklanan enflasyon, geçmişin dinamiklerini yansıtıyor.
[Devamı]
