Bizi dış koşullar mı soğutacak?
Fatih Özatay, Dr.
19 Temmuz 2011
İtalya'nın durumunun da devreye girmesiyle Avrupa Birliği'ndeki sorunlar arttı. Bu ortamda kredi alanın ve verenin de daha temkinli davranma ihtimali var.Ekonomide ısınmanın olup olmadığını anlamanın bir yolu, cumartesi bu köşede yer aldığı gibi, ısınmaya bağlı olarak ortaya çıkması beklenen sonuçlara bakmak. Bu açıdan enflasyon ve cari açık biçilmiş kaftan. Özellikle de ısınma ile ilgisiz fiyat hareketlerini dışlayan temel enflasyon göstergelerine ve yine ısınma ile ilgisiz nedenlerle cari işlemler hesabındaki bozulmaları dışlayan 'enerji fiyatlarının sabit kalması halinde ortaya çıkacak cari açığa' bakmak yararlı oluyor. Bu ikinci değişken, önemli bir ısınma sinyali veriyor.
[Devamı]
Buharlaşmayı önlemek: Ne yapmalı?
Fatih Özatay, Dr.
16 Temmuz 2011
Isınmaya karşı vergi artışları yoluyla maliye politikasının sıkılaştırılmasından yanayım. Anlamadığım bir sav ile başlayayım. Ekonominin ısındığını ileri sürünce Merkez Bankası'nın (MB) faiz arttırması gerektiğini söylediğinizi düşünenler var. İlla ısınma savından çıkarılacak sonuç bu mudur?
[Devamı]
İlla buharlaşma mı gerekiyor?
Fatih Özatay, Dr.
14 Temmuz 2011
Son iki çeyrekte özellikle de son çeyrekte özel tüketim harcamaları çok açık biçimde eğiliminin oldukça üzerinde. Yine konular üzerime üzerime gelmeye başladı. Elbette bir şikâyetim yok; şu yaz günü "Şimdi ne yazacağım" diye hangi köşe yazarı düşünüp durmak ister ki? Lakin salı günü bıraktığım yerden sürdürmek istiyordum, istemek ne kelime, 'sürdüreceğim' diye söz vermiştim, sürdüremiyorum, yani sözümde duramıyorum, sonraya kaldı, affola.
[Devamı]
Yeni para politikası başarılı oldu mu?
Fatih Özatay, Dr.
13 Temmuz 2011
Salı günü açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre geçen yılın ilk beş ayında 16.8 milyar dolar olan cari işlemler açığımız bu yılın aynı döneminde 37.3 milyar dolara çıktı. Rekor düzeydeki bu açığın çok önemli bir kısmı kısa vadeli sermaye girişleri ile finanse ediliyor. Gelişmiş ekonomilerdeki önemli sorunların çözümü için bir türlü mesafe alınamayınca cari açık ve bu açığın finansman biçimi Türkiye için risk oluşturmaya devam ediyor.
[Devamı]
Para politikası açısından tartışılması gereken konu
Fatih Özatay, Dr.
12 Temmuz 2011
Merkez Bankası'nın uyguladığı yeni para politikasının başarıya ulaşma şansı -hadi yok demeyeyim- çok az. Bağımsız bir otoritenin (Bankacılık Düzenleme ve Denetim Kurumu'nun-BDDK) desteği olmadan bir işe yaramayacak bir kararı, bir başka bağımsız otorite (Merkez Bankası-MB) alabilir ve diğerinin ona uymasını bekleyebilir mi? Koordinasyonu kim yapacak? Koordinasyon yapıldı diyelim, uyum konusunda bağlayıcılık nasıl sağlanacak? Bağlayıcılığı, kendisinden bağımsız olunan otorite (Hazine-bakan) sağlayabilir mi? Sağlarsa bağımsızlık kalır mı? MB'nin yeni politikaları hakkında tartışmalar yapılıyor. Ama bu sorulara odaklanılmıyor. Oysa bu sorular çok önemli çünkü BDDK'nin desteği olmadan MB'nin uyguladığı yeni para politikasının başarıya ulaşma şansı -hadi yok demeyeyim- çok az. Nedenle
[Devamı]
Bir yapısal reform önerisi
Fatih Özatay, Dr.
09 Temmuz 2011
Ders kitabı yazımını özendirmek ve asgari kalite standartlarını oluşturmak üzere yeni kurallar tasarlanmalı. Bilimsel dergiler bastıkları yazıların belli bir kalitenin üzerinde olmasını isterler. Bu nedenle bu dergilere gelen yazılar önce editör kurulundan bir üyenin süzgecinden geçer, sonra da yazının konusundaki uzman kişilere (hakemlere) gönderilirler. O hakemlerden gelen raporlara göre yazıların basılıp basılmayacağına karar verilir. Gerekirse de yazarlardan düzeltme istenilir. Şüphesiz bu belirttiklerim bilimsel olduğunu iddia eden her dergi için geçerli değil; geleni yayımlayan dergiler de var.
[Devamı]
Merkez Bankası bundan sonra ne yapacak?
Fatih Özatay, Dr.
07 Temmuz 2011
Merkez Bankası'nın ne yapacağını artık alışılageldik enflasyon hedeflemesi çerçevesinde düşünmemek gerekiyor.Kabaca 2008 ortası-2009 başları gibi bir tarihten itibaren ana enflasyonda daha önce gözlenen ataletin bir miktar kırıldığı gözleniyor. Ayrıca, Ekim 2010'dan bu yana artmasına karşın I göstergesi ile ölçülen yıllık temel enflasyonunun 2004'ten bu yana düşme eğiliminde olduğu saptanıyor.
[Devamı]
Potansiyel büyüme hızı değişti mi?
Fatih Özatay, Dr.
06 Temmuz 2011
Diziye ara verip güncele dönüyorum. Grafik 1'de 2007'nin son çeyreğinden bu yana mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH'nin) hareketleri var. Kolay okunsun diye 2008'in ilk çeyreğindeki GSYH değeri 100 olacak şekilde tüm diğer verileri endeks haline getirdim. 2008'in ilk çeyreğinin özelliği, küresel krizden önceki en yüksek GSYH değerine ulaşıldığı çeyrek yıl olması. Grafik 2'de ise yine mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH, 2000'in üçüncü çeyreği ile 2003'ün son çeyreği arasındaki dönem için gösteriliyor. Bu sefer 2000'in son çeyreği 100 olacak şekilde çizildi grafik. Ayrıca her iki grafikte de 100 değeri yatay çizgiler ile gösteriliyor.
[Devamı]
Enflasyon gelişmeleri
Fatih Özatay, Dr.
05 Temmuz 2011
Temel enflasyonun ne kadar temel enflasyonu gösterdiğine dair derin şüphelerim var. Bir ay öncesine göre tüketici fiyat artışı yüzde eksi 1.43 olarak açıklandı. Böylelikle mayıs ayında yüzde 7.2 olan yıllık enflasyon, haziran ayında yüzde 6.2'ye indi. Bu değer, 2003'ten bu yana gerçekleşen en düşük haziran ayı enflasyonu. 2006-2010 döneminde haziran ayı enflasyonlarının ortalaması yüzde eksi 0.14. Aynı değer 2007-2010 için ise yüzde eksi 0.26.
[Devamı]
Nasıl merak ettirilir? Nasıl çalıştırılır?
Fatih Özatay, Dr.
02 Temmuz 2011
Mevcut eğitimden yararlanmak için öğrencileri çalıştırmaya özendirmek gerekiyor. Bu başarılmadığı sürece sonuç alınamaz. Son zamanlarda akademik hayata ilişkin bayağı yazı yazdım. Bugün de farklı bir çerçevede o hayata ilişkin diziye devam ediyorum; öğrencilerle ilgiliyim temel olarak.
[Devamı]
