Nisanda cari açığın finansmanında yine sorun yaşandı
Fatih Özatay, Dr.
12 Haziran 2024
Dün üç önemli veri açıklandı. İşsizlik oranı bir ay öncesine kıyasla 0,1 puan azalarak yüzde 8,5 oldu. Geniş tanımlı işsizlik -atıl işsizlik- oranı ise yüzde 27,2 olarak gerçekleşti. Dikkat çekici olan, bu oranın bir ay öncesine kıyasla 3,1 puan artmasıydı. Aydan aya belirgin oynamalar gösterebiliyor işgücü verileri, ancak yine de oldukça yüksek bir artış bu. Dikkatle izlemek gerekiyor. Atıl işsizlik oranı keskin biçimde artarken, sanayi üretiminde de bir ay öncesine kıyasla yüksek bir düşüş yaşandı nisan ayında: Yüzde 4,9.
[Devamı]
Avrupa Parlamentosu seçimlerinin olası sonuçları
Nilgün Arısan Eralp
09 Haziran 2024
Bir Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri daha geldi çattı. Seçimler çok çalkantılı bir uluslararası konjonktürde, 6-9 Haziran tarihleri arasında 27 Avrupa Birliği (AB) üye ülkesinde yapılacak. Avrupa medyası bu konu ile meşgulken Türkiye basınında bu konuda çok fazla haber/değerlendirme çıkmıyor. Oysa AP hem AB karar alma süreci içindeki ağırlığı, hem de Türkiye ile ilgili alınan kararlardaki rolü nedeniyle ülkemiz açısından önem taşıyor. Ayrıca seçimlerden sonra AB’nin ve Avrupa Komisyonu’nun yeni başkanı belli olacak. Komisyon’un yeni üyeleri atanacak ve aralarındaki görev dağılımı da netleşecek. Bu konularda da ve özellikle AB’nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu’nun başkanının kimliğinde AP önemli rol oynayacak.
[Devamı]
Yönetim yerine Anayasa Mahkemesi yapısal reform yaptı
Fatih Özatay, Dr.
07 Haziran 2024
Bu köşede sık sık uygulanmakta olan programın önemli eksikleri olduğunu belirttim. Türkiye’yi bir üst lige terfi ettirecek önemli reformlardan söz etmiyordum; daha mütevazi -makroekonomik istikrarı sağlayacak adımların atılmasının gerekliliğinin altını çiziyordum: TÜİK’in kurumsal yapısının değiştirilmesi ve son yıllarda açıkladığı istatistiklerin TÜİK uzmanları ile kurum dışından uzmanların yer aldığı bir heyetçe incelenmesi, ihale yasasının değiştirilmesi ve Merkez Bankası’nın politik bağımsızlığının 2001’deki yasaya dönülerek ona iade edilmesi.
[Devamı]
Farklı enflasyon ölçümleri ve güven
Fatih Özatay, Dr.
05 Haziran 2024
Yıllık tüketici enflasyonu beklenen düzeyde gerçekleşti. Noktadan sonra iki haneye kadar şöyle: Yüzde 75,45. Uygulanmakta olan program oldukça eksik; sadece makroekonomik istikrarı sağlamaya yönelik bazı adımlar var. Onun da bütçe açığı kısmında önemli sorunlarla karşı karşıyayız. 2021 Eylül’ündeki gibi saçma ve de çok maliyetli yeni bir deneye kalkışılmazsa, program bu haliyle bile enflasyonda belirgin bir düşüş sağlayacak. 2024 sonu için hedef olduğu söylenen yüzde 38 düzeyine inmese bile yüzde 40’ın biraz üzerinde gerçekleşirse önemli bir yol alınmış olacak. Elbette bu da çok yüksek olacak ama yüzde 75 ile karşılaştırıldığında sevineceğimiz açık. Sonrası ise ne tür ek adımlar atılacağına bağlı.
[Devamı]
Şimdi buradan nereye gideriz?
Güven Sak, Dr.
04 Haziran 2024
Türkiye, Mayıs 2023’teki seçimlerden hemen sonra akıl yoluna dönmeye karar verdi. Hem ekonomi politikalarında hem de dış politikada. İyi oldu tabii. Ama aradan tam bir yıl geçti, Türkiye hala taşlı tarladan şoseye çıkmaya çalışıyor. Gelin hatırlayalım. Neden akıl yoluna dönmeye karar verdik bundan bir yıl önce? Deniz bittiği için elbette.
[Devamı]
Ekonomi ne zaman soğuyacak?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
01 Haziran 2024
Bu haftanın en önemlisi verisi bugün açıklanacak 2024 yılı 1. çeyrek ekonomik büyüme verisi. Bu yazıyı, TÜİK milli gelir verileri açıklanmadan önce yazdım; ancak ben ve benim gibi ekonomik gelişmeleri takip eden birçok ekonomistin beklentisi, ekonominin ilk çeyrekte de güçlü büyümüş olmasıdır.
[Devamı]
Sabır lütfen
Fatih Özatay, Dr.
31 Mayıs 2024
Son haftalarda Merkez Bankası’nın net dış varlıklarında belirgin bir artış gözleniyor. Grafikte, net dış varlıkların Ocak 2021’in ilk haftasından bu yana gelişimi var. Net dış varlıklar grafikte swaplardan da netleştirilmiş halde gösteriliyor. Yerel seçim öncesinde net dış varlıklar eksi 75 milyar dolara kadar inmişti. Sonrasında keskin bir artış gözlendi ve 27 Mayıs itibarıyla yaklaşık eksi 12 milyar dolara yaklaştı. Dolayısıyla, uygulanmakta olan eksik ekonomi programının ta başından beri karşı karşıya olduğu önemli bir sorunun giderek etkisini kaybedeceği bir süreç yaşıyoruz. Sadece dış varlık olarak bakıldığında ise karşımıza 27 Mayıs itibarıyla 145 milyar dolar tutarında bir büyüklük çıkıyor. Bir yıl içinde ödenecek dış borçla -ki 232 milyar dolar, karşılaştırıldığında hala alınacak b
[Devamı]
Ekonomik güvenlik
Fatih Özatay, Dr.
29 Mayıs 2024
Geçenlerde iktisatçı olmayan ama ekonomideki durumla da yakından ilgilenen birkaç arkadaşla sohbet ediyorduk. Güvenlik açısından Türkiye’nin önemli ekonomik sorunlarının neler olduğu gündeme geldi. Hangi göstergeler bu sorunları iyi yansıtırdı?
[Devamı]
Faiz sabit kaldı; ama likidite azaldı
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
25 Mayıs 2024
Bu haftanın en önemli gündemi Merkez Bankasının Para Politikası Kurulu Kararıydı. Merkez Bankası beklendiği üzere faiz oranlarını değiştirmedi. Politika faiz oranını %50 ile korudu. Yine beklendiği üzere, Para Politikası Kurulu Karar metninde yer alan en önemli konu; Türk lirasına dönüş sürecinde artan likidite fazlası ile yabancı kredilerin cazibesine yönelik idi. Biz de TEPAV bünyesinde her PPK toplantısı öncesinde yayımladığımız Değerlendirme Notu çerçevesinde bu riskleri ele almıştık. Yabancı kredilerdeki artışın Türk Lirası krediye erişim imkanlarının kısıtlı olması ile stabil kur ve yüksek faiz patikasına bağlı olarak ortaya çıkan faiz arbitrajı motivasyonlarıyla arttığına değinmiştik. TCMB bu hafta aldığı kararda, yabancı para kredinin her ne motivasyonla alındığına bakmaksızın, sor
[Devamı]
Faiz ne zaman düşürülecek?
Fatih Özatay, Dr.
24 Mayıs 2024
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) bugün 14’te faiz kararını açıklayacak. Sanıyorum bir değişiklik bekleyen yok; yüzde 50’de kalacak politika faizi. Asıl ilginç gelişmeler, Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinde, bankalara Türk Lirası verip karşılığında döviz aldığı swap tutarında ve bu iki işlemin bir sonucu olarak ortaya çıkan likiditede yaşanıyor. Bunların sonucunda para piyasası faizinin politika faizinden aşağıya doğru sapması ihtimali var.
[Devamı]
