İstihdam piyasası S.O.S veriyor
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
13 Ocak 2024
Bu yıl ve önümüzdeki yıllarda konuşmamız gereken en önemli konular arasında istihdam piyasası ve toplumsal refah yer alıyor. Son yıllarda uygulanan genişlemeci ve büyüme odaklı politikalara rağmen istihdam piyasası ve toplumsal refahta eksen kayıpları yaşanmış. Önümüz ise yüksek faiz oranları ve kısıtlı mali imkanlarla çok daha da zorlu.
[Devamı]
Siyaset daha ne kadar sabreder?
Fatih Özatay, Dr.
12 Ocak 2024
Kasım sanayi üretimi, istihdam oranı ve işsizlik oranı verileri açıklandı. Soru şu: Bu gidişata siyaset daha ne kadar tahammül eder? Temmuz-Kasım döneminde, yani üst üste beş aydır (mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış) sanayi üretimi bir ay öncesine kıyasla azalıyor. Aylık değişim oranları (yüzde) şöyle: Temmuz: -0,4; Ağustos: -0,8; Eylül: -0,1; Ekim: -0,3 ve Kasım: -1,4. Dolayısıyla, bir aylık hareket denilip geçilecek bir gelişme değil; beş aydır sürüyor.
[Devamı]
Enflasyonla Mücadele İçin Niyet Olmayınca-I
Fatih Özatay, Dr.
10 Ocak 2024
İlk grafikte 1924-2023 döneminde yıllık enflasyonların gelişimi ve ortalaması gösteriliyor. Ayrıca üç en yüksek yıllık enflasyon ve geçekleştiği yıllar işaretlenmiş durumda. Cumhuriyet’in ilk yıllarına giden tüketici enflasyonu yok. Yerine grafikte yer alan, ‘GSYH deflatörü’ olarak bilinen fiyat endeksindeki yıllık değişimler. Herhangi bir yılda gerçekleşen ortalama enflasyonu temsil ediyor. Kabaca üretici enflasyonu ile tüketici enflasyonunun ortalaması olarak düşünebilirsiniz. Yüz yılın ortalama enflasyonu yüzde 23,6.
[Devamı]
2023 kazasız bitti, ya 2024?
Güven Sak, Dr.
09 Ocak 2024
2023 hem dünyada hem Türkiye’de doğrusu kazasız bitti. Bir nevi, korkulan olmadı. Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) 24 aya yayılan faiz artırım sürecine rağmen, Amerikan ekonomisi resesyona girmedi, yüzde 3’ten fazla büyüdü. Çin’deki yavaşlama korkulduğu kadar büyük olmadı. Çin ekonomisi, sonuçta, hükümetin hedefi olan yüzde 5’e yakın büyüdü. Türkiye ekonomisi ise bir ödemeler dengesi krizine girmeden 2023 yılını kazasız atlattı.
[Devamı]
Kafkaesk bir sabah
H. Ekrem Cunedioğlu
08 Ocak 2024
“Gregor Samsa bir sabah huzursuz düşlerden uyandığında, kendini yatağında dev bir böceğe dönüşmüş olarak buldu.” Kafka’nın insanın kendine yabancılaşmasını anlattığı Dönüşüm adlı uzun hikayesi bu cümle ile başlar. Ticaret Bakanlığı’nın 4 Ocak’ta yayımladığı, firmaların üretim yerlerini dikkate alarak hesaplanan il bazında ihracat verilerine baktığım anda aklıma bu hikâye geldi. Ancak Ticaret Bakanlığı’nın bize sunduğu, Kafka’nın hikayesindekinin aksine bir öze dönüş hikayesi. Çünkü yeni verinin sunduğu ilk mesaj şu: TÜİK’in kamuya açık il bazında ihracat verilerini kullanarak yaptığınız tüm analizler aslında illerin gerçeklerini yansıtmıyor. Birçok il toplantısında bu yönde şikayetler duymuştum. Mesela, Bursa’da reel sektör temsilcilerine yaptığım bir sunumda Bursa’nın ihracatını değerlend
[Devamı]
2024 yılının kazananları ve kaybedenleri
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
06 Ocak 2024
Bu hafta 2024 yılında ne kadar kazanacağımız ve harcayabileceğimize ilişkin önemli veriler ve kararlar açıklandı. Nedir bunlar? Asgari ücret, memur maaşı ve emekli aylığı artışları, vergi ve kamusal ücret artışları, vs. Bu kararlar ve 2024 yılında uygulanması beklenen politikalar eşliğinde, yılının kazananlarının ve kaybedenlerinin kimler olacağını değerlendirmek istiyorum.
[Devamı]
Enflasyon: Kendimiz ettik kendimiz bulduk
Fatih Özatay, Dr.
05 Ocak 2024
Kendimiz ettik kendimiz bulduk. TÜİK’e göre 2023 yılını yüzde 64,8 düzeyinde bir enflasyon ile kapattık. İstanbul için İTO’nun hesapladığı enflasyon yüzde 74,9. ENAG ise yüzde 127,2 olarak ölçüyor 2023 enflasyonunu.
[Devamı]
Dış ticarette çifte rekor: Küresel ihracat ve ithalatta Türkiye’nin payı arttı
H. Ekrem Cunedioğlu
04 Ocak 2024
Ticaret Bakanlığı geçici verilerine göre, 2023’te mal ihracatı yıllık yüzde 0,64 artarken mal ithalatı yüzde 0,51 azaldı. Neredeyse yatay seyreden ihracat ve ithalat değerlerine bağlı olarak 2022’de 109,5 milyar ABD doları olan dış ticaret açığı 106 milyar ABD dolarına geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 69,9’dan yüzde 70,7’ye yükseldi. Bu kuru veriler dış ticaret cephesinde çok az da olsa başarılı bir yıl geçirdik şeklinde yorumlanabilir. Ancak ortada alkışı gerektirecek bir performans olmadığını da kabullenmek lazım. Şimdilik yapmamız gereken, dış ticaretle ilgili yapısal sorunlarımıza odaklanıp cari açığı azaltacak bir dış ticaret yapısına nasıl ulaşabiliriz sorusuna cevap aramak olmalı. Bunu yapmadan önce de mevcut durumu iyice anlamak çok önemli.
[Devamı]
2024 Para Politikası
Fatih Özatay, Dr.
03 Ocak 2024
Güzel bir yıl olması umuduyla yılın ilk yazısının başına oturduğumda “hangi konuyu yazayım” diye düşünürken -eski- meslek sapması ağır bastı: Merkez Bankası’nın 2024 Para Politikası raporunu kısaca değerlendirmeye karar verdim.
[Devamı]
2023 yılı ekonomi karnesi
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
30 Aralık 2023
2023 yılını kapatmakta olduğumuz bu günlerde geriye dönük bir değerlendirme yapmanın uygun olacağını düşünüyorum. Zira 2023 yılı iki farklı ekonomik politika setinin uygulandığı bir yıl oldu. 2023 yılının ilk 5 ayına ultra genişlemeci para ve maliye politikaları ile artan piyasa düzenleme ve kontrolleri damgasını vurdu. Yılın ikinci yarısında ise kademeli bir çerçevede sıkılaşan bir para politikası ile ekonomimiz şekillendi. Kamu maliyesinde yaz aylarında vergi oranlarında artışla bütçedeki açılma kontrol altına alınmaya çalışılsa da artan giderler kaynaklı maliye politikası genel olarak genişlemeci çerçevede uygulandı. Piyasa kontrol ve düzenlemelerinde bir takım sadeleşme adımları atılsa da 2018 sonrası ekonomik hayata giren birçok düzenlemeye devam edildi.
[Devamı]
