Doğru adım ama yetersiz
Fatih Özatay, Dr.
10 Aralık 2011
Adımlar piyasaları rahatlatmaya yetecek oranda değil. İki gündür Avrupa çok hareketli. Önce Avrupa Bankacılık Kurumu (EBA), arkasından ise Avrupa Merkez Bankası (ECB) bazı kararlar aldılar. Perşembe akşamı Avrupalı liderler bir araya geldiler ve cuma sabahının erken saatlerine kadar görüştüler. Kararlardan önce sorunlar:
[Devamı]
Avrupa'da kredi daralması olacak mı?
Fatih Özatay, Dr.
08 Aralık 2011
Yeni kurulan Avrupa Bankacılık Kurumu'nun yaptığı hesaba göre Avrupa'daki bankaların 106 milyar euro sermaye açıkları var. Üçüncü çeyrekte ne kadar büyüdüğümüzü öğrenmeye az kaldı. Elbette daha önemli olan, gelecek sene büyümenin nasıl şekilleneceği. Orta Vadeli Program’daki resmi tahmin başta olmak üzere tüm tahminler büyüme oranımızın önemli ölçüde düşeceği yönünde. Büyüme oranımızın hangi düzeyde gerçekleşeceği, hatta küçülüp küçülmeyeceğimiz, Avrupa’da olacak bitecek ile yakından ilgili.
[Devamı]
Enflasyonda gelişmeler
Fatih Özatay, Dr.
07 Aralık 2011
Enflasyon kasım ayında belirgin biçimde yükseldi. Bir yıl öncesinin aynı ayına kıyasla tüketici fiyatlarındaki artış hızı yüzde 9.5 oldu. Yılsonu enflasyonunun ne yazık ki yüzde 10'un biraz yukarısında gerçekleşmesi bekleniyor. 2011 sonu hedefinin yüzde 5.5 olduğu hatırlanırsa, hedeften önemli biçimde sapıldığı anlamına gelecek bu gelişme. Enflasyondaki bu yükseliş eğilimi 2012'de de sürer mi?
[Devamı]
Enflasyon daha da yükselir mi?
Fatih Özatay, Dr.
06 Aralık 2011
Enflasyonda yaşanan artış eğilimi kalıcı olmayacak. Kasım enflasyonu açıklandı. Tüketici fiyatlarının yıllık artış hızı yüzde 9.5’e yükseldi. 2011 sonunda ise enflasyonun yüzde 10 dolaylarında olması bekleniyor. Bu yükselişte ağırlıklı olarak iki unsurun belirleyici olduğu anlaşılıyor: İşlenmemiş gıda fiyatları hızlı bir artış gösterdi. Vergi düzenlemesinin etkileri kasım ayında da sürdü. Enflasyon bekleyişlerini bozarak ileriye yönelik sözleşmelere yansıyıp, maliyetlerin artış hızını yukarıya çekmedikçe bu unsurların enflasyon dinamiği açısından büyük bir önemi yok. Ancak bu olumlu sonuca ulaşmadan bir de temel göstergelere bakmak gerekiyor.
[Devamı]
BDDK ve TCMB birleştirilmeli mi?
Fatih Özatay, Dr.
03 Aralık 2011
2010'un sonundan bu yana yaşadıklarımız çerçevesinde, BDDK ile MB'nin birleştirilmelerini tartışmakta yarar var. Küresel krize giden süreçte gelişmiş ülkelerde uygulanan para politikasının da rol oynadığı düşünülüyor. Bu nedenle de para politikası alanında yeni akademik arayışlar sürüyor. Parasal iktisatçıların bir kısmı “Hem fiyat istikrarını hem de finansal istikrarı aynı anda gözeten bir enflasyon hedeflemesi rejimi nasıl olmalı” sorusunu yanıtlamaya çalışıyorlar. Şimdiden birkaç tane kaliteli akademik çalışma gün ışığına çıktı bile. ‘Bir kısmı’ diyorum, zira bazı çalışmalar kendilerini sadece enflasyon hedeflemesi rejimi ile sınırlamak durumunda değiller. Bir ara bu çalışmaların ilk bulgularına değineceğim.
[Devamı]
Kısır sarmal
Fatih Özatay, Dr.
01 Aralık 2011
İtalya'nın borç oranı yüksek düzeyde: % 120. Faizin bu kadar yüksek olmasının temel nedenlerinden biri de bu yüksek borç oranı düzeyi. Salı günü yapılan ihalede İtalya Hazinesi 7.5 milyar euro borçlandı. Üç yıl vadeli tahvilin faizi yüzde 7.89, on yıl vadeli tahvilin ise yüzde 7.56 olarak belirlendi. Bir ay önceki ihalede on yıl vadeli tahvilin faizi yüzde 6.06 olmuştu. İtalya'da son on iki aylık ortalama enflasyon yüzde 2.5 düzeyinde. Önümüzdeki yıllarda da bu düzeyin üç aşağı beş yukarı geçerli olacağı düşünülürse söz konusu faiz düzeyleri, enflasyondan arındırılmış olarak yaklaşık yüzde 5'e karşı geliyor. Kısacası, İtalya şu anda ancak yüzde 5 düzeyinde reel faiz ödemeye razı olarak borçlanabiliyor. OECD, 2011 yılında İtalya'nın büyüme hızının yüzde 0.5 olarak gerçekleşmesini bekliyor.
[Devamı]
İtalya'nın yüksek faizinden alınacak dersler var
Fatih Özatay, Dr.
30 Kasım 2011
Uluslararası piyasalar haftaya oldukça iyimser başladılar. Avrupa Birliği'nin giderek büyüyen yangını nihayet söndürecek bir şeyler yapacağı beklentisi ortalığı kapladı. Elbette "Bu kaçıncı?" diye sorabilirsiniz. Haklısınız. Avrupalıların şapkadan bu sefer gerçek bir tavşan çıkarmasını piyasalar bekleyedursun ben biraz başka konular hakkında dedikodu yapayım. Faiz haddinin belirlenmesi üzerinde durmak istiyorum bugün.
[Devamı]
Yeni bir ekonomik program gereksinimi (4)
Fatih Özatay, Dr.
29 Kasım 2011
Türkiye'nin bu tasarruf oranlarıyla kişi başına gelir düzeyini, zengin ülkelerin düzeylerine yakınlaştırması oldukça zor. Bir süre önce bir diziye başlamış ve aralıklarla bu diziyi sürdüreceğimi belirtmiştim. Henüz ara vermeye fırsat olmadı; bugün de dördüncü yazıyla devam ediyorum. Hatırlarsanız dizinin başlığından hoşnut olmadığımı ima etmiştim. Üç yazı yazdıktan sonra en iyisi başlığı değiştirmeden bırakmak ama siz ‘yeni bir ekonomik program gereksinimi’ yerine ‘yeni bir uzun vadeli ekonomik program gereksinimi’ ya da ortada ‘eskisi’ olmadığı için sadece ‘uzun vadeli ekonomik program gereksinimi’ diye de okuyabilirsiniz. Sanırım öylesi meramım açısından daha uygun. Daha önce bu köşede Türkiye’nin az tasarruf yapan bir ülke olduğunu sıkça okudunuz. Tasarruf miktarımız, hızla büyümek için
[Devamı]
Yeni bir ekonomik program gereksinimi (3)
Fatih Özatay, Dr.
26 Kasım 2011
Krizler sırasında dış açığımız iyileşiyor ama bu iyileşmeye sevinemiyoruz çünkü bunun nedeni ekonominin küçülmesi oluyor. Merkel, Sarkozy ve İtalya’nın yeni başbakanı Monti perşembe günü Strasbourg’da bir araya geldiler. Yapılan basın toplantısında, Merkel hem ortak bir tahvil (Eurobond) ihraç edilmesine hem de Avrupa Merkez Bankası’nın tüm gücüyle devreye girmesine karşı olduğunu bir kez daha açıkladı. Kısacası Almanya tarafının bilinen tavrı sürüyor. Bu tavır çoğu analiste göre Avrupa’yı tam gaz duvara toslamaya doğru götürüyor. ABD’de ise bütçede kesintiye gitmek için kurulan uzlaşma komitesi uzlaşamadan dağıldı. Cumhuriyetçiler zenginlerden daha fazla vergi alınmasına yine karşı çıktılar. Demokratlar da bazı harcama kalemlerinde indirime gidilmesine.
[Devamı]
Yeni bir ekonomik program gereksinimi (2)
Fatih Özatay, Dr.
24 Kasım 2011
Üretimimiz ara malı, yatırımlarımız da yatırım malı ithalatına çok bağlı. Bir de net enerji ithalatçısı olunca ortaya çıkan resme şaşırmamak lazım. Fırsat buldukça, salı günü ‘yüksek büyüme – (değişmeyen yüksek) işsizlik oranı’ bakış açısından ele aldığım, ‘yeni bir ekonomik program gereksinimi’ konusuna eğilmek istiyorum. ‘Yeni bir ekonomik program’ yerine ‘yeni bir ekonomik model’ ya da ‘yapısal reformlar’ da diyebilirdim. Demiyorum; ikincisinin tam olarak ne anlama geldiği açık değil benim için, üçüncüsünün ise kullanıla kullanıla içi boşaldı/boşalacak. Bu konuda yazacağım yazılar, yeni olgular ortaya koymayı amaçlamıyor. Yazacaklarımın bir kısmı daha önce bu köşede ya da başka köşelerde dile getirildi. Belki arada az değinilen olgulara da yer verebilirim. Neyse... Daha önce tartışılmış
[Devamı]
