Nasıl oluyor da oluyor? Faiz ve kur - 2
Fatih Özatay, Dr.
08 Haziran 2011
Dizinin faiz haddi ve döviz kuru bölümüne bir grafik ve birkaç soru ile başlamıştım. Oradan devam ediyorum. Sorduğum son soru şöyleydi: "Yüksek faize yüksek kur mu karşı gelir, yoksa düşük kur mu?" Bu sorunun yanıtı "her ikisi de doğru olabilir, faiz haddinin yükselmesinin arkasındaki nedene bağlı" şeklinde.
[Devamı]
Merkez Bankası'nın işi giderek zorlaşıyor
Fatih Özatay, Dr.
07 Haziran 2011
Ortada bu kadar belirsizlik varken ve cari açıktaki yükselmeye rağmen, politika faizi neden düşürüldü. Yeni politikasını uygulamaya henüz koymaya başladığı sıralarda, Merkez Bankası (MB) yetkililerince yapılan sunumlarda kullanılan önemli iki grafik var. İlkinde, farklı çıktı açığı için 'finansal istikrarı sağlayan politika faizi' ile 'fiyat istikrarını sağlayan politika faizi' yer alıyor. Bu grafik, üretim düzeyi belirgin biçimde artarken finansal istikrar için gerekli olan faiz haddinin, fiyat istikrarı için gerekenden daha yüksek olduğunu düşündüğünü gösteriyor MB'nin. Şöyle: Üretim artışı hızlı olsun ve üretim düzeyi potansiyel üretim düzeyinin üzerinde bulunsun ya da ona hızla yaklaşsın. Enflasyon hedefiyle uyumlu olan faiz düzeyinin, üretim artışı hızlı olduğu için finansal
[Devamı]
Akademik hayata ilişkin bazı gözlemler
Fatih Özatay, Dr.
04 Haziran 2011
Eğitim uzmanı değilim. Üniversite eğitimi üzerine araştırmam yok. Yazdıklarım öğretim üyeliğimde elde ettiğim deneyimlerle ilgili. Akademik dünyadaki olumsuz özendirme mekanizmalarını ve bunların doğurduğu garip sonuçları ele alacağımı söylemiş, ama bu konu hakkında bir şeyler karalamayı ertelemiştim. Bu erteleme riskliydi: Bu köşeyi izleyenler açısından akademik hayata ilişkin önemli çözümlemelerin yer alacağı bir dizi yazı beklentisi doğurmuş olabilirdi. Böyle bir beklenti haklı olmaz.
[Devamı]
O saygınlık kolay kazanılmadı
Fatih Özatay, Dr.
02 Haziran 2011
Kredi artış hızının aslında çok da yüksek olmadığını göstermek için TCMB raporlarında lütfen anlamsız göstergelere başvurmayın.Birkaç yıl önce bu dünyaya veda eden ve tanınmış bir iktisatçı olan R. Dornbusch'un özlü bir sözü vardı. Mealen şöyle diyordu: "Gelişmekte olan bir ülkenin merkez bankası, parasının değerli olmadığına piyasaları ikna etmek üzere çok farklı reel kur endeksleri hesaplayıp kamuoyuna açıklamaya başlarsa, bilin ki o ülkenin parası değerlidir ve ülke önemli sorunlarla karşı karşıyadır."
[Devamı]
Nasıl oluyor da oluyor? Faiz ve kur - 1
Fatih Özatay, Dr.
01 Haziran 2011
Daha önce 'Nasıl oluyor da oluyor?' dizisinde cari açık, büyüme ve para politikası bölümleri yer almıştı. Bu defa faiz haddi ve döviz kuru üzerine bir dizi yazının yer alacağı bölüme başlıyorum. İşe bir grafik ile başlayayım ve bazı sorular sorayım.
[Devamı]
Unutmamak bazen yararlıdır
Fatih Özatay, Dr.
31 Mayıs 2011
Yapılan akademik bir çalışmada çoğu bankanın 1998 krizinden ders almadığı ve risk kültürünü değiştirmediği sonucuna ulaşıldı. Daha önce sözünü birkaç kez ettiğim internet sayfasında, yine ilginç bir akademik çalışmanın herkesin anlayacağı dille yazılmış özet bulguları yer alıyor. Çalışmanın adı küresel kriz sırasında yayımlanan ve Türkçeye de çevrilen bir kitabın ismine gönderme yapıyor; finansal krizler ile ilgilenenler büyük ihtimalle hatırlayacaklar: Bu Defa Farklı.
[Devamı]
Bir mikro reform örneği
Fatih Özatay, Dr.
28 Mayıs 2011
Yazılı kuralları bir gecede değiştirmek mümkün. Oysa davranış biçimlerini değiştirmek uzun bir süre gerektiriyor genellikle. Son cumartesi yazımda, bu cumartesi akademik dünyadaki olumsuz özendirme mekanizmalarını ve bu mekanizmaların doğurdukları garip sonuçları ele alacağımı söylemiştim. Bu işi ertelemem gerekiyor. Erteleme nedenim şu: Geçen cumartesi bürokrasiye ilişkin verdiğim olumsuz örnekle yetinmemem gerekiyor. Bu olumsuzluğun nasıl ortadan kaldırılabileceği ile de ilgili birkaç öneri ileri sürmekte yarar var. Özendirme mekanizmalarıyla ilgilenmemin nedeni, kurumsal yapı tarafından belirlenmeleri. Kurumsal yapı, bir ülkenin ekonomik performansını belirleyen en önemli unsurların başında geliyor. Ekonomik performans iç açıcı değilse bu durumda kurumsal yapıya yakından bakmakta fayda
[Devamı]
Neden tedirgin olmalıyız?
Fatih Özatay, Dr.
26 Mayıs 2011
Yaşamakta olduğumuz günler çok ilginç günler. Tablo her türlü gelişmeye açık. Sağduyusu olan elinden gelen önlemi alır.Tedirgin olmak için çok sayıda geçerli neden bulunuyor. Bir kez daha alt alta sıralamakta yarar var bu nedenleri. Birincisi, cari işlemler açığı çok yüksek düzeyde. İkincisi, bu yüksek açık büyük ölçüde kısa vadeli sermaye girişleri ile finanse ediliyor. Üçüncüsü, kısa vadeli sermaye girişlerinin aynı hızla sürmesi beklenmiyor. Yüksek miktarda kısa vadeli sermaye girişlerine yol açan unsurlar geçici: Eninde sonunda gelişmiş ülkelerde faizler yükseltilecek, küresel kriz sonrasındaki parasal genişleme ortadan kaldırılacak.
[Devamı]
Nasıl oluyor da oluyor? Para politikası - 5
Fatih Özatay, Dr.
25 Mayıs 2011
Geçen hafta 'Nasıl oluyor da oluyor?' dizisinin para politikası bölümünün dördüncü yazısında güncele gelmiş ve Merkez Bankası'nın son aylarda uygulamakta olduğu yeni para politikasının neden şu ana kadar başarısız olduğu üzerinde durmuştum. Bugün yine güncel bir konuyu ele alıyorum. Sorular şunlar: Küresel krizden alınan dersler ışığında para politikası uygulaması nasıl değişecek? Enflasyon hedeflemesi rejiminden vaz mı geçilecek yoksa yeniden düzenlenip uygulamaya devam mı edilecek?
[Devamı]
Bodoslama mı?
Fatih Özatay, Dr.
24 Mayıs 2011
Kısa vadeli sermaye girişlerini kısıtlamaya yönelik önlemler yararlı olabilir; oysa kategorik bu önlemleri reddediyoruz. Mart 2011 itibariyle son on iki aylık cari işlemler açığımız 60.5 milyar dolarla rekor düzeye ulaştı. Türkiye'nin hızla büyüdüğü dönemlerde yüksek miktarda cari işlemler açığı verdiği artık hemen herkesin bildiği bir olgu. Şöyle de belirtebiliriz: Saatte en fazla 120 km hız yapacak bir otomobili 200 ile sürmeye kalkınca araba önce bir yerinden (cari işlemler tarafından) garip sesler vermeye başlıyor. Önemli soru şu: Bu ses tüm arabaya yayılır ve araba dağılır mı?
[Devamı]
