Kıymet bilmek
Fatih Özatay, Dr.
03 Kasım 2023
Dış politika uzmanı arkadaşlarım var. Onlar bana ekonomide ben de onlara dış politikada işlerin nasıl gittiğini sıklıkla sorarız. Dün yolda karşılaştığım o arkadaşlarımdan biri yine ekonominin nasıl gittiğini sordu. Birkaç gündür bir çalışmayı bitirme telaşındayım, arkadaşım da öğle yemeğine gitmek için kendisini bekleyenlerin baskısı altında. Dolayısıyla kısadan yanıtlamak gerekiyordu soruyu. Şöyle oldu cevabım:
[Devamı]
Riski düşürmeden zor
Fatih Özatay, Dr.
27 Ekim 2023
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) bugün faiz kararını açıklayacak. Karar öncesinde, para politikası açısından son durumu değerlendirmek üzere TEPAV ‘Para Politikası Değerlendirme Notu’ yayımlamaya başladı. İlki Eylül PPK toplantısından önce, ikincisi de salı günü yayınlandı. Bu not bir grafikle başlıyor. O grafiği buraya taşıyorum; çok şey söylüyor çünkü.
[Devamı]
TCMB’nin işini kolaylaştırmak
Fatih Özatay, Dr.
25 Ekim 2023
Dünyanın içinde bulunduğu durumda merkez bankası bağımsızlığından söz etmek biraz ‘garip’ kaçacak. Ama yaşamakta olduğumuz yüksek enflasyon ortamından kazasız belasız çıkmak istiyorsak, bağımsızlığın önemini vurgulamak gerekiyor. Zira Ekim ayı para Politikası Kurulu (PPK) önümüzdeki perşembe günü yapılacak. TCMB’nin bağımsızlığı yolunda yapılacak yasal düzenlemeler, hiç şüpheniz olmasın hem risk primini hem de döviz kurunu enflasyonu düşürecek yönde etkiler ve PPK üyelerinin işini kolaylaştırır. Neden?
[Devamı]
Arjantin’den ayrıştığımız noktalara sevinmek
Fatih Özatay, Dr.
20 Ekim 2023
Çok şükür. Arjantin giderek bizden ayrışıyor. Hem enflasyon açısından hem de anketlerde önde giden ama kısa süre sonra yapılacak seçimlerde parlamentoda çoğunluğu sağlaması pek mümkün görünmeyen başkan adayı Javier Milei’nin pesoyu atıp ABD dolarını kullanmak için verdiği söz açısından. Bir ara Başkan Menem zamanında da (1989-1999), Arjantin içine düştüğü istikrarsızlıktan kurtulmak için ciddi biçimde ABD dolarını ‘yerli’ para birimi olarak kullanmayı düşündü. Bu yönde yapılan açıklamalar hem ABD’de hem de Arjantin’de tartışmalar yarattı. ABD Kongresi konunun uzmanlarını çağırıp böyle bir uygulamanın ABD’ye getirebileceği olası riskleri ve yararlarını dinledi. Bu proje hayata geçmedi.
[Devamı]
Kredi kartı kullanımında atılan taklalar
Fatih Özatay, Dr.
18 Ekim 2023
Seçimden sonra göreve başlayan yeni Hazine ve Maliye Bakanı, Türkiye’nin rasyonel bir ekonomi politikasına dönmek zorunda olduğunun altını çizmişti. Alınan kararlarla, en azından maliye ve para politikasında rasyonele dönüş yoluna girdiğimiz görülüyor. Ancak oldukça zorlu bir yol olduğu açık. O kadar çok mıntıka temizliği yapılması gereken alan var ki.
[Devamı]
Finansman sorunu sürüyor: Şimdilik mi?
Fatih Özatay, Dr.
13 Ekim 2023
Dün basında, Hazine ve Maliye Bakanı’nın büyük uluslararası finans kurumu temsilcileriyle yaptığı görüşmede, temsilcilerin, özellikle, rasyonele dönüşü hedefleyen programdan tersine dönüş yaşanıp yaşanmayacağı üzerinde durdukları haberleri vardı. Son yazımda yer verdiğim Financial Times Türkiye incelemesinde ve IMF’nin son Türkiye notunda da aynı risk dile getiriliyordu. Bu vurgu yeni de değil; uzun bir süredir hem bu köşede hem de başka uzmanların analizlerinde bu riskin altı çiziliyor ve bir U-dönüşün olmayacağına Türkiye ekonomisi ile ilgilenenlerin ikna edilmesinin gerekli koşul olduğu belirtiliyor.
[Devamı]
Tersinemez mi değil mi?
Fatih Özatay, Dr.
11 Ekim 2023
“İleriye ilişkin belirsizliklerin, önünü görmeyi zorlaştırarak planlama ufkunu daraltmasının yatırımları olumsuz etkilemesinin temel nedeni, yatırımların ‘tersinemez olması -terse çevrilemezlik özelliği.”
[Devamı]
Bir çırpıda değişmeyeceğine göre
Fatih Özatay, Dr.
04 Ekim 2023
Pazar günü İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi Eylül değerleri açıklandı. Bu yazı gün yüzüne kavuştuğunda (3 Ekim) TÜİK de Eylül tüketici enflasyonunu kamuoyuna duyuracak. Umarım son iki ayda olduğu gibi ‘resmi enflasyon’ söylemine gerek kalmaz ve açıklanan istatistiklere güven duyulması yolunda bir adım daha atılır.
[Devamı]
Üç soru üç yanıt
Fatih Özatay, Dr.
29 Eylül 2023
✔ Makro değişkenlerin eğilimlerinde keskin dönüşlerin yaşandığı dönemlerde, bir yıl öncesi ile yapılan karşılaştırmalar yararlı olmayabiliyor. Oluşması beklenen yeni eğilimi daha iyi sergileyebilmek için bir çeyrek ya da bir ay öncesine kıyasla değişimlere bakmak gerekebiliyor.
[Devamı]
Çok düşük reel ücret sorunu
Fatih Özatay, Dr.
27 Eylül 2023
Cuma günü, New York Times’daki köşesinde, ekonomi alanında Nobel ödülü olan Paul Krugman otomotiv işçilerinin ABD’deki grevini ele almış. Genelde sanayi sektöründe özelde de bu işkolunda reel ücretlerin yıllardır baş aşağı gitmesine dikkat çekiyor. Bu olgu ile ABD’de sendikaların gücünü kaybetmesi ve toplam işçilerin sendikalı olanların payının giderek azalması arasında bir bağ kuruyor. İşçilerin daha iyi pazarlık yapacak hale gelmeleriyle daha iyi işler yaratılabileceğini vurgulayarak yazıyı sonlandırmış.
[Devamı]
