Arşiv

  • Mart 2024 (18)
  • Şubat 2024 (19)
  • Ocak 2024 (18)
  • Aralık 2023 (17)
  • Kasım 2023 (14)
  • Ekim 2023 (15)
  • Eylül 2023 (12)
  • Ağustos 2023 (21)
  • Temmuz 2023 (18)
  • Haziran 2023 (13)
  • Mayıs 2023 (9)
  • Nisan 2023 (9)

    Beka sorunu
    Fatih Özatay, Dr. 24 Mayıs 2023
    ‘Beka’ sözcüğü çok sık kullanılıyor. Ağırlıkla da siyasette. Arapça kökenli bir sözcük olan bekanın Türk Dil Kurumuna göre Türkçe karşılığı ‘kalıcılık, ölmezlik’. Türkçe karşılığını esas alınca, “Türkiye’nin beka sorunu” yerine “Türkiye’nin kalıcılığı sorunu” demek bayağı bir ürkütücü oluyor. En iyisi ben ‘beka’ sözcüğünü kullanarak yazıya devam edeyim. [Devamı]
    Bu sürdürülemez noktaya nasıl geldik?
    Fatih Özatay, Dr. 19 Mayıs 2023
    Ekonomik durumun ve bu durumu yaratan politikaların sürdürülemez olduğu bu işle ilgilenenler açısından sanıyorum açık. Politikaların değişmesi gerekiyor. İkinci turdan çıkacak sonuca göre bu değişimin istenilir yönde olup olmayacağını öğreneceğiz. Peki, ekonomide bu sürdürülemez noktaya nasıl geldik? [Devamı]
    Üçer aylık enflasyon hedefleri/tahminleri
    Fatih Özatay, Dr. 12 Mayıs 2023
    Seçim sonrasında ekonomi politikasında makule dönülmesi halinde para politikasının nasıl şekillenebileceği (ya da şekillenmesi gerektiği) üzerinde durmak istiyorum bugün. Bu çerçevede, ‘üç aylık enflasyon hedefleri’ konulacağına dair son zamanlarda dile getirilen açıklamaları ele alacağım. Kastedilen, tam olarak enflasyon hedefi mi yoksa enflasyon tahmini mi çok açık değil. Açık olmasa da para politikası açısından benzer etkileri olacağı için, böyle bir açıklamanın sakıncalarını ve yararlarını tartışmak gerekiyor. [Devamı]
    Asgari ücret büyümeden pay alsaydı
    Fatih Özatay, Dr. 10 Mayıs 2023
    Geçen hafta TÜİK’in 2022 yılında yaptığı ama 2021 yılını referans alan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması yayınlandı. Sürpriz yok. Gelir dağılımındaki bozukluk artarak devam ediyor. Mesela şu: En yüksek gelire sahip yüzde 20’nin toplam gelirden aldığı pay, bir yıl öncesine göre 1,3 puan artarak yüzde 48’e çıktı. Buna karşılık, en düşük gelire sahip yüzde 20’nin payı çok küçük bir azalışla yüzde 6’ya indi. 2022’yi referans alan çalışma açıklandığında, büyük ihtimalle, en yüksek gelire sahip olan yüzde 20’nin toplam gelirden aldığı pay biraz daha yükselecek. [Devamı]
    GSYH’nin yüzde 7’si civarında bütçe açığı riski
    Fatih Özatay, Dr. 05 Mayıs 2023
    Birikmiş sorunlar o kadar çok ki, seçim sonrasında makule dönmeyi amaçlayan bir senaryonun karşılaşabileceği güçlükleri tartışmak bir türlü bitmiyor. Bu konuda son yazıyı geçen Perşembe günü yazmıştım. Bugün maliye politikası ile devam ediyorum. [Devamı]
    Emekçinin perişan hali
    Fatih Özatay, Dr. 03 Mayıs 2023
    Dün ‘1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’ idi. Bu vesileyle, gelin işgücü piyasasındaki bazı sevimsiz gerçeklere bakalım bugün. TÜİK verilerine göre çalışabilir yaşta 65,2 milyon kişi var Türkiye’de. Bunların önemli bir kısmı ya işgücünde değil ya da işsiz. Sadece yüzde 48,3’ünün bir işi var (31,5 milyon kişi). Geniş tanımlı işsizlik oranı ise yine TÜİK verilerine göre yüzde 23,4 (Şubat ayı atıl işgücü oranı). Çalışanların yüzde 26’sı sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı değil. Sadece yüzde 14,3’ü sendikalı. Ortalama bir haftada çalışılan saat sayısı ise 44,4 saat. [Devamı]
    Çapa ihtiyacı
    Fatih Özatay, Dr. 28 Nisan 2023
    Salı günü yazıyı şöyle bitirmiştim: “Ekonomide makule dönmeyi vaat eden bir programı uygulayacak kadronun seçimden hemen sonra geminin dümenine geçmeyeceği ortada; bir süre alacak. O süre içinde neler yaşanabilir? Yanıtlaması daha zor bir soru.” Yanıtlamaya çalışayım. [Devamı]
    Yaklaşan yerel seçimler uygulanacak ekonomi programını nasıl etkiler?
    Fatih Özatay, Dr. 26 Nisan 2023
    Seçim sonrasında uygulanabilecek ekonomi programları alternatiflerini ve karşılaşılabilecek güçlükleri tartışmaya başlamıştım. Farklı senaryolar vardı. İlki makule dönüş senaryosuydu. Açıklanan programlara bakınca, makule dönüş, Millet İttifakı’nın her iki seçimi de kazanması halinde gerçekleşebilecek senaryoydu. Cumhur İttifakı her iki seçimi de kazanırsa ortaya çıkma ihtimali olan üç senaryo vardı: ‘Yarı makule dönüş’, ‘şu anda uygulanan sürdürülemez ekonomi programının sürdürülmeye çalışılması’ ve ‘tamamıyla kontrol ekonomisine geçilmesi’. Bir de, özellikle yerel seçime kadar, ekonomide belirgin oynaklıkların yaşanabileceği, bir seçimi bir ittifakının, diğerini ise öbür ittifakın kazanma senaryosu vardı. ‘Makule dönüş’ten ne anladığımı daha önce açıklamıştım: Kısaca, hem istikrarı sağla [Devamı]
    Kapalıçarşı’da yükselen döviz kuru
    Fatih Özatay, Dr. 19 Nisan 2023
    Dün saat 10.27.33’te Kapalıçarşı’da bir dolar 19.97 liradan alınıp 20.10 liradan satılıyordu. Oysa aynı dakikalarda bankaların alış-satış fiyatları 19.30-19.40 arasındaydı (verileri Özgür Demirtaş’ın kur kotasyonlarını gösteren bir ekranın fotoğrafının eklendiği tweetinden aldım). Bu, sadece dün ortaya çıkmış bir gariplik de değil; birkaç gündür devam ediyor. ‘Şans Sohbetleri’nde Ali Aağaoğlu ile Hakan Güldağ da aynı konuyu ele almışlar dün. Sohbetlerinin başlığı ‘Faizden sonra kur ve altında çoklu fiyat’. [Devamı]
    Makule dönüşün karşılaşabileceği güçlükler
    Fatih Özatay, Dr. 14 Nisan 2023
    Seçim sonrasında uygulanabilecek ekonomi programları alternatiflerini tartışmaya başlamıştım Salı günü. Makule dönülmesi halinde liranın ana eğiliminin (reel olarak) değerlenme yönünde olacağını nedenleriyle belirtmiştim. Farklı senaryolar da vardı: Yarı makule dönüş, şu anda uygulanan sürdürülemez ekonomi programının sürdürülmeye çalışılması, tamamıyla kontrol ekonomisine geçilmesi gibi. Açıklanan programlara bakınca, makule dönüş, Millet İttifakı’nın her iki seçimi de kazanması halinde gerçekleşebilecek senaryoydu. Diğer üç senaryo ise, Cumhur İttifakı her iki seçimi de kazanırsa ortaya çıkma ihtimalleri olan senaryolardı. Bir de, özellikle yerel seçime kadar, ekonomide belirgin oynaklıkların yaşanabileceği, bir seçimi bir ittifakının, diğerini ise öbür ittifakın kazanma senaryosu vardı. [Devamı]