Yuri Lujkov neden bu kez gidici gibi duruyor
Güven Sak, Dr.
31 Temmuz 2010
Yuri Lujkov Moskova'nın hem valisi hem de belediye başkanı. Tam on sekiz yıldır Moskova bölgesini canının istediği gibi yönetiyor. Şimdiye kadar üç cumhurbaşkanı, on tane başbakan, altı adet parlamento seçimi, Çeçen savaşı ve bir de kocaman finansal kriz görmüş. Ama bakın bu kez Medvedev onu atamaz diyor konuşanların çoğu. Alametleri tek tek sıralıyorlar, "Başkan bu kez neden gidicidir" diye. Ama belli mi olur? On sekiz yıl Moskova'yı idare etmek kolay mı? Bizim buralarda da kolayca bulabileceğiniz bir hikaye aslında Yuri Lujkov'un serüveni. Bu coğrafyada Türkiye'de bir gariplik olmadığına karine olarak dinlemekte fayda var. Hem de Sovyetler Birliği dağıldığından beri oralarda neler oluyor bir bakmak da faydalı. Bir süre önce "O, Stalin boyalı otobüsün Saint Petersburg sokaklar
[Devamı]
Türkiye'nin ihracatı neden hâlâ çukurdan çıkamadı
Güven Sak, Dr.
29 Temmuz 2010
Aşağıdaki grafiği gördünüz mü? Grafik, dünyadaki toplam ticaret ile Türkiye'nin toplam ihracatının seyrini bir güzel gösteriyor. Görünen şudur: Dünya, ihracat açısından bakıldığında, 2010 yılının ilk çeyreği sonunda içine düştüğü çukurdan çıkmış gibi görünmektedir. Ama bakın Türkiye çukurun içinde kalmıştır. Neden böyledir ve de ne yapmak gerekir? "Allah Allah, bu nedir" diye meraklananları aşağıya bekleriz efendim.
[Devamı]
Siz bu aralar TÜİK'ten memnun musunuz?
Güven Sak, Dr.
27 Temmuz 2010
Türkiye üzerine analiz yapmak isteyen birinin Türkiye İstatistik Kurumu'nu (TÜİK) bilmemesi düşünülemez. Veri ihtiyacınız varsa veri deposu orasıdır. TÜİK'in eski adı Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) idi. Sonra bu, Avrupa Birliği (AB) sürecinde "Canım, öyle istatistik toplama işini devlet yapamaz, ortada göreli özerkliği olan bir kurum gerekir" dendiği için AB işinin daha sürünmediği günlerde DİE oldu TÜİK. DİE, TÜİK olunca iş hallolmuş sayıldı. Bu TÜİK, DİE olduğu zaman da böyleydi. Pek sevilmezdi. Ben bu aralar TÜİK'ten memnun değilim. Verilerle bu kadar da oynanmaz ki, her gün bir varsayım yerinden kayıyor, bir katsayı değişiveriyor. Tamam, her şeyin bir açıklaması var ama kafanız karışıyor, uzun vadeli analiz yapamıyorsunuz. Gelin bugün size işgücü istatistikleri konusuna ba
[Devamı]
BP tıpayı taktı ama Nijer deltası yine buram buram petrol kokuyor
Güven Sak, Dr.
24 Temmuz 2010
Üstelik bu gidişle daha da çok kokacak gibi duruyor. Petrol sızıntısı, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) olursa kul yapısı felaket, Nijerya'da olursa Allah'ın işi bir doğal hadise midir? British Petroleum (BP), sızıntının olduğu deliğe 87 gün sonra tıpayı takabilmiş gibi duruyor. Peki, Nijer deltasında tam 2000 kuyunun sürekli petrol sızdırdıkları için 'temel sızıntı kaynağı' olarak anılmaları ne anlama gelmektedir? Oradaki çevre ise buradaki bir başka Allah'ın işi midir? Gelin bugün bir Nijerya'ya, Nijerya vasıtasıyla da "2050 yılında böyle giderse dünya nasıl olur" kataloğuna yeni bir bölüm hazırlamaya başlayalım. Hadi bakalım. Nijerya, Afrika'nın batısında, Gine Körfezi'nde, Türkiye'den az büyük yüzölçümüne sahip bir ülke. Nüfusu ise Türkiye'nin iki katı kadar neredeyse. T
[Devamı]
Göçmen politikası olmayan, bölgesel güç olur mu
Güven Sak, Dr.
22 Temmuz 2010
Geçenlerde Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Başkanı "Çok üniversiteler kurduk, ortaya bir öğretim elemanı ihtiyacı çıktı. Şimdi bunu karşılamak için dışarıdan yabancı öğretim elemanı getirilmesini kolaylaştıracak bir yol arıyoruz. Üstelik onları üniversite dışında da çalışmakta serbest bırakacağız" dedi. Sizi bilmem ama ben bu açıklamayı şaşırtıcı derecede yerinde ve de akıllıca buldum. YÖK'ten bu tür açıklamalara alışkın olmadığım için son derece şaşırdım elbette. Ama bana kalırsa, YÖK Başkanı bu kez son derece faydalı bir tartışmayı başlattı. Gelin bakın bu açıklama neden son derece yerinde ve akıllıcadır. Açılmış olan yolda biraz dolaşmak isteyenleri aşağıya bekleriz, efendim. İlk turumuz başlamaktadır. Şimdi YÖK Başkanı çıkıp yukarıdaki gibi bir açıklama yapınca ne düşünürsünüz?
[Devamı]
Dubai'de klimasız otobüs nasıl gider
Güven Sak, Dr.
17 Temmuz 2010
Serbest çağrışımlı hiçbir şey üzerine bir başka yazıya hazır mısınız? Buyurun bugün açılış konumuz Dubai'dir. Yazının nereye bağlanacağı ise başından kesinlikle belli değildir. Türkiye'nin manalı gündeminden sıkılanları bekleriz efendim. Geçenlerde Dubai'den kafamda, bir klimasız otobüs imgesi kaldı. Dubai'yi Dubai yapan göçmen işçilerin çalışma koşulları üzerineydi muhabbet galiba. Sonra biri ansızın "Sabahları işe klimasız bir otobüsle gidiyorlar" dedi. Bakın bu son geziden benim aklımda bu kaldı. Dubai'de klimasız otobüsle seyahatin nasıl bir şey olduğunu düşünebiliyor musunuz? Hava sıcaklığının 40 santigratın üzerinde olduğu bir coğrafyada, değil klimasız otobüsle seyahat, bir yerden bir yere yürümeye kalkmak bile işkence gibi. Yazları sıcaklık bu 40 derecenin etrafında oynuy
[Devamı]
Politika belirsizliği toparlanma süreci için kötüdür
Güven Sak, Dr.
13 Temmuz 2010
Politika belirsizliği (policy uncertainty) olması için ille de siyasi belirsizlik (political uncertainty) olması gerekmez. Siyasi belirsizlik kimin hükümet edeceğinin tam olarak belli olmaması demektir. Politika belirsizliği ise kimin hükümet edeceği belli olsa bile, hükümetin nasıl bir politika izleyeceğinin bir türlü belli olmaması demektir. Ya da hükümet politikasının sürekli bir öngörülemez değişim içinde olmasıdır. (Bu bir yerden tanıdık geliyor mu?) Ben içinde bulunduğumuz ortamda, etraftaki yoğun politika belirsizliği atmosferinin iktisadi toparlanma sürecini giderek zorlaştırmakta olduğunu düşünmeye başladım. Geçenlerde General Electric firmasının yöneticisi Jeffrey Immelt'in Amerikan hükümetinden şikâyetlerini de dinleyince, bari neler düşündüğümü bir kenara not edeyim
[Devamı]
Haiti'ye yardımda birinciliği Hugo Chavez aldı
Güven Sak, Dr.
10 Temmuz 2010
Haiti, bu yılın Ocak ayındaki depremle birlikte dünya gündemine yerleşti. Haiti'ye yardımda birinciliği ise Venezuela aldı. Venezuela Cumhurbaşkanı'na her şeyi diyebilirsiniz ama herhalde sözünün eri olmadığını iddia edemezsiniz artık. Chavez depremin hemen ertesinde düzenlenen uluslararası toplantıda en büyük miktarda hibeyi vermeyi vaat etmişti. Bu aralar ise, sözünü en çok Chavez'in tuttuğu açıklandı. Chavez neden birinciliği kimseye bırakmadı? Nedir bu Haiti merakı? Haiti'nin dünyada bir ilki gerçekleştirdiğini biliyor muydunuz? Bugünün konusu Haiti'dir, efendim. Merak edenleri aşağıya bekleriz. Haiti, Karayipler'de Hispaniola adasını Dominik Cumhuriyeti ile paylaşan bir ülke. Karayipler ise ıssız ada karikatürlerine mekan sağlayan, tek ağaçlı adalarla dolu bir deniz. Kuzey
[Devamı]
Türkiye'nin ruh ikizi Meksika'dır
Güven Sak, Dr.
08 Temmuz 2010
Hiç son günlerde Meksika ekonomisine doğru bir baktınız mı? Geçenlerde ABD'nin başkenti Washington, D.C'de düzenlenen bir toplantıda adı sıkça geçince ben merak edip şöyle bir bakmaya başladım. Bundan sonrası için, "G20'de ne yapalım?" diye merak edenlerin Meksika ile istişare mekanizmalarını geliştirmelerinde fayda vardır. Brezilya ve Kore, bizden bir sınıf ileridedir. Türkiye ile öyle doğrudan karşılaştırılamaz. Türkiye'nin ruh ikizi galiba Meksika'dır. Gelin bakın, neden öyledir. Merak edenleri, aşağıya bekleriz, efendim. Türkiye, 1996'da Avrupa Birliği (AB) ile uzun müzakerelerden sonra Gümrük Birliği Anlaşması'nı imzaladı. Meksika ise, yine uzun müzakereler neticesinde, 1994'te Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi (NAFTA) Anlaşması'nı imzalamıştı. Türkiye, Gümrük Birliği A
[Devamı]
İran konusunda Türkiye neden ofsayta düştü
Güven Sak, Dr.
06 Temmuz 2010
Aslında fikir Türkiye'ye ya da Brezilya'ya ait değildi. Bunu, bir süre önce yazdığımı hatırlıyorum. Fikir, o vakitler, Atom Enerjisi Komisyonu başkanlığını yürütmekte olan Mısırlı Muhammed El Baradey'e aitti. Baradey bugünlerde Mısır devlet başkanlığı seçimleri için ülkesinde gündemde ama bu arada eski görevini de bıraktı. Şimdi o hüsnü mübarek için bir problem olma yolunda ilerliyor. İlk Baradey, galiba Ekim 2009 gibi, bu nükleer takas konusunu ortaya atmıştı. Amacı ise meseleyi çözmek değil, taraflar arasında güven artırıcı bir süreci devreye sokmaktı. Sonra Türkiye ve Brezilya durumdan vazife çıkardılar. Boru mu, onlar da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin geçici de olsa üyeleriydiler. "Biz bu işi yaparız" dediler. Devreye girdiler. İran'la anlaşmayı başardılar. Ama Bir
[Devamı]
